Hiperemi, organlara giden kanın artması, dokuda veya organda kan toplanmasına denir. Aktif hiperemi ve pasif hiperemi diye 2 farklı türü vardır. Hipereminin nedenleri arasında egzersiz, yüksek ateş, menopoz, yaralanma, enfeksiyon, kalp yetmezliği ve tromboz bulunur.
Belli bir bölgede yer alan kan damarlarının normalden daha çok kanla dolması hiperemi diye tanımlanır.
Hipereminin nedenleripasif ve aktif olmasına göre değişir.
Bu kavram çoğu zaman mide hastalıklarıyla ilişkilidir. İç hastalıkları (dâhiliye) branşında gerçekleştirilen tetkikler ile hiperemik ödem tanısı konulabilir.
Hiperemik, tıpta kan birikmesi demektir. Hiperemik ödem ise belirli bir yerde kan toplanmasına bağlı ödem oluşmasıdır.
Ödem nedenleri farklılık gösterebilir. Ancak her hâlükârda bir sıvı artışından söz edilebilir. Kan da bu sıvıların arasına karışarak ödem meydana getirir. Bu durumdaki hastaların aldığı teşhis genellikle mide iltihabıdır. Bahsi geçen rahatsızlık gastroenteroloji biriminin ilgi alanına girmektedir.
Bir uzva giden kan dolaşımının artış göstermesi aktif hiperemi adını alır. Kan damarları genişler ve içeri daha fazla kan gitmesini sağlamaya çalışır. Buna sebebiyet verebilecek faktörlerden bazıları şunlardır:
Egzersiz yapmak aktif hiperemi nedenlerindendir. Egzersiz sırasında kaslarımız ve kalbimiz daha çok oksijene gereksinim duyar. Kanımız, oksijen miktarını artırabilmek için organlara yüklenir.
Vücut Vücut ısısının yükselmesi sonucu cildimize daha çok kan gitmeye başlar. Bu, vücudun ısıyı düşürmek için oluşturduğu bir reflekstir.
Bulunduğumuz ortam sıcaksa veya ateşimiz çıktıysa cildimize ekstra kan akımı olur. Böylelikle vücudumuz ısının serbest kalmasını sağlar.
Besinleri tükettikten sonra midemiz ve bağırsaklarımız yediklerimizi parçalara ayırmak ve kullanılabilir hâle getirmek için faaliyete geçer. Fakat sindirim ve besin emilimi için yoğun kan akışına ihtiyaç duyulur.
Ciltte Kızarıklık ve Sıcak Basması: Menopoz öncesi yani perimenopoz döneminde, vücut menstrüasyon sürecini sonlandırmak için hazırlık aşamasındadır. Bu zaman diliminde hormon seviyeleri inip çıkarken sıcak basması şikâyetiyle karşılaşılabilir. Cilt tabakasına normalin üzerinde kan gider. Kızarıklık da buna benzer bir etki oluşturur.
Enfekte olma, yaralanma gibi durum*larda da kan akışının arttığını söylemek mümkündür. Vücut enfeksiyonla savaşmak ve yarayı tedavi etmek amacıyla o bölgeye kan ulaştırır. Bu da aktif hiperemiye neden olabilir.
Bazen kan akışı bir uzuvdan diğerine rahatça gerçekleşemez. Bu da kanın, kan damarlarında birikmesiyle neticelenir. İşte buna pasif hiperemi (tıkanıklık) denir.
Pasif hiperemi, vücuda pompalanamayan kanın bir dokuda, organda birikmesine denir.Çoğu zaman bir damarda veya arterde tıkanıklığa yol açan bir rahatsızlık sonucu gelişir. Pasif hiperemi sebepleri şöyledir:
Bir arter yahut damarda pıhtı ortaya çıkmasıdır. Pıhtı kan akışına engel olur ve bundan dolayı vücudun bir tarafında kan birikimi yaşanır.
Pasif hiperemi neden olur? sorusunun bir diğer cevabı da kalp yetmezliğidir. Bu, kalbin vücuda kan pompalamasını önler. Akciğerler, dalak, böbrekler ve karaciğerde kan birikmesi olabilir ve tıkanıklık baş gösterebilir. Tedavi edilmezse ağır komplikasyonları beraberinde getirir.
Kilo alımı
Ciltte sıcaklık ve kızarıklık
Nefes darlığı
Baş ağrısı.
Uyuşukluk hissi, bitkinlik
Hiperemi tedavisi nedenine göre planlanır. Tedavi alternatifleri aktif hiperemi mi yoksa pasif hiperemi mi olduğuyla ilişkilidir. Hararet, egzersiz ve sindirim nedeniyle oluşan aktif hiperemi tedavi gerektirmez. Kişi hararet hissini giderdiğinde, egzersiz yapmaya son verdiğinde, sindirim faaliyeti tamamlandığında kan akışı normale dönecektir.
Fakat başka sebeplerden kaynaklı pasif hiperemi tıbbi müdahale olmadan kendi kendine düzelmeyecektir.
Hipemeni tedavisinde kullanılan ilaçlar aşağıdaki gibidir:
Kan sulandırıcılar
Beta blokörler (Kan basıncının düşmesi amacıyla)
Digoksin (Kalp atışını iyileştirmek için)
Pasif hipemeni sebepleri ortadan kaldırılabilir. Buna yol açan etmenler (diyabet, yüksek kan basıncı vb.) kontrol altına alındığında aşırı kan toplanması geçecek, o bölgedeki dolaşım sağlıklı bir biçimde devam edecektir.