Burundan kötü koku gelmesinin sorumlusu sinüzit olabilir! Burundan gelen tuhaf kokunun nedenleri ve tedavisi
selma Yenidoğan
Burundan kötü koku gelmesi yaygın karşılaşılan bir semptom. Soğan, sarımsak, baharatlı yiyeceklerin tüketilmesi bu duruma yol açabildiği gibi sinüzit, farenjit, böbrek hastalığı gibi sağlık sorunları da burundan kötü koku gelmesini tetikleyebiliyor.
Çevrede çöp, kanalizasyon gibi ağır koku salan şeyler varsa burna kötü koku gelmesi normal kabul edilir. Ancak kimsenin duymadığı kötü kokular sizin burnunuza geliyorsa bunun altında çeşitli sağlık koşulları yatabilir. Burundan kötü koku gelmesinin sık karşılaşılan nedenleri şöyle:
BURUNDAN KÖTÜ KOKU GELMESİ NEDEN OLUR?
Sinüzit, geniz akıntısı, diş çürükleri dahil ağızda veya hava yollarında bakteri birikmesine neden olan birçok durum burundan kötü koku gelmesine yol açabiliyor. Burundan gelen kötü koku şu nedenlere bağlı gelişebiliyor:
SİNÜZİT
Burundan kötü koku gelmesinin en sık karşılaşılan nedenlerinden biri sinüzittir. Sinüzit, bakteri, mantar ve virüsten dolayı yüzdeki sinüs boşluklarının iltihaplanmasıdır. Burundan kötü koku gelmesinin yanı sıra sinüzitte burun tıkanıklığı, burun akıntısı, baş ağrısı, geniz akıntısı, halsizlik, mide bulantısı gibi semptomlar da görülebiliyor. Soğuk algınlığı, alerji, ıslak saçla durmak, burun kemiğinin eğri olması sinüziti tetikleyebiliyor. Bol sıvı alımı, dinlenme, antibiyotikler ve alerji varsa antihistaminikler sinüzit tedavisinde yer alabiliyor.
BURUN POLİPLERİ
Burun polipleri, burun içerisinde gelişen göz yaşı damlası şeklindeki yumuşak, iyi huylu(kansersiz) dokulardır. MayoClinic’e göre alerji, enfeksiyon, uzun süreli sinüzit burunda polip oluşumu ihtimalini artırabiliyor. Burun polipleri burundan kötü koku gelmesi, burun tıkanıklığı, alında, yüzde basınç ve horlama gibi semptomları tetikleyebiliyor. Tedavide kortikosteroid spreyler,oral kortikosteroidler yer alabilir. İleri vakalarda ameliyatla polibin alınması gerekebilir.
GENİZ AKINTISI
Burundan kötü koku gelmesi geniz akıntısına bağlı olarak da meydana gelebiliyor. Lin Chuang Er Bi Yan Hou Tou Jing Wai Ke Za Zhi’de 2008 Ocak ayındaki “Postnazal Akıntı Sendromunun Nedenleri ve Tedavisinin Analizi” adlı çalışmaya göre geniz akıntısı çoğu zaman alerjik rinit, kronik sinüzit, burun polipleri, geniz eti, kronik farenjit gibi nedenlerden kaynaklanabiliyor. Bol sıvı alımı, uyurken baş yüksekte tutmak, dekonjestan burun spreyleri, odada buhar makinesi kullanmak geniz akıntısına iyi gelebiliyor. Prof. Dr. İbrahim Saraçoğlu geniz akıntısı için adaçayını öneriyor.
1 su bardağı kaynar suya 1 tatlı kaşığı adaçayı bitkisi atıp 10 dakika demleyin. Bu suyla günde 2-3 kez, özellikle sabah aç karına ve akşam yatmadan gargara yapın.
DİŞ ÇÜRÜĞÜ
Diş çürükleri bakterilerin dişte birikip diş yüzeyini aşındırmasıyla ortaya çıkıyor. Diş çürüğü ağızdan ve burundan kötü koku gelmesi yol açabiliyor. Dişe dolgu uygulanması, dişin çekilmesi gibi tedavi yöntemleri uygulanabiliyor. Diş çürüğünün oluşmasını engellemek için dişleri düzenli fırçamalı, diş eti ipi kullanmalıdır.
BADEMCİK TAŞI
Bademcik taşları bademciklerin yüzeyindeki çatlaklarda oluşan küçük, sertleşmiş topaklardır. Kronik bademcik iltihabı, sinüzit, ağız hijyenine riayet etmemek bademcik taşı oluşumu riskini artırabiliyor. Ağızdan, burundan kötü koku gelmesi, yutma güçlüğü, kulak ağrısı gibi semptomlara yol açabiliyor. Bademcik taşları büyükse lazer, küretaj veya cerrahi operasyon tedavisi ile giderilebiliyor.
COVİD-19
COVİD-19’da burundan kötü koku gelmesi nedenleri arasında yer alıyor. Parosmi, koku alma duyunuzdaki değişikliklerdir. Indian Journal of Otolaryngology and Head & Neck Surgery’de Mayıs 2021 tarihli “COVID-19 Hastalığına Bağlı Parozmi” adlı çalışmada araştırmacılar Covid-19 geçirdikten sonra parozmi yaşayan 268 kişilik bir grubu inceledi. Bu kişilerin10 günden 3 aya kadar süren koku değişikliği yaşadıklarını tespit ettiler.
BESİNLER VE İLAÇLAR
Gıdalar tüketildikten sonra ağız çatısındaki yoldan sinüslere giden molekülleri serbest bırakarak koku alma duyumuzu uyarır. Soğan, sarımsak, kahve, baharatlı yiyecekler gibi gıdalar ve bazı ilaçlar uzun süre kalıcılığı olan koku salarlar bu da burundan kötü koku gelmesine yol açabilir.
İlgili Haberler
SİGARA İÇMEK
Aynen yiyeceklerden gelen kokular gibi, sigaradan gelen kokular da burnunuzun içinde hapsolabiliyor. Bu da burundan kötü koku gelmesine sebep olabiliyor.
BÖBREK HASTALIĞI
Burundan gelen kötü koku böbrek hastalığından kaynaklanabiliyor. Kronik böbrek hastalığının belirtilerinden biri de burnunuzun arkasından gelen güçlü amonyak benzeri kokudur.
AĞIZ KURULUĞU
Ağız içerisinde yeterli tükürük akışı olmadığında ağızda kuruluk meydana gelir. Tükürük asitleri nötralize ettiği, ağızdan parçacıkları ve mikropları uzaklaştırdığı için ağız hijyeninde çok önemli işlevler yürütür. Bu nedenle ağızda yeterli tükürük bulunmadığında ağızdan ve burundan kötü koku gelebiliyor.
BURUNDA YABANCI CİSİM
Burunda yabancı cisim bulunması da burun yolunu tıkayıp burundan kötü koku gelmesine neden olabiliyor. Bu durumla özellikle çocuklarda sık karşılaşılıyor, çocuklar burun içerisine boncuk vb maddeler sokabiliyor.
Burundan Kötü Koku Gelmesinin Diğer Nedenleri
- Asit reflü
- Fantosmi: Koku halüsinasyonu, olmayan kokuyu yalnız kendi duyma
- Şeker hastalığı
- Karaciğer hastalığı
BURUNDAN KÖTÜ KOKU GELMESİ İÇİN HANGİ DOKTORA GİDİLMELİ?
Burundan kötü koku geliyorsa Kulak Burun Boğaz doktoruna gidilmelidir.
BURUNDAN KÖTÜ KOKU GELMESİ NASIL GEÇER?
Burundan kötü koku gelmesinin nedeni teşhis edilmeli ve buna uygun tedavi uygulanmalıdır.
Sinüzitten kaynaklıysa antibiyotikler, bol su içmek ve dinlenmek tedaviye yardımcı olacaktır.
Diş çürükleri varsa tedavi olmalıdır.
Sigara da burundan kötü koku gelmesini tetikleyebildiğinden sigaradan uzak durmalıdır.
Tuzlu suyu burnuna çekmek ve sümkürmek her gün günde 2-3 kez buna devam etmek de kokunun kesilmesine yardımcı olacaktır. Eczanelerde satılan nazal solüsyonlardan alabilir, evde 1 bardak suya 1 çay kaşığı tuz karıştırıp bunu burnunuza çekebilirsiniz.
