Kadınlarda Östrojen Hormonu Azlığı Nedir, Neden Olur? Kadınlarda Östrojen Hormonu Düşüklüğünün Belirtileri

Östrojen seviyeleri doğal olarak menopozla beraber azalırken, erken yaşta ortaya çıkan östrojen hormonu düşüklüğü tablosunda da adet düzensizlikleri, ciltte ve saçta incelmeler, kemik erimesi eğilimi, yorgunluk ve ruh hâli değişimleri göze çarpar. “Kadınlarda östrojen hormonu azlığı neden olur, belirtileri nasıldır?” diye merak edenler için, genetik faktörlerden yaşam biçimine dek pek çok etkeni saymak mümkün.

ÖSTROJEN HORMONU AZLIĞI NEDİR, NEDEN OLUR?

Kadınlarda östrojen düzeylerinin yetersizliği, vücudun bu hormonu yeterince üretememesi veya hızlıca tüketmesiyle ortaya çıkar. Östrojen, yumurtalıklardan salgılanan ve adet döngüsünün kontrolü, üreme sağlığı, kemik korunması gibi temel işlevlerde rol alır. Dolayısıyla yumurtalık fonksiyonlarını etkileyen her durum (örneğin erken yumurtalık yetmezliği, menopoz veya yumurtalık cerrahisi) hormon üretiminin azalmasına sebebiyet verebilir. Stres, aşırı egzersiz, yeme bozuklukları (anoreksiya gibi), hızlı kilo kaybı veya obezite gibi durumlar da östrojen dengesini bozabilir. Bazı genetik faktörler, polikistik over sendromu (PKOS) gibi hormonal bozukluklar da östrojen düzeylerini etkileyen ek risk unsurlarıdır.

ÖSTROJEN HORMONU DÜŞÜKLÜĞÜ BELİRTİLERİ

Östrojenin kadın vücudunda birçok sistemi etkilediği göz önüne alındığında, seviyesindeki düşüşte çeşitli semptomlar gözlenir. En sık rapor edilen belirtiler şunlardır:

• Adet Düzensizlikleri: Döngü süresinin uzaması, düzensiz veya çok az kanama, hatta regl döneminin birkaç ay hiç görülmemesi.

• Vajinada Kuruluk ve Cinsel İsteksizlik: Östrojen azlığı, cinsel bölgede nem oranının düşmesine ve libidoda azalmaya yol açabilir.

• Sıcak Basmaları ve Gece Terlemeleri: Özellikle menopoz dönemine yakın kadınlarda görülen ve östrojen eksikliğiyle ilişkili tipik semptomlar.

• Kemik Yoğunluğu Kaybı: Osteoporoz riski, uzun süreli östrojen düşüklüğünde artar.

• Yorgunluk ve Ruh Hâli Değişiklikleri: Depresif duygu durumu, uyku bozuklukları ve konsantrasyon güçlüğü de hormondaki azalmaya eşlik edebilir.
Belirtilerin şiddeti, östrojen düşüklüğünün nedenine ve süresine göre değişir. Bazı kadınlar sadece adet düzensizliği yaşarken, kimileri tüm semptomları beraber yaşayabilir.

ÖSTROJEN DÜŞÜKLÜĞÜ TANISI VE TEDAVİ YÖNTEMLERİ

Östrojen hormonu azlığı şüphesinde doktor, hastanın öyküsünü dinleyerek fizik muayene yapar ve kan testleriyle (FSH, LH, E2 gibi hormon değerleri) yumurtalık fonksiyonunu ölçer. Belirtilerle laboratuvar değerleri uyuşuyorsa tanı konur. Tedavi süreci ise şunları içerebilir:

1. Hormon Tedavisi: Özellikle menopoz dönemindeki kadınlar veya erken yumurtalık yetmezliği vakalarında doktor tarafından östrojen/ progesteron içeren hormon replasman tedavisi reçete edilebilir.

2. Doğal Destek ve Beslenme: Soya, keten tohumu ve baklagiller gibi fitoöstrojen içeriği yüksek gıdaların tüketimi östrojenin doğal olarak desteklenmesine katkı sağlayabilir. Ayrıca düzenli egzersiz, dengeli protein alımı ve yeterli sağlıklı yağ tüketimi de önemlidir.

3. Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Sigara ve aşırı alkol kullanımı östrojen seviyesini olumsuz etkileyebilir. Uyku düzenine özen göstermek, stresi azaltmak, hormon dengesinin korunmasında yardımcı olur.
Bazı hastalar için gerekiyorsa vitamin-mineral takviyeleri (örneğin D vitamini, kalsiyum) de reçete edilebilir. Özellikle kemik sağlığı risk altındaki kadınlar için osteoporozu engelleyecek ilaç tedavileri ve egzersiz programları da devreye girebilir.

SIKÇA SORULAN SORULAR

Östrojen hormonu az olursa ne olur?

Adet döngüsü bozuklukları, vajinal kuruluk, kemik erimesi riski artışı, sıcak basmaları ve ruh hâli değişimleri gibi belirtilerle karşılaşılır. Ayrıca uzun vadede kalp sağlığı üzerinde de olumsuz etkiler olabilir.

Östrojen hormonu yükseltmek için ne yapmalı?

Doktor önerisiyle hormon replasman tedavileri kullanılabilir. Beslenmede fitoöstrojen içeren gıdalara (soya, baklagiller vb.) ve düzenli egzersize yer vermek de östrojen seviyesini destekleyebilir. Sigara ve aşırı kafeinden uzak durmak önerilir.

Östrojen düştüğünü nasıl anlarız?

Adet düzensizlikleri, vajinal kuruluk, sıcak basmaları, cilt ve saçta kuruluk, cinsel isteksizlik ve depresif duygu durumu gibi semptomların bir arada görülmesi östrojen azlığına işaret edebilir. Kan testleriyle kesin tespit sağlanır.

Östrojen düşüklüğü nasıl giderilir?

Altta yatan nedene göre hormon tedavisi veya doğal besin takviyeleriyle giderilebilir. Doktorun önereceği replasman ilaçları, doğru beslenme ve yaşam tarzı değişiklikleriyle birlikte uygulanarak eksiklik büyük oranda telafi edilebilir.