Bebeklere hangi süt verilmeli? İnek sütü mü keçi sütü mü daha faydalı? A’dan Z’ye süt dosyası

Kalsiyum, vitamin ve mineral zengini sütün sağlımız için sayısız faydaları bulunuyor. Peki keçi sütü mü yoksa inek sütü mü daha faydalıdır? Koyun sütü içilmeli mi? Anne sütüne en yakın süt hangisidir? A’dan Z’ye süt dosyasıyla karşınızdayız.

ELİF DEMİRTAŞ BİLİR | MAVİ KADIN

Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Vedat Göral, Mavi Kadın’a sağlığımız için sayısız faydaları bulunan süt içmenin önemini anlatırken çarpıcı ayrıntılar verdi. İnek sütü, keçi sütü arasındaki farklara dikkat çeken Göral, annelere tavsiyelerde bulundu.

“Süt; su, yağ, protein, laktoz ve bazı vitamin ve minerallerden oluşur. Süt çeşitleri, makro besinler açısından aynı olsa da, aslında inek sütü ve keçi sütü birbirinden oldukça farklıdır. Genel olarak, inek sütü ile karşılaştırıldığında, keçi sütü birçok benzersiz özelliği, ile dikkat çekmektedir” diyen Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Vedat Göral şöyle konuştu: 

“Batı toplumlarında inek sütü, yüzyıllar boyuna en çok tüketilen süt türü olmuştur. İnek sütü, dünya genelinde tüketiciler tarafından sağlıklı bir seçenek olarak görülmeye devam etse de; daha kolay sindirimi ile, sağlıklı beslenmenin trend olduğu günümüzde, keçi sütüne talep de giderek artmaktadır.”

KEÇİ SÜTÜ DAHA KALİTELİ

Gastroenteroloji Uzmanı Göral, sütlerin faydaları hakkında önemli bilgiler verirken sindirimin önemine dikkat çekti:

Hem keçi sütü hem de inek sütü, besin maddeleri ile sayısız fayda sunar. Ancak, sindirim açısından keçi sütü, daha iyi bir seçimdir. Çünkü, sindirimi zorlaştıran laktoz seviyeleri, keçi sütünde daha düşüktür. Keçi sütünün yağ molekülleri de daha küçüktür. Bu da, vücudunuz tarafından kullanımını kolaylaştırmaktadır, yani daha kolay hazım olmaktadır.

Keçi sütü, ülkemizde genelde en çok tavsiye edilen ve önerilen süttür. Keçi, ağaçlardaki ve dallardaki yaprakları tükettiği için sütünün kalitesi daha iyidir.

Keçi sütü, inek sütüne benzer besin öğeleri içerir ancak bazı insanlar için daha kolay sindirilebilir. Ayrıca, keçi sütünde bulunan yağ moleküllerinin daha küçük olması nedeniyle sindirimi daha hızlı olabilir. Keçi sütü, laktoz intoleransı olan kişiler için bir alternatiftir.

KEÇİ SÜTÜNÜN FAYDALARI

• Kalp hastalığı ve sindirim problemleri açsından keçi sütü daha yararlıdır
• Kolesterolü düşürür
• Kan basıncınızı düşürmenize yardımcı olur
• Keçi sütündeki kazein türü, kan basıncını düşürmek için damarları ve arterleri gevşetmeye yardımcı olan anjiyotensin I-dönüştürücü enzim (ACE) inhibitörleri gibi davranan peptitler içermektedir. 
• Serbest radikallerin hücrelere verdiği oksidatif hasarı önleyebilen ve kalbinizi daha da koruyabilen antioksidanlar içerir
• Diğer sütlere göre A vitamini açısından daha zengindir
• Yağ yapısı daha az olduğu için, kaymak bağlanması inek sütüne göre daha geç olmaktadır
• Kötü kolesterolü düşürüp, iyi kolesterollerin seviyesini artırır
• Ciltteki sorunlarla savaşmaya yarar, cilde yarar sağlar
• Doğal olarak homojen bir yapıya sahiptir
• Anne ve inek sütünden iki kat fazla protein içerir. Anne sütüne en yakın değerleri olan keçi sütü, bebekler için anne sütüne alternatif tek gıdadır
• İçeriğinden dolayı, inek sütüne kıyasla alerjik etkisi daha azdır
• Düzenli keçi sütü tüketmek, arterlerdeki ve safra kesesindeki kolesterolün yönetilmesine fayda sağlar. 
• Yapılan araştırmalar A vitamini yönünden zengin bir beslenmenin, katarakt ve bazı kanser türleri riskini azaltabileceğini belirtmiştir ve keçi sütü iyi bir A vitamini kaynağıdır.
• İçeriğinde yer alan faydalı asitler ve çinko sayesinde, felç, kalp krizi gibi durumların önüne geçilmesini sağlarken sağlıklı bir cilde kavuşmanıza ve yaraların hızla iyileşmesine yardımcı olur
• İnek sütüne göre sindirim açısından daha kolay olduğu için gaz sorunu ile de savaşmış olur. 

ANNE SÜTÜNE EN YAKIN SÜT

Keçi sütü; A vitamini, fosfor, magnezyum ve selenyum miktarı açısından anne sütüne en yakın süttür. 
100 gram anne sütünde kalsiyum oranı 32, inek sütünde 119, keçi sütünde 134 miligramdır. Keçi sütündeki bakteri miktarı ve yağ oranı daha azdır. Laktoz oranı bakımından yüksek proteinlerine sahip olması nedeniyle keçi sütü değerli besin ögelerini içermektedir. Yeni doğan bebekler, anne sütü alamadığı dönemlerde ihtiyaç duyacağı besin değerlerini en iyi keçi sütünden alabilir.

Bir bardak keçi sütü, günlük kalsiyum değerinin (DV) %25’ini içerir. Bu mineral, yaralanmayı ve osteoporozu (kemiklerin zayıf ve kırılgan hale geldiği bir kemik hastalığı) önlemek için kemik yoğunluğunu ve gücünü artırmaya yardımcı olur. Ayrıca, D vitamini kalsiyum emilimi için gereklidir ve bir bardak güçlendirilmiş keçi sütü, D vitamini için günlük ihtiyacınızın %15’ini içerir.

Keçi sütünün pahalı olmasının nedeni, keçi sütünün beslenme ve özellikle sağlık üzerindeki olumlu etkilerinden kaynaklanmaktadır.

İnek sütü ve keçi sütü arasında, tat farkı vardır. Bu tat farkından dolayı, kişiden kişiye göre tercihler değişebilir.

İNEK SÜTÜNDE ALERJİ RİSKİ FAZLADIR

İnek sütünün, tüm gerekli amino asitleri içeren zengin ve yüksek kaliteli protein kaynağı olduğunu belirten Prof. Dr. Vedat Göral şöyle devam etti:

Tam yağlı süt, aynı zamanda doymuş yağ formunda zengin bir enerji kaynağıdır ve kas dokusunun  enerji için kullanılmasını engelleyebilmektedir.

İnek sütü, dünyada en yaygın tüketilen süt çeşididir. İçeriğindeki kalsiyum, protein, B vitaminleri ve fosfor gibi besin öğeleri nedeniyle kemik sağlığını destekler. Ancak, laktoz intoleransı veya süt alerjisi olan bireylerde, sindirim sorunlarına neden olabilir. İnek sütünde folik asit ve B12 değeri keçi sütüne göre daha yüksektir. Bu sebeple keçi sütü tercih edenlerin folik asit ve B12 açısından desteklenmeleri gerekmektedir.

İnek sütünde, alerji riski fazladır. İnek sütünün hazmı bebekler için oldukça zordur. İlk bir yıl içerisinde inek sütü ile beslenen bebeklerde alerji ve solunum yolu hastalıkları gibi çeşitli rahatsızlıklar görülebilir.

KOYUN VE MANDA SÜTÜ

Koyun sütü, yüksek protein ve mineral içeriği ile dikkat çeker. Özellikle demir, çinko ve B12 vitamini bakımından zengindir. Ancak yağ oranı yüksek olabilir, bu da yağ tüketimini sınırlayanlar için göz önünde bulundurulması gereken bir faktördür.

Koyun sütü, kazein ve yağ oranı yüksek olduğundan daha çok yoğurt ve tereyağ üretiminde tercih edilmektedir. Yüksek yağ içeriğine rağmen, koyun sütünde yağ globülleri ince ve homojen dağılımlıdır. Diğer sütlere oranla en fazla yağ ve potasyum içeriğine sahiptir.

Manda sütü; İnek sütüne göre iki kat fazla yağ içerir. Kalp hastalarının ve kolesterolü yüksek olanların dikkatli olması gerekir. 2011 senesinden beri teşvik arttığı için, Türkiye’de manda sütü üretimi hızla artmaktadır. Özellikle taze peynir ve yoğurt üretiminde kullanılmaktadır.