Havalar ısındı, vakalar arttı! ‘Boğa gözü’ yaralarına dikkat!

Hava sıcaklıklarının artmasıyla birlikte kene vakaları da artıyor. Uzman Dr. Bengisu Ay, kene ısırığıyla bulaşan Lyme hastalığının uzun vadeli etkilerine dikkat çekerek, antibiyotik tedavisine rağmen yıllarca süren belirtiler hakkında uyarılar yaptı, ciltte ‘boğa’ gözü olarak bilinen belirtilerin gözle kontrol edilmesi gerektiğini söyledi.

ELİF DEMİRTAŞ BİLİR | MAVİ KADIN

Hava sıcaklıklarının Mart ayının ortalarından itibaren ısınması kenelerin erken ortaya çıkmasına yol açtı. Yılın ilk vakası Gümüşhane’de ortaya çıktı. Geçtiğimiz günlerde kene yüzünden ilk ölüm vakası Erzurum’da görüldü. Bugün de Bingöl’de Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) hastalığı şüphesiyle tedavi gören kişi hayatını kaybetti. Uzmanlar, bu yıl doğada daha fazla kene olmasını bekliyor.

Kene ısırmalarıyla bulaşan Lyme hastalığına karşı da uyarılar yapılıyor. 

Lyme hastalığı, uzun vadeli sağlık sorunlarına yol açabiliyor. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Bölümünden Uzm. Dr. Bengisu Ay, Lyme hastalığı hakkında önemli bilgiler verdi ve tavsiyelerde bulundu.

3-30 GÜN SONRA ORTAYA ÇIKIYOR

Dr. Ay, lyme hastalığının Borrelia burgdorferi adlı bakteri tarafından daha çok kene ısırmasıyla bulaştığını vurguladı. Enfekte kenelerin ısırığıyla hastalığın bulaştığını belirten Dr. Ay, birçok memeli türünün bu bakteriyle enfekte olabileceğini, ancak geyiklerin en önemli rezervuarlar olduğunu ekledi. Ayrıca, lyme hastalığının kişiden kişiye temas, öpüşme veya cinsel ilişki yoluyla bulaşmadığını da belirten Dr. Ay hastalığın belirtilerinin kene ısırmasından 3-30 gün sonra ortaya çıktığını söyledi.

BU BELİRTİLERE DİKKAT!

Doktor Ay, kene ısırığı sonrası ortaya çıkabilecek belirtilere dikkat çekerken şu bilgileri paylaştı:

“Kene ısırmasına bağlı olarak görülebilecek semptomlar arasında yorgunluk, titreme, ateş, baş ağrısı, kas ve eklem ağrıları ile lenf bezlerinde şişme bulunmaktadır. Enfeksiyonun %70’inde görülen ‘boğa gözü’ olarak bilinen Eritema migrans (EM) döküntüsü, kene ısırığı yerinde genişleyen kırmızı bir halka şeklinde belirir ve genellikle 7 gün içinde ortaya çıkar. Ancak, bazı durumlarda kene ısırığı bölgesinde 1-2 gün içinde kaybolan küçük bir şişlik veya kızarıklık da olabilir, bu durum Lyme hastalığının belirtisi değildir.

Dr. Ay, bu dönemde tedavi edilmeyen hastalarda enfeksiyonun haftalar içinde vücuda yayılabileceğini belirtti. Vücudun diğer bölgelerinde EM lezyonları, yüz felci, eklem iltihabı bulguları, kalp tutulumu ile ilgili bulgular ve beyin zarı iltihabına bağlı bulgular gelişebileceğini ekledi.

Lyme hastalığı belirtileri:

Yorgunluk: Kene ısırığı sonrası genel bir yorgunluk hissi görülebilir.

Titreme: Ateş ve yorgunluğa eşlik eden titremeler de Lyme hastalığının habercisi olabilir.

Ateş: Kene ısırığından birkaç gün sonra 38 dereceye kadar çıkabilen ateş görülebilir.

Baş ağrısı: Ateş ve yorgunluğa eşlik eden baş ağrısı da Lyme hastalığının belirtileri arasındadır.

Kas ve eklem ağrıları: Kene ısırığı sonrası kas ve eklemlerde ağrı ve sızı hissi Lyme hastalığının habercisi olabilir.

Lenf bezlerinde şişme: Özellikle kasık ve koltuk altındaki lenf bezlerinde şişme görülebilir.

Boğa gözü döküntüsü: Kene ısırığı yerinde “Eritema migrans” olarak bilinen, boğa gözü görünümünde kırmızı bir halka şeklinde döküntü ortaya çıkabilir. Bu döküntü enfekte kişilerin %70’inde görülür ve kene ısırığından ortalama 7 gün sonra başlar.

AYLAR HATTA YILLAR SONRA KOMPLİKASYON GÖRÜLEBİLİR

Dr. Ay, lyme hastalığının tedavisinin mümkün olduğunu belirterek, antibiyotiklerle tedavi edilen hastalarda erken dönemde tanı konulup tedavi edildiğinde kalıcı hasara yol açmadığını ifade etti. Ancak tedavi edilmemiş kişilerde aylar ve yıllar içinde komplikasyonlar gelişebileceğini vurguladı. Hastaların yaklaşık yüzde 60’ında aralıklarla gelişen şiddetli eklem ağrısı ve şişmesi ile seyreden eklem iltihabının görülebileceğini, özellikle diz eklemi olmak üzere daha çok büyük eklemlerin etkilendiğini söyledi. 

Dr. Ay, şöyle konuştu:

“Antibiyotikle tedaviye rağmen yaklaşık yüzde 10-20’sinde aylar ve yıllarca süren tekrarlayıcı belirtiler görülebilir. Bu belirtiler, kas ve eklem ağrıları, uyku bozuklukları, yorgunluktur. Ancak nedenitam olarak bilinmemektedir. Bu duruma ‘tedavi sonrası lyme hastalığı sendromu’ adı verilir.”

RİSKLİ ALANLARDAN UZAK DURUN!

Dr. Ay, lyme hastalığının erken dönemde başka hastalıklarla karışabileceğine dikkat çekerek uyarılarda bulundu: 

“Erken dönemde, grip gibi viral hastalıklar, ciltte yara oluşturması nedeniyle dermatitler, eklem ağrılarına sebep olması nedeniyle artrit yapan diğer mikroorganizma enfeksiyonları, diğer menenjit etkenleri ve romatizmal hastalıklarla karışabilir. Kene bulunan alanlar bu hastalık için riskli yerlerdir, bu alanlardan uzak durmak önemlidir.”

“Ayrıca, bu ortamlarda cildi kapatarak veya kene uzaklaştırıcı ilaç kullanarak kene temasını önlemek mümkündür.”

“Kenenin ısırığına derhal müdahale etmek, Lyme hastalığı riskini azaltmanın en etkili yoludur. “

“Lyme hastalığı için henüz bir aşı bulunmamaktadır.”