Laktasyon Nedir, Kadınlarda Laktasyon Dönemleri Nelerdir?
Selma Yenidoğan
Laktasyon, kadın meme bezlerinde sütün üretilip hamilelikte veya gebelik sonrası emzirme döneminde memeden süt gelmesine denir.Hamile olan veya yakın zamanda
Laktasyon, kadın meme bezlerinde sütün üretilip hamilelikte veya gebelik sonrası emzirme döneminde memeden süt gelmesine denir. Hamile olan veya yakın zamanda doğum yapan kadınlar için laktasyon yani memeden süt gelmesi normal bir süreçtir. Vücudunuzdaki hormonlar, bebeği beslemek için süt üretimini uyarırlar. Bunun sonucunda memeden süt gelmeye başlar. Anne sütü, bebeğin ihtiyacı olan besin maddelerini ideal miktarda içerir ve bebeğin bağışıklık sistemini güçlendirip onu hastalıklardan korur.
Emzirme bezlerinden süt salgılanması olarak tanımlanan laktasyon, hamile olan veya emziren kadınlar için tamamen normal bir süreçtir. Bebeğin doğumundan sonra vücut tarafından üretilen oksitosin hormonu, uterus kasılmalarını uyarır ve laktasyon sürecinin başlamasına ivme kazandırır.
Ancak bazı zamanlarda hamile olmasanız, emzirmeseniz dahi laktasyonla memeden süt gelmesi ile karşılaşabilirsiniz. Hatta bu erkeklerde dahi yaşanabilen bir durumdur ve tıbbi olarak galaktoz olaran tanımlanır. Hamile olmadan veya emzirme dönemi hariç laktasyonun gerçekleşmesi hipofiz bezi bozukluğundan kullanılan ilaçların yan etkilerine kadar çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir. Hipofiz bezinde tümör, antidepresan gibi bazı ilaçların yan etkileri, kronik böbrek yetmezliği, memenin sürekli uyarılması, rezene, çemen tohumu gibi çayların sürekli tüketimi, hipotiroidizm, Polistik over sendromu rahatsızlığı, hipofiz bezindeki sarkoidoz veya tüberküloz gibi hastalıklar, erkeklerde hipogonadizm olarak da bilinen testosteron eksikliği ve uyuşturucu madde kullanımı gebelik ile emzirme dönemi hariç memeden süt gelmesinin belli başlı nedenlerindendir.
Laktasyon dönemleri nelerdir?
Laktasyon nörolojik, psikolojik ve hormonal etkilerin birleşimi sonucu üç aşamada gerçekleşmektedir. Bu evreler; Mamogenez, Laktogenez ve Galaktogenez.
Mamogenez: Memenin büyümesi ve gelişmesine denir. Mamogenez östrojen, progesteron, plasental laktojenik hormon ve büyüme faktörlerinin etkisi ile gebeliğin ilk 3 ayında başlar. Bu dönemde meme dokusuna kan akışı artmakta ve damarlar belirginleşmektedir. Gebeliğin ilk 3 ayında oluşan yeni kanallar, alveollerin gelişimi ile ikinci ve üçüncü trimestırda da devam etmektedir.
Laktogenez: Süt salgısının başladığı döneme denir. Bu dönem iki aşamada gerçekleşmektedir. Gebelik sırasında östrojen, progesteron, plasental prolaktin hormonları ve diğer büyüme faktörleri meme bezinin büyümesini ve olgunlaşmasını sağlamaktadır.
Galaktogenez: Laktogenez döneminde sütün salgısı başlamasıyla birlikte doğumdan sonra sütün devam ettiği döneme denir. Prolaktin hormonu galaktogenez için gerekli bir hormondur. Prolaktin hormonundaki artış ise meme başının uyarılmasına bağlıdır. Bu nedenle doğumu izleyen süreçte bebeğin ilk 30 dakika içerisinde emzirilmesi ve emzirilmesinin sürekliliği çok mühimdir.
Memeden Süt Gelmesi (Hamile Olmadan) Neden Olur, Galaktore Nasıl Tedavi Edilir? Tıklayınız
