Tiroit bezleri; boyunda bulunan kelebek şekilli salgı bezidir. Troid bezi bir tür endokrin bezi olup insan vücudunda çok önemli olan çeşitli işlemlerin gerçekleşmesi için gerekli olan tiroit hormonu üretmektedirler.
Tiroit bezleri; boyunda bulunan kelebek şekilli salgı bezidir. Troid bezi bir tür endokrin bezi olup insan vücudunda çok önemli olan çeşitli işlemlerin gerçekleşmesi için gerekli olan tiroit hormonu üretmektedirler. Tiroit hormonu vücutta kalp atışı, vücut ısısı, metobolizma, büyüme ve gelişmeyi düzenlemektedir. Boyunda bulunan tiroid bezlerinin aşırı genişlemesine ise guatr denilmektedir. Guatra yol açabilecek birçok neden vardır.
Guatrın asıl sebebi iyot eksikliğidir. Guatr vakalarının %90’ı iyot eksikliğinden kaynaklanmaktadır. Diğer olası nedenler ise Graves hastalığı, Hashimoto hastalığı, tiroid iltihabı, nodüller, tiroid kanseri, gebelik ve kullanılan ilaçların yan etkileridir.
Guatr herkeste görülebilir ancak ailesinde tiroit hastalığı olan bireylerde risk yüksektir. 40 yaşından büyük kadınlar veya menopozda olan kadınlarda guatr yaşanma ihtimali daha yüksektir. Radyasyona maruz kalmak da guatrı tetiklemektedir.
Guatr problemi her zaman belirti göstermez ancak belirtiler arasında boyunda fark edilir şişlik, yutma veya nefes alma zorluğu , öksürme, ses kısıklığıdır.
Hamilelikte Guatr Neden Olur?
HCG Hormonu Yükselmesi
HCG hormonu kadın vücudunda yalnızca gebelik döneminde salgılanan bir hormondur. Bu hormonun görevi döllenmiş yumurtanın rahimde tutulmasını sağlamak ve göbek bağı oluşana dek bebeğin hayatını sürdürmektedir.
HCG hormonu seviyesinde yükselme, tiroit hormonunu baskılamaktadır. Bu durumda tiroit hormonu fazla çalışmaya başlayacak ve guatr oluşumuna yol açacaktır. Bu durum gebelikte nadir olarak görülmektedir.
İyot Eksikliği
Guatrın asıl sebebi iyot eksikliğidir. İyot; tiroit bezlerinin tiroit üretmesine yardımcı olmaktadır. Vücutta yeterince iyot bulunmazsa, tiroit bezleri tiroit üretmek için fazladan çaba sarfeder ki bu da tiroit bezlerinin genişlemesine sebep olur.
Graves Hastalığı
Bu durumda bağışıklık sistemi; tiroit bezine yanlışlıkla saldırarak hormonlarının çok fazla üretilmesine neden olur. Bu da tiroit bezinin şişmesine neden olabilir.
Hashimoto Tiroiditi
Bu otoimmün hastalık tiroite zarar verir ve tiroit hormon seviyesini düşürür. Bu durum da guatr problemi ile sonuçlanabilir.
Tiroit kanseri
Tiroit kanseri tiroit bezlerini genişletebilir.
Tiroidit
Tiroidit; tiroit bezinin iltihaplanmasına neden olur ve bu da tiroitlerin genişlemesine neden olabilir.
Hamilelikte Guatr Belirtileri Nelerdir?
Guatrın ilk belirtisi boyunda fark edilebilir şişliktir. Diğer belirtiler ise şunlardır:
Gebelikte Guatr Bebeğe Zarar Verir Mi?
Hipotiroit problemi olan gebe kadınlarda; erken doğum, düşük yapmak, gebelik hipertansiyonu, bebeğin zayıf olması, tiroit hormon eksikliği, bebekte hipotiroidi ve buna bağlı zihinsel sorunlar görülebilir. Bu dönemde annenin tiroit ilaçları kullanması yararlı olabilir.
Guatr Hamile Kalmaya Engel mi?
Evet engel olabilir.
Gebelikte Guatr Tedavisi
Guatr için uygulanacak tedavi guatrın boyutuna, sebeplerine ve yaşanan belirtilere bağlı olarak değişecektir. Doktorunuz, eğer guatr boyutu küçükse veyahut herhangi bir belirti göstermiyorsa tedaviye gerek duymayabilir.
Dengeli Beslenmek
Guatr olan kişiler yeterli oranda iyot tüketmelidir. Gebelikte alınması gereken günlük iyot miktarı 220 mikrogramdır (mcg). Bazı besinlerdeki iyot miktarları şu şekildedir:
Ameliyat
Guatr vakalarında tiroidektomi adı verilen ameliyatla tiroit bezinin tamamı veya bir kısmı alınabilir. Fakat gebelik döneminde guatr annede nefes darlığı gibi belirtiler göstermediği sürece ameliyat uygulanmaz, doğum beklenir.
İlaç Tedavisi
Bazı durumlarda guatr tedavisi için aspirin veya kortikosteroit ilaçlar yazılabilir. Bu ilaçlar uzun vadede bebeğin gelişimine olumsuz etkiler doğurmaktadır. Bu yüzden de gebe kadınlar doktoru durumu hakkında bilgilendirmeli ve doktorun belirttiği ilaç kullanım süresini geçmemelidir.
Bazı durumlarda kişide (yapay tiroit hormonu) gerekebilir. Kişi önceden hipotiroidi (tiroid hormonu düşüklüğü) nedeni ile livotiroksin alıyorsa bu dozda artış gerekebilir.
Hamilelikte Guatr Bitkisel Tedavisi
Yeşil Çay
Birçok bitki uzmanı, guatr tedavisi için günlük yeşil çay tüketimini önermektedir. Yeşil çay; antioksidanlarla dolu olup tiroit işlevlerini desteklemeye yardımcı olan yüksek oranda doğal florür içerir. Günlük yeşil çay içmek guatrı önlemeye yardımcı olabilir.
Melisa Çayı
Guatr ve hipertiroidizm tedavisinde etkili olduğu bilinen bir diğer bitki ise melisa çayıdır. Hipofiz bezinin işleyişini yavaşlatır ve tiroid uyarıcı hormon (TSH) seviyesini düşürür böylece guatr tedavisine ve guatrın önlenmesine yardımcı olur. Selenyum açısından da yüksektir ve bu nedenle tiroid fonksiyonunu ve ayrıca antioksidan seviyelerini yükseltmeye yardımcı olur.
Sarımsak
Sarımsak da guatr tedavisinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Sarımsak; vücutta sağlıklı tiroit işleyişi için gerekli olan glutatyon üretimini uyarır. Ayrıca, boyundaki şişliğin azaltılmasına da yardımcı olabilir.