Hamilelik kolestazının 11 farklı belirtisi, nedenleri ve tedavisi

Kolestaz, hamilelik sırasında yaygın görülen bir karaciğer hastalığıdır. 1000 hamile kadından yaklaşık 1’inde meydana gelir. Hamilelik kolestazının en yaygın belirtisi şiddetli tüm vücutta özellikle avuç içlerinde ve ayak tabanlarında şiddetli kaşıntıdır. Hamilelik kolestazı tedavisinde ursodeoksikolik asit (UDCA) içeren ilaçlar ve kortikosteroidler kullanılabilir.

Kolestaz, hormonların zirvede olduğu gebeliğin son üç ayında daha sık görülür, fakat genellikle doğumdan sonraki birkaç gün içinde kendiliğinden geçer. Hamilelik sırasında kolestaz riskini ve diğer sorunları önlemek için bol miktarda taze meyve ve sebze içeren sağlıklı, dengeli bir beslenme programı uygulamak önemlidir.

HAMİLELİK KOLESTAZI BELİRTİLERİ NELERDİR?

Hamilelik kolestazının ana semptomu şiddetli kaşıntıdır. Bu kaşıntı el ve ayaklarda başlar ve vücudun diğer bölgelerine yayılır. Kaşıntı genellikle geceleri daha da şiddetlenir. Hamilelik kolestazının diğer belirtileri şöyledir:

1. Tüm vücutta (özellikle avuç içleri ve ayak tabanlarında) kaşıntı
2. Mide bulantısı
3. Karın ağrısı
4. Halsizlik
5. İştahsızlık
6. Koyu renk idrar
7. Depresyon
8. Karın şişkinliği
9. Açık renkli dışkı
10. Karnın sağ üst bölgesinde ağrı
11. Sarılık (cildin ve gözlerin sararması)

HAMİLELİK KOLESTAZI NEDEN OLUR?

Safra, karaciğer tarafından üretilen bir maddedir. Sindirim sırasında yiyeceklerin özellikle yağların parçalanmasına yardımcı olur. Hamilelikte östrojen hormonlarındaki artış, karaciğer fonksiyonunu olumsuz etkileyerek safra akışını yavaşlatır veya durdurur. Bu yavaşlama, safranın karaciğerde birikmesine ve kan dolaşımına girmesine neden olabilir. Bunun sonucunda hamilelik kolestazı sorunu ortaya çıkar.

Hamilelikte kolestazın muhtemel nedenleri şunlardır:

Hormonal değişiklikler: Hamilelik sırasında (özellikle üçüncü trimesterde) östrojen artışı, safradaki kolesterol seviyelerini artırabilir ve safra kesesi kasılmalarını azaltabilir.

Gestasyonel diyabet: Gestasyonel diyabet yani hamilelik diyabeti de kolestaz riskini artırır.

Genetik yatkınlık: Anne, anneanne gibi üst kuşaklarınız hamilelik döneminde kolestaz sorunu yaşadıysa sizde de bu durum görülebilir

Safra taşları: Safra kesesinde taş olması da kolestaz riskini artırır. (hamile kadınlar ayrıca artan östrojen seviyeleri nedeniyle safra taşı riski altındadır).

Daha önceki hamilelikte kolestaz geçirdiyseniz, daha sonraki hamileliklerde de kolestaz geçirme riskiniz daha yüksektir.

GEBELİK KOLESTAZI NASIL TEŞHİS EDİLİR?

Gebelik kolestazı teşhisinde doktor aşağıdaki testleri yaptırmanızı isteyebilir:

1. Hepatit testleri
2. Karaciğer fonksiyon testi
3. Safra kesesi ultrasonu
4. Kanda safra asidi testi

GEBELİK KOLESTAZI NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Hamilelik kolestazında ana tedavi kaşıntıyı gidermek ve bebekte oluşabilecek komplikasyonları önlemek olmalıdır. Doktor; hamile kadının karaciğerlerinin iyi çalışmasına yardımcı olmak, safra akışını iyileştirmek ve kandaki safra asidi oranını azaltmak için ursodeoksikolik asit (UDCA) içeren ilaçlar reçete edecektir. Bu ilaç hem kaşıntıyı giderir hem de bebeğin de zarar görme riskini azaltır. Kortikosteroidler de tedavide kullanılabilir.

Kalamin losyon ve antihistaminik ilaçlar da tedavide yer alabilir.

Annede kolestaz durumunda doğan bebek genellikle (gebeliğin 37. haftası) annenin karnından erken alınarak, erken doğum gerçekleştirilebilir.

Ayrıca şunu da bildirelim ki hamilelik kolestazı, bebek doğar doğmaz geçmeye başlar. Doğumdan sonra safra seviyeleri normale döner.

HAMİLELİK KOLESTAZI KOMPLİKASYONLARI NELERDİR?

Hamilelik kolestazı tedavi edilmezse, tehlikeli olabilir ve şu sorunlara sebep olabilir:

Erken doğum: Bebeğin organları tam olarak gelişmeden dünyaya gelmesi

Ölü doğum: Doğumdan önce bebeğin ölmesi

Fetal sıkıntı: Anne karnındaki bebekte anormal kalp hızı veya azalmış hareket.

Solunum sorunları. Bebeğiniz yenidoğduğunda solunum problemleri yaşayabilir.

Doktorunuz bu komplikasyon risklerini önlemek için bebeğinizi erken doğurabilir.