İslam dünyasında mukabele geleneği 2023 yılında da devam ediyor. Ramazan ayı boyunca camilerde, hanımlar evde toplanıp mukabeleler okunuyor. TV kanallarında da mukabele programları yayımlanıyor. Peki mukabele ne demektir? Mukabele nasıl yapılır? Mukabele dinleyen hatim yapmış olur mu? İşte ayrıntılar…
Onbir ayın sultan Ramazanı Şerifin gelmesiyle birlikte evlerde, camilerde Kuran-ı Kerim ziyafeti de başlıyor. Mukabele, Ramazan ayının olmazsa olmazlarından, Ramazan-ı Şerifin mühim sünnetlerinden. Mukabelenin sözlük anlamı ‘karşılıklı okumak ve yüz yüze’ demektir. Ramazan-ı Şerif ayında yapılan farzlara, sünnetlere diğer aylarda yapılandan daha fazla sevap verileceği için bunun bilincinde olan Müslümanlar Ramazan ayını dolu dolu geçirmek için bu ayda daha çok ibadet ediyor, mukabele okuyor, mukabele okunan yerde bulunuyor.
Mukabele bir Müslümanın Kur’an-ı Kerim’i ezberden veya yüzüne olarak sesli bir şekilde okuması ve onu dinleyen Müslümanların da okunan Kur’an-ı Kerim’i takip etmesi demektir. Mukabele Ramazan ayı boyunca her gün devam eder, Ramazan ayının 1.gününden itibaren her gün 1 cüz okunup Ramazan sonuna kadar Kur’an-ı Kerim baştan sona hatim edilmiş olunur. Mukabele gece gündüz her zaman okunabilir. Ancak genellikle hanımlar Ramazanda öğleden önce veya sonra toplanıp mukabele okuyorlar.
Mukabele geleneği Sevgili Peygamber efendimiz Muhammed aleyhisselam ile başladı. 610 yılında ilk vahyin gelişiyle başlayan Kuran’ın indiriliş süreci, 632 yılına kadar, yaklaşık yirmi üç yıl devam etti. Sevgili Peygamberimiz ile Vahiy meleği Cebrail aleyhisselam, her sene Ramazan ayında bir araya gelerek, o güne kadar indirilen Kuran ayetlerini, karşılıklı olarak okurlardı. İlk başta vahiy meleği Cebrail okur Sevgili Peygamberimiz dinlerdi. Daha sonra da Peygamber Efendimiz okur, Cebrail aleyhisselam okunan Kuran-ı Kerimi dinlerdi. Bu durum Peygamberimizin vefat ettiği yıl 632’de iki kez tekrarlandı. Böylece Kuran-ı Kerim ayetlerinin unutulması önlenmiş oldu. Sevgili Peygamber efendimizin bu sünnetine uymak isteyen Müslümanlar, yüzyıllardır Ramazan ayında mukabele yapmayı sürdürdüler.
Mukabeleyi dinlemekle hatim yapılmış olmaz, yalnızca Kuran-ı Kerim dinleme sevabına kavuşulmuş olunur. Kuran-ı Kerimi hatmedeni gözle takip etmek de caizdir, takip eden kişinin gözleri de ibadet etmiş sayılır. Kuran-ı Kerimi dinlemek farzı kifaye olduğundan hatim okunurken başka iş yapılmaz, hatim yapan dinlenilir. Radyodan, Tv’den dinlerken sevap kazanabilmek için kendimiz de okumamız şarttır. Yalnızca bu gibi cihazlardan dinlemekle sevap hasıl olmaz. Baştan sonuna kadar kendisi de okursa hatim sevabına nail olunur.
Kuran-ı Kerimi dinleyerek takip etmek isteyen Müslümanlar TV’de mukabele yayının kaçta olacağı merak ediyor. Diyanet TV’de ve diğer kanallarda Mukabele saat kaçta yayımlanacak? Ramazan ayında TV kanallarında mukabele yayını oluyor. Bu sene mukabele programı Diyanet TV’de Ramazan boyunca her gün saat 07.00 ve 15.00’te yayımda olacak. TRT 1’de ise her gün saat 05.30’ta mukabele programı olacak.