Bilgisayar, tablet, telefon gibi cihazların başında harcanan vaktin giderek artması ile başlayan internet bağımlılığı insanın iradesi dışında kontrol edilemez hale gelmektedir. Tıpkı alkol, sigara ve uyuşturucu bağımlılığı kadar tehlikeli bir problem olan internet bağımlılığının etkileri nelerdir, nasıl üstesinden gelinir?
İnternet bağımlılığı, internetin aşırı kullanımını ifade eden ve sonuçta kişinin yaşamının birçok yönünü etkileyen bir hastalıktır. Aşırı bilgisayar kullanımı kişinin ilişkilerini, işini veya okul hayatını olumsuz etkilemektedir.
İnternet bağımlılığının etkilerinin göstergesi olan belirtiler fiziksel veya duygusal olabilir. İnternet bağımlılığının en yaygın belirtileri arasında istenmeyen kilo alımı veya kaybı, kötü hijyen, sırt ağrısı, baş ağrıları, artan sinirlilik, kaygı ve depresyon yer alır.
İnternet bağımlılığının nedenleri genetik, yapısal beyin değişiklikleri, çevresel faktörler ve altta yatan zihinsel sağlık koşullarıdır. İnternet bağımlılığının etkileri, kötü duruş, karpal tünel sendromu, görme sorunları, zarar görmüş kişisel ilişkiler, anksiyete ve depresyon gibi zihinsel sağlık sorunları dahil olmak üzere hem fiziksel hem de duygusal şekillerde ortaya çıkabilir. Kişilerarası etkileşim eksikliği, kişisel ilişkilerine büyük zarar verebilir.
İnternet bağımlılığı, Roy J.’den Martha Shaw ve Donald Black ve Iowa Üniversitesi’nden Lucille A. Carver Tıp Fakültesi tarafından tanımlandığı gibi, internetin hayattaki birçok sorumluluğun ihmal edilmesine yol açacak kadar aşırı kullanımıdır. Bağımlı kişi, zamanının önemli bir kısmını internette geçirir, giderek internete veya diğer çevrimiçi cihazlara bağımlı hale gelir.
İnternet bağımlılığının belirti ve semptomları fiziksel veya duygusal olabilir. İnternet bağımlılığının en yaygın belirti ve semptomları aşağıda listelenmiştir.
İnternet bağımlılığının fiziksel belirtileri şunlardır:
İnternet bağımlılığının duygusal belirtileri şunlardır:
İnternet bağımlılığı çocuğun fiziksel ve zihinsel sağlığını olumsuz etkiler. Bunlar arasında uyku uyuma güçlüğü, dikkat süresinin değişmesi, obez olma riskinin artması, sinirlilik artışı, kaygı ve depresyon gelişme olasılığının artması yer alır.
İnternet bağımlısı kişilerde sosyal yaşamı ve ilişkileri etkileyen obsesif kompulsif belirtiler görülebilir. Uzun süre çevrimiçi kalan kişiler, uyanık kalmak ve internet kullanımını uzatmak için bir veya daha fazla maddeyi kullanmaya başlayabilirler. Kişinin işteki performansını ve üretkenliğini olumsuz yönde etkiler. Ayrıca internet bağımlılığının mesleki tatmin ve ruh sağlığı üzerinde olumsuz etkileri vardır.
İnternet bağımlılığının etkilerinin üstesinden gelmenin yolu, kendi kendini düzelten davranışlarda bulunmak ve seçici bir önleme sistemi oluşturmaktır. İnternet bağımlılığına yönelik ilaç tedavisi, bilişsel davranışçı terapi gibi tedavi seçeneklerinin yanı sıra öz kontrol uygulamak da internet bağımlıları için faydalıdır.
Ayrıca, erişim sınırlaması doğrudan bir önleme stratejisidir ve oldukça etkilidir. İnternet erişimini sınırlandırırken, kişi dikkat dağıtıcı web sitelerini belirli bir süre için engelleyebilir. İnternet günlük yaşamda birçok amaç için kullanıldığından, hangi sitelerin belirli bir süre boyunca ziyaret edilebileceğine veya yasaklanabileceğine karar verilebilir.
İnternet kullanımını azaltmak, bilgisayar başında geçirilen süreyi de derinden etkileyebilir. Bir kişi bir zamanlar zevk aldığı ancak internet bağımlılığı nedeniyle artık yapamadığı aktivitelerin kişisel bir listesini yapabilir. Bu, internet kullanımını kontrol etme motivasyonunun artmasını sağlar.