Uyuz, çok çabuk bulaşabilen, son senelerde ülkemizde sıklıkla karşılaşılan, ciltte şiddetli kaşıntıya yol açan bir cilt sorunu. Çocuk, genç, yaşlı her yaştan insanda görülebiliyor. Peki uyuz hastalığında çalışanlara kaç gün rapor verilir? İşte ayrıntılar.
Uyuz (skabiyez); Sarcoptes scabiei türü parazitin ciltte yerleşerek neden olduğu, ciltte şiddetli kaşıntıya ve sivilce benzeri döküntüye yol açan ve çok çabuk bulaşabilen, son senelerde ülkemizde sıklıkla karşılaşılan bir cilt hastalığıdır. Yaş ayrımı olmaksızın herkesi etkileyebilir. İlk kez uyuza yakalananlarda şikayetlerin ortaya çıkması 2 ila 8 haftayı bulabilir. Daha önce uyuza yakalanmış olanlarda ise şikayetlerin çıkması 1 ila 4 gün sürebilir.
Centers for Disease Control and Prevention (ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri) web sitesinde uyuz hastalığı hakkında şöyle geçiyor: ” Uyuz, Sarcoptes scabiei akarının cildi istila ederek ciltte kaşıntıya neden olmasıdır. Uyuz akarları, cildin üst katmanına yuva yapar ve yumurtalarını bırakır. Uyuzun en sık karşılaşılan belirtisi ciltte yoğun kaşıntı ve sivilce benzeri cilt döküntüsüdür. Uyuz krem veya losyonlar ile tedavi edilebilir.”
Uyuz hastalığının tedavisi için Cildiye (Deri ve Zührevi Hastalıkları) doktoruna gitmelidir.
Uyuz hastalığı için çeşitli tedaviler mevcuttur. Bunlardan ilki, permetrin adlı etken maddeden üretilen losyondur. Bu losyon kişinin vücudunda 8-14 saat kalmalı, sonrasında kişi yıkanmalıdır. Tedavi bir hafta sonra tekrarlanmalıdır. Bir başka tedavi seçeneği ise Wilkinson pomaddır. Bu pomad ise üç gün art arda sürülmeli, kişi üç gün içinde yıkanmamalı, tedavi bir hafta sonra tekrarlanmalıdır. Bir başka tedavi seçeneği ise ivermektin etken maddeli tablettir. Doktorunuz sizinle tedavi seçeneklerini konuşacak ve sizin için en uygun tedaviyi seçerek tedavi hakkında daha fazla bilgi sunacaktır. Unutulmaması gereken bir husus ise bu tedaviyi sadece hastanın değil, aynı anda hastanın temaslı olduğu kişilerin (örneğin aile üyeleri, çalışma arkadaşları, oda arkadaşları) kendilerinde kaşıntı veya başka bir bulgu olmasa da uygulaması gerektiğidir. Temaslı olunan kişiler tedaviyi uygulamazlarsa uyuz paraziti kendilerinden temaslı oldukları diğer kişilere yayılabilir ve tedavi başarısız olur. Uyuz tedavisinin bir takım oyunu olduğu unutulmamalıdır.
Uyuzun tedavisi maalesef sadece ilaçla mümkün değildir. Uyuz paraziti insan vücudu dışında da uzun süre yaşayabilmektedir. Bu nedenle hastanın ve temaslı olduğu kişilerin giysilerini ve yatak takımlarını yüksek sıcaklıkta yıkaması, evlerini ve çalışma ortamlarını temizlemeleri gerekmektedir. Yıkanamayacak eşya ya deterjanlı bir bezle silinmeli, ya elektrikli süpürgeyle temizlenmeli, ya da bir torbaya konulup bir hafta boyunca bekletilmelidir.
Uyuz hastalığına kaç gün rapor verileceği uyuza yakalananlar tarafından çok merak ediliyor. Uyuz son derece bulaşıcı bir hastalıktır. Uyuz bulaşıcı bir hastalık olduğundan ve hemen bulgu vermediğinden hastanın yakınındaki diğer insanların da uyuza yakalanmış olma ihtimalleri vardır. Bu durumda hastaya uyuz tedavisi verileceği gibi hastanın temaslı olduğu diğer insanlara da tedavi verilmelidir. Uyuz tedavisi genelde bir hafta arayla uygulanan iki kürden oluşmakta, genelde ilk tedavi gününden sonra uyuzun bulaşıcılığı bitmektedir. Bu nedenle genelde sadece bir gün rapor yeterli olmak ile birlikte hastanın durumuna göre ve yapılan tedaviye göre de hekim onayı ile üç gün raporda verilebilmektedir.
Türkiye Hastanesi Dermatoloji Uzmanı
Dr.Berna Hiçdönmez