Süt, günlük hayatta en yaygın tükettiğimiz ana besin maddelerinden. Sütü içiyor, çorbalarımıza, tatlılarımıza, milkshakelerimize katıyoruz. Sağlımızdan olmamak için kullandığımız süt taze olmalı, mis gibi kokmalı. Peki sütün taze olmadığı, bozuk olduğu nasıl anlaşılır?
Süt, protein, yağ, karbonhidrat, pek çok vitamin ve mineral içeriği ile süper gıdalardan olarak kabul ediliyor, yüzyıllardır insanoğlu tarafından severek tüketiliyor. Süt çok faydalı bir besin olmasına rağmen sütün taze olmaması, bozuk sütün içilmesi değil fayda gıda zehirlenmesi dahil çeşitli sorunlara yol açabilir. Hatta bozuk sütün içilmesi hayati tehlikeye bile neden olabiliyor. Sütün bozulup bozulmadığını tespit etmenin yöntemleri şöyle:
Süt çok çabuk bozulabilen, içerisinde hızla bakteri üreyebilen bir besin maddesi. Pastörize, hazır, sütçüden aldığımız sütün bozulup bozulmadığını anlamanın yolları için buyurun devam edelim:
KÖTÜ KOKAR
Sütün bozulup bozulmadığını anlamanın ilk ve en basit yöntemi sütü koklamak. Hoş olmayan bir koku, bozulmuş sütün temel özelliği. Bozulmamış, taze sütün kokusu mis gibi kokar, kişiyi rahatsız etmez. Sütü koklayın, kötü bir koku geliyorsa bu durum sütün bozulduğuna işaret ediyor demektir.
KIVAMINI KONTROL EDİN
Süt, normal koşullarda ince ve pürüzsüz bir sıvı. Süt topaklar halindeyse veya saf beyazdan belirgin sarımsı bir renge döndüyse, sütün taze olmadığının veya tüketilmeye uygun olmadığının göstergesi. Sütün yapısını, bozulup bozulmadığı anlamak için şu testi uygulayabilirsiniz: Sütü bir bardağa dökün, yoğurt veya süzme peynir gibi yoğun, katı kıvam aldıysa bozuk anlamına geliyor.
RENGİNE BAKIN
Taze sütün rengi beyazdır. Hatta sütün cinsine göre hafif sarı veya soluk beyazdır.Sütü şeffaf bir bardağa döküp rengine bakın şayet rengi beyazdan başka, alışılmışın dışında renk aldıysa süt bozulmuş demektir. Sütün içilmesi güvenli değildir.
SÜTÜN ODA SICAKLIĞINDA ÇOK UZUN SÜRE BEKLETİP BEKLETMEDİĞİNİ KONTROL EDİN
Kutu süt kullanıyorsanız karton arkasındaki son kullanma tarihini kontrol edin, tarihinin geçip geçmediğine bir bakın. Örneğin sütün tarihinin geçmesine hâlâ iki gün var. Ancak tadı, kokusu tuhaf bir aldıysa bu durum sütün buzdolabında değil de oda sıcaklığında çok uzun süre beklemesinden kaynaklanıyor olabilir. Sütü muhafaza etmenin en iyi yolu buzdolabına kaldırmak, karton sütün kapağı açıldıktan sonra en kısa zaman tüketmektir.
MİKRODALGADA TEST EDİN
Sütün bir kısmını cam bir kaseye döküp mikrodalgaya alın, mikrodalgayı 1 dakikaya ayarlayın. Kaseyi çıkarıp sütü kontrol edin. Mikrodalgada ısıtmış olduğunuz süt topaklandıysa, dokusu ve rengi değiştiyse bu sütün tüketilmesi güvenli değil anlamına geliyor.
KARBONAT TESTİ UYGULAYIN
Sütün bozulup bozulmadığını anlamak için 1 tatlı kaşığı karbonata birkaç damla süt döküp test edin, taze süte karbonat hiç tepki vermez. Ekşi sütün asidik içeriği daha yüksektir, bu da karbonatın sütün içerisinde karbondioksit kabarcıkları salmasına neden olur. Ne kadar çok kabarcık olursa sütünüz o kadar asitli demektir. Karbonat ve süt testinde kabarcık görürseniz, sütün içilmesi muhtemelen güvenli değildir.
Bozulmuş süt, bakterilerin aşırı çoğalması nedeniyle kötü görünür, kokar ve tadı da kötü olur. Bozuk sütün içilmesi mide ağrısı, mide bulantısı, kusma ve ishal gibi belirtilere yol açabiliyor.
SÜT NE KADAR SÜREDE BOZULUR?
Pastörize sütler kutusu açılmadan buzdolabında, 5 ile 7 gün muhafaza edilmeli. Ancak kapağı, ambalajı açıldığında bu süre kısalır, dayanma süresi 1-2 güne düşer.
Uzun ömürlü süt (UHT) ise, kutuyu açmadığınız takdirde, oda sıcaklığında 4 ay boyunca bozulmadan durabilir.
SÜTÜN BOZULMASI NASIL ÖNLENİR?
Sütün bozulmasını önlemek için sütü buzdolabında muhafaza edin. Sütün buzdolabının arka kısmında saklamanız soğuk kalmasını sağlayacaktır. Ancak sütü kapıda saklarsanız kapının açılıp kapanması sırasında sıklıkla değişen sıcaklıklara maruz kalacak, bu da sütün kullanım süresini kısaltacaktır.
Sütün kapağını açtıktan sonra en kısa zamanda tüketin. Açılmış sütü buzdolabında bile uzun süre tutmalı biran önce kullanmalı.
Son çare olarak sütünüzü dondurun. Sütünüzü dondurucuda 3 aya kadar saklayabilirsiniz. Yalnız yaşıyorsanız veya sütü çok sık kullanmıyorsanız, bu süt israfını önleyecek ekonomik bir seçenek olabilir.