Boza, ülkemizde özellikle kış aylarında tüketilen popüler içeceklerden. Sokak satıcıları akşamları boza, boza diye seslendikçe canımız ister istemez bu lezzeti tatmak istiyor. Ancak bozayı hazır olarak satın almak yerine evde kendimiz de yapabiliriz. Hem böylece hijyen açısından da içimiz daha huzurlu olur. İşte ev yapımı boza tarifi:
Boza, bulgur, buğday, arpa, darı ve mısır gibi tahılların fermente edilmesiyle elde edilen, karbonhidrat açısından zengin bir malt içeceği.Tatlı ve mayhoş bir tada sahip, neredeyse bir puding kadar kalın kıvamda. İlk içtiğinizde tadı size biraz tuhaf gelebiliyor ancak daha sonra farkına bile varmadan kolaylıkla bağımlısı olabiliyorsunuz!
Türkiye’de soğuk havalarda boza satan bir sokak satıcısının sesini duymak olağan bir durum. Hatta sokakta boza satıcısının sesini duyduğunuzda eski günlere, Osmanlı zamanına giden bir zaman yolcusu gibi hissedip, nostaljik bir seyahat yapabiliyorsunuz. Osmanlı’nın hüküm sürdüğü tüm bölgelerde popüler olduğu için farklı kültürlerden insanlar da bu içeceği çok severdi. Boza, vücudu ısıtan ve güçlendiren süper içecek olarak, Osmanlı ordusunun en önemli besinlerinden biriydi. Boza içmek içinizi ısıtıyor, enerji veriyor, güçlendiriyor… Ayrıca anne sütünü arttırdığı için uzmanlar tarafından da yeni annelere öneriliyor. Bozayı boza satan bozacı dükkanlarından, sokak satıcılarından, hatta büyük marketlerden temin edebileceğiniz gibi evde kendiniz de yapabilirsiniz. Boza yapmak için kullanacağınız malzemeler ve bozanın yapılışı şöyle:
Bozayı evde yapmak hijyen açısından da sizi mutlu edecektir. Ayrıca evde yaptığınız bozada damak tadınıza göre şekerini kendiniz ayarlayabilirsiniz. Boza’nın en eşsiz özelliklerinden biri de yoğurt ve muhallebi karışımı olarak tanımlanabilecek kıvamı. Boza yapmak için çok fazla malzemeye ihtiyacınız olmayacağından ve bozanın içeriğinde hemen hemen her mutfakta bulunan ürünler yer aldığından evde kolaylıkla boza yapabilirsiniz.
Büyük ve derin bir tencereye 14 su bardağı su dökün ocağın altını orta-düşük ateşte yakın. 2,5 su bardağı bulgur ve yarım su bardağı bardak pirinci güzelce yıkayıp tenceredeki suyun içerisine koyun ve yumuşayana kadar haşlayın.
Karışımı ocaktan alıp ince metal bir süzgeç kullanarak ve bir spatula yahut tahta kaşığın arkası ile bastırarak süzün. Süzgecin üzerinde kalan artıkları atın.
Süzdüğünüz karışımı yaklaşık 2 saat kadar güneş görmeyen bir yerde bekletin.
Mayanın eklenmesi: Ayrı bir kapta bir yemek kaşığı şeker ve yarım tatlı kaşığı mayayı, 1 su bardağı suyu karıştırıp tencereye ekleyin. Tencerenin kapağını kapatın.
Ara sıra karıştırarak serin ve karanlık bir yerde yaklaşık 20 saat bekletin. Ara sıra boza karışımının kapağını açıp karıştırarak havanın dolaşmasını ve mayalanmasını sağlayın.
20 saat sonra kalan şekeri azar azar ekleyin, kıvamını ayarlayın ve iyice karıştırın. Bozayı, kavrulmuş nohut ve tarçınla birlikte servis edin.
Bozanın ana maddesi, bulgur, buğday, arpa, darı ve mısır gibi tahıl ürünleridir. Hakiki boza yapımında bu malzemeler kullanılıyor.
Bozanın tarihçesine bakacak olursak kesin kökeni belirsizdir ancak Türk göçebeleri tarafından uzun yolculuklarda besin ve enerji kaynağı olarak tüketildiği düşünülüyor. Türklerin göç ettiği Orta Asya, Kafkaslar ve Balkanlar dahil birçok bölgede popüler hale geldi. Osmanlı döneminde çok popüler olmuş ve bozahane adı verilen birçok ticari işletmede satışa sunulmuştur. Günümüzde Boza, Türkiye’de hala popülerdir ve birçok dükkan ve kafede yaygın olarak satılmaktadır.
Yukarıdaki tariften yaklaşık 1 litre boza elde edebilirsiniz. Besin değeri ise şöyledir:
Buzdolabında saklayın.