Günümüzde pek çok ebeveynin hayali ikiz bebek sahibi olmak. İkiz bebeklerini kucaklamak ailelere çifte mutluluk veriyor. Bu nedenle “İkiz bebek nasıl olur, ikiz bebek olması için ne yapılmalı, ne yemeli?” gibi arama motorlarında sıkça sorulan sorular son zamanlarda yoğunlaştı. İkiz bebek sahibi olmanın yöntemleri gibi kesin sonuç verecek bir uygulama bulunmuyor. Ancak bazı bilimsel araştırmalara göre ihtimali arttıran faktörler öne çıkıyor. Mavi Kadın editörü derledi…
Ülkemizde yaklaşık her 30 gebelikten biri ikiz doğumla sonuçlanıyor. Çoğul doğum yapma şansı %3,2. Ancak genetik, beslenme, bazı ilaçların kullanımı gibi faktörler ikiz şansını artırıyor. Örneğin yapılan araştırmalarda peynir, süt, tereyağı gibi besinleri sık tüketen kişilerde ikiz bebek sahibi olma ihtimalinin daha yüksek olduğu görüldü.
“İkiz bebek sahibi olmak istiyorum” diyenler için bilimsel araştırmalar ise bazı ipuçları veriyor. Ancak bunlar hiç bir zaman kesin sonuç veren yöntemler ve bilimsel veriler olarak görmemek gerekiyor.
Son yarım yüzyılda kadın ve erkeklerin, eğitim ve çalışma hayatında olmasıyla beraber çoğu çift geç anne baba oluyor. Özellikle yaşı büyük çiftler ikiz bebek sahibi olmak, bir seferde birden fazla çocuğa ebeveyn olmak istiyor. Yapılan bilimsel çalışmalara göre ikiz bebek sahibi olma ihitimalini arttıran bazı faktörler bulunuyor.
Hamilelikte folik asit kullanımı bebeği doğum kusurlarından korumakla kalmıyor ikiz bebek sahibi olma şansını da artırıyor. Folat olarak da bilinen folik asit, vücutta birçok işlevi olan, çözünebilen bir vitamin. Uzmanlar, anne karnındaki bebeğin büyüme ve gelişmesini desteklediği, yenidoğanlarda doğum kusurları riskini azalttığı için hamile kadınlara ve hatta gebelikten önce folik asit alımına başlamayı öneriyor.
Doktorlar hamile kalmadan önce günde yaklaşık 400 mikrogram folik asit alınmasını, hamilelik sırasında ise bu miktarın 600 mikrograma çıkarılmasını tavsiye ediyor.
Obstetrics & Gynecology’da yer alan çalışmalarda folik asit ile ikiz çocuk sahibi olma şansının artması arasında bağlantı olduğu görüldü.
Yapılan araştırmalara göre bazı yiyeceklerin düzenli tüketilmesi ikiz çocuk sahibi olma şansını artırıyor. Bu gıdalardan biri de süt ürünleri. 2006 yılında yapılan bir araştırma, süt, yoğurt, tereyağı gibi süt ürünlerini düzenli olarak tüketen kadınların ikiz doğurma olasılığının düzenli tüketmeyenlere nazaran 5 kat daha fazla olduğunu gösterdi. Tatlı patates, avokado, fasulye çeşitleri, maca kökü gibi besinlerin tüketilmesi de ikiz bebek ihtimalini yükseltiyor.
Emzirirken hamile kalan kişilerin ikiz doğurma olasılığı emzirmeyen kişilere göre daha yüksektir. Bir çalışma, emziren kişilerde ikiz doğum oranının %11,4 olduğunu, emzirmeyenlerde ise sadece %1,1 olduğunu buldu.
Bazı durumlar da ikiz bebek ihtimalini arttıran faktörler olarak karşımıza çıkıyor.
Principles of Medical Therapy in Pregnancy kitabında yer alan makalede daha kilolu kişilerin, düşük kilolu kişilere göre ikiz bebek sahibi olma şansı daha yüksek. Bu durumun nedeni kadınlarda vücutta fazla yağ bulunması, östrojen seviyelerinin artmasına yol açıyor, daha yüksek östrojen seviyeleri ise yumurtalıkların aşırı uyarılmasını sağlıyor. Yumurtaların aşırı uyarılması sonucunda yumurtlama sırasında sadece bir yumurta bırakmak yerine, yumurtalıklar iki veya daha fazlasını serbest bırakabiliyor, bu da ikiz bebek sahibi olma ihtimalini artırıyor.
35 yaşın üzerindeki kadınların ikiz doğurma olasılığı 35 yaşın altındakilere göre daha yüksek. Kadınlar yaşlandıkça folikül uyarıcı hormon (FSH) gibi hormonlar yükseliyor. FSH, yumurtaların gelişiminden sorumlu, daha yüksek FSH seviyeleri ise birden fazla yumurtanın salınabileceği anlamına geliyor, bu da çoğul gebelikle sonuçlanır.
Öte yandan ikiz bebek oranının artmasının temel nedenlerinden biri de doğurganlık tedavilerinin yaygınlaşması. CDC’ye göre, ikizlerin %30’undan fazlası ve üçüz ve daha yüksek sıradaki çoğul doğumların %75’i doğurganlık tedavileriyle gerçekleşiyor. Yani tüp bebek, aşılama gibi tedavilerle gerçekleşen gebeliklerin önemli bir kısmın ikiz bebek ile sonuçlanıyor. Doğurganlığı artırıcı, yani yumurtlamalarını sağlayan tedaviler, bir kadının birden fazla yumurtayı yumurtlamasına neden olabiliyor, bu da ikiz doğurma ihtimalini artırıyor.
The Journal of Reproductive Medicin’de yer alan makalede ise rtalamanın üzerinde uzun boylu kişilerin ikiz doğurma olasılığı daha yüksek olduğu belirtiliyor. Yapılan çalışmada, ortalama 164,8 cm boyundaki kadınların, ortalama 161,8 cm boyundaki kadınlara göre ikiz bebek sahibi olma ihtimalinin daha yüksek olduğunu görüldü.