Çocuğun yaşına göre oyuncak seçimi nasıl yapılır? İhmal edilmemesi gereken detayları uzmanı açıkladı

Çocuklarımızın mutluluğunu ve gelişimini düşünürken, onların yaşına uygun oyuncakları seçmemiz gelişimleri için önemli. Çoğu anne çocuğunu egelendirecek oyuncak ararken internet sitelerinde yanlış tercih yapıyor. Peki çocuğun yaşına göre oyuncak seçimi nasıl yapılır? Oyuncak seçiminde hangi kriterlere dikkat etmek gerekir. Tüm detayları Mavi Kadın editörü araştırdı.

Çocuklarla oyuncaklar aracılığıyla etkileşim kurmak, onların gelişimi için önemli bir rol oynuyor. Ancak her yaş grubu için uygun olan oyuncaklar farklılık gösterdiği için çocuğunuzun gelişimine uygun olacak seçmeniz daha doğru olur. Bu yüzden oyuncak seçimi yaparken göz önünde bulundurmanız gereken kriterler bulunuyor. Çocuğunuzun sağlıklı gelişimine destek olmak için, güvenli ve eğitici oyuncaklarla etkileşim kuracağı aynı zamanda keyif alacağı bir ortam oluşturabilirsiniz. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Perçem Bosnalı, oyuncak seçimi yaparken dikkat etmeniz gerekenleri Mavi Kadın okurlarına anlattı. 

BEBEK VE KÜÇÜK ÇOCUKLARA OYUNCAK SEÇİMİ NASIL YAPILIR?

Çocuklarda yaşa uygun oyuncak seçimi oldukça önemlidir. Çünkü her yaş grubundaki çocuklar farklı gelişimsel aşamasında olduğu için farklı yeteneklere sahip oluyorlar. Bu yüzden yaşa uygun oyuncaklar, çocukların fiziksel, zihinsel, duygusal ve sosyal becerilerini hem destekliyor hem geliştiriyor.

Bebekler ve küçük çocuklar için uygun olan oyuncaklar genellikle büyük, renkli ve ses çıkaran özelliklere sahip olmalıdır. Bu tür oyuncaklar, bebeklerin görsel algılarını geliştirirken elleriyle tutabilme ve keşfetme yeteneklerini destekler. Bu dönemdeki oyuncaklar bebeğin duygusal bağ kurmasına yardımcı olabilir. Okul öncesi dönemdeki çocuklar ise hayal gücünü kullanmaya başladıkları için rol yapma oyunları ve yapboz gibi oyuncaklardan büyük keyif alırlar. Bu tür oyuncaklar çocuğun problem çözme yeteneklerini, hayal gücünü ve sosyal etkileşim becerilerini geliştirir.

0-6 YAŞ ARASI BEBEKLER İÇİN OYUNCAK SEÇİMİ

0-6 yaş arası bebekler için oyuncak seçimi yaparken, çocuğunuzun gelişim aşamasını ve ihtiyaçlarını dikkate almanız gerekiyor. İşte bu yaş grubuna yönelik oyuncak seçimiyle ilgili bazı öneriler:

Bebeklik Dönemi (0-12 Ay):

• Yumuşak ve dokulu oyuncaklar: Bebeklerin keşfetme ve hissetme yeteneklerini destekleyen yumuşak ve dokulu oyuncaklar tercih edebilirsiniz.
• Renkli ve sesli oyuncaklar: Parlak renklere sahip, şekilleri ve sesleri olan oyuncaklar bebeklerin görsel ve işitsel algılarını geliştirir.
• Oyuncak halkaları veya diş kaşıyıcılar: Diş çıkarma döneminde olan bebeklere rahatlama sağlaması için diş kaşıyıcılar veya halkalar tercih edebilirsiniz.

Küçük Çocukluk Dönemi (1-3 Yaş):

• Bloklar: Büyük ve renkli bloklar çocuğunuzun el-göz koordinasyonunu geliştirirken yaratıcılığını da teşvik eder.
• Yapbozlar: Basit yapbozlar, çocuğunuzun problem çözme becerilerini güçlendirir ve el becerilerini geliştirir.
• Müzik aletleri: Marakas, zil veya basit bir çalgı gibi müzik aletleri, çocuğunuzun ritim duygusunu ve işitsel algısını geliştirir.

Okul Öncesi Dönem (3-6 Yaş):

• Rol yapma oyuncakları: Doktor seti, mutfak seti veya kostümler gibi rol yapma oyuncakları çocuğunuzun hayal gücünü destekler ve sosyal etkileşim becerilerini geliştirir.
• Yapıştırma kitleri: Kâğıt, makas ve yapıştırıcı içeren basit el sanatları setleri, çocuğunuzun el becerilerini ve yaratıcılığını geliştirir.
• Renkli kitaplar ve boyama malzemeleri: Çocuğunuza uygun yaş grubuna hitap eden resimli kitaplar ve renkli boyalar, onların dil becerilerini ve hayal güçlerini destekler.

Çocuğunuzla iletişim kurarak onun ilgi ve tercihlerine yönelik oyuncaklar seçebilirsiniz.

İLKOKUL ÇOCUKLARINA GÖRE OYUNCAK SEÇİMİ NASIL OLMALI?

İlkokul çağındaki çocuklar daha karmaşık oyunlara ilgi duymaya başladığı için strateji oyunları, bilgisayar oyunları veya inşa setleri gibi oyuncaklar onların zihinsel ve motor becerilerini geliştirebilir. Ayrıca spor malzemeleri veya müzik aletleri de çocuğun ilgi alanlarına yönelik seçenekler olabilir.

İlkokul çağındaki çocuklar için tercih edilen oyuncak araçları, onların zihinsel ve motor becerilerini geliştiren, hayal güçlerini destekleyen ve eğlenceli bir oyun deneyimi sunan seçenekler olmalıdır. İşte ilkokul çağındaki çocuklar için önerilen oyuncak araçları:

İLKOKUL ÇAĞINDAKİ ÇOCUKLAR İÇİN TERİCH EDİLEN OYUNCAK ARAÇLARI

• Strateji Oyunları: Satranç, Monopoly, Scrabble gibi strateji odaklı oyunlar, çocuğunuzun düşünme ve problem çözme becerilerini geliştirir. Aynı zamanda kritik düşünme yeteneğini ve planlama becerisini de destekler.
• Bilgisayar Oyunları: İlkokul çağındaki çocuklar genellikle teknolojiye ilgi duyarlar. Eğitici ve yaşa uygun bilgisayar oyunları, çocuğunuzun el-göz koordinasyonunu, mantık yürütme yeteneğini ve hızlı düşünme becerisini geliştirir. Ancak, ekran süresi sınırlaması yapmak önemlidir.
• Yapı Setleri: Lego, Meccano veya blok setleri gibi yapı setleri, çocuğunuzun hayal gücünü kullanmasına olanak sağlar. Bu tür oyuncaklarla çocuğunuz nesneleri tasarlama, inşa etme ve mühendislik becerilerini geliştirme fırsatına sahip olur.
• Spor Malzemeleri: Futbol topu, basketbol potası, bisiklet veya kaykay gibi spor malzemeleri, çocuğunuzun fiziksel aktivite yapmasını teşvik eder ve motor becerilerini geliştirir. Aynı zamanda takım ruhu, disiplin ve liderlik gibi sosyal becerileri de destekler.
• Müzik Aletleri: Gitar, piyano, davul veya flüt gibi müzik aletleri, çocuğunuzun sanatsal yaratıcılığını ve müzikal yeteneklerini geliştirir. Müzikle uğraşmak, ritim duygusunu güçlendirir ve özgüven kazanmalarına yardımcı olur.
• Bulmacalar ve Zekâ Oyunları: Sudoku, Rubik Küpü veya zekâ bulmacaları gibi oyuncaklar, çocuğunuzun problem çözme, mantık yürütme ve odaklanma becerilerini geliştirir. Aynı zamanda sabır ve dayanıklılık gibi kişisel özellikleri pekiştirir.

Çocuğunuzun ilgi alanlarına ve yeteneklerine uygun oyuncakları seçerek onların keyifli bir oyun deneyimi yaşamasını sağlayabilirsiniz.

OYUNCAK SEÇİMİNDE NELERE DİKKAT EDİLMELİ?

Oyuncak seçimi çocukların gelişimine ve güvenliğine önemli bir etki yapar. İşte oyuncak seçerken dikkat edilmesi gereken bazı faktörler:

• Yaşa Uygunluk: Her oyuncak belirli bir yaş grubuna hitap eder. Oyuncakları seçerken çocuğun yaşıyla uyumlu olanları tercih etmek önemlidir. Bu hem çocuğun ilgisiyle uyum sağlamasını sağlar hem onun gelişimini destekler.
• Güvenlik: Oyuncakların güvenli olması çok önemlidir. Küçük parçalar içeren veya kesici kenarları bulunan oyuncaklardan kaçınmak gerekir. Ayrıca, oyuncakların dayanıklı ve yıpranmaya karşı dirençli olması da önemlidir.
• Materyal: Oyuncakların yapıldığı malzeme de dikkate alınmalıdır. Özellikle plastik oyuncaklarda BPA veya PVC gibi zararlı maddeler içermemesine dikkat etmek önemlidir. Ahşap, kumaş veya doğal malzemelerden yapılmış oyuncaklar genellikle daha güvenlidir.
• Eğitici Değer: Oyuncaklar sadece eğlenceli olmakla kalmamalı, aynı zamanda çocuğun zihinsel, fiziksel ve duygusal gelişimine katkıda bulunmalıdır. Eğitici oyuncaklar, çocuğun problem çözme becerilerini, el-göz koordinasyonunu veya dil gelişimini destekleyen özelliklere sahip olabilir.
• İlgi Alanlarına Uygunluk: Çocuğun ilgi duyduğu konulara uygun oyuncaklar seçmek önemlidir. Örneğin, bir çocuk müziği seviyorsa, ona enstrüman veya müzikle ilgili oyuncaklar almak onun ilgisini artırabilir ve yeteneklerini geliştirebilir.
• Kalite ve Dayanıklılık: Oyuncakların kaliteli ve dayanıklı olması önemlidir. Ucuz ve düşük kaliteli oyuncaklar hızla bozulabilir veya kırılabilir. Bu nedenle, uzun süreli kullanım sağlayacak kaliteli oyuncakları tercih etmek daha iyidir.

ÇOCUKLAR İÇİN TEHLİKELİ OYUNCAKLAR NELER?

Güven Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümünden Uzm. Dr. Hakkı Akman, çocuklar için tehlikeli oyuncak seçimi hakkında bilgi verdi. Çocuklar için tehlikeli oyuncaklar ise şunlardır:

• Küçük Parçalar İçeren Oyuncaklar: Küçük parçalara sahip olan oyuncaklar, küçük çocuklar için boğulma riski oluşturabilir. Bu tür oyuncakların etiketlerinde genellikle “3 yaş ve üzeri” veya “küçük parça içerir” şeklinde uyarı bulunuyor.
• Keskin Kenarları veya Uçları Bulunan Oyuncaklar: Keskin kenarları veya uçları olan oyuncaklar, çocuklarda kesilmelere yol açabilir. Özellikle plastik veya metal malzemeden yapılmış oyuncaklarda bu risk daha yüksek olabiliyor.
• Zararlı Kimyasallar İçeren Oyuncaklar: Bazı oyuncaklar, zararlı kimyasallar içerebilir. Özellikle plastik oyuncaklarda BPA (Bisfenol A) ve PVC (Polivinil Klorür) gibi maddeler çocuk sağlığına zarar verebilir.
• Elektrikli Oyuncaklar: Elektrikli veya pilli oyuncaklarda dikkatli olmak gerekiyor. Çünkü çocuğun yanlışlıkla bataryaları yutması veya elektrik çarpması riski mevcuttur.
• Yüksek Ses Çıkaran Oyuncaklar: Uzun süreli yüksek sese maruz kalması, çocukların işitme sağlığını olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle, yüksek ses çıkaran oyuncaklara dikkat edilmelisiniz.
• Güvenlik Standartlarına Uygun Olmayan Oyuncaklar: Oyuncakların belirli güvenlik standartlarına uygun olması büyük bir önem arz ediyor. Özellikle CE işareti gibi AB güvenlik standartlarını taşıyan oyuncaklar tercih etmeniz daha sağlıklı olur.

Ebeveynlerin ve bakıcıların oyuncak seçerken bu faktörleri göz önünde bulundurarak çocuğun güvenliği için dikkatli olmaları gerekiyor. Ayrıca oyuncakları düzenli olarak kontrol etmek ve potansiyel tehlike oluşturan durumları tespit etmek de oluşabilecek olumsuz durumların önüne geçmenize yardımcı olur.