Zeytinyağı fiyatları arttıkça dolandırıcılara yeni kapı açıldı. Başka yağları zeytinyağına karıştıran uyanıkların piyasaya sürdükleri ürünlerle vurgun yapıyor. Giderek artan bu dolandırıcığa karşı tüketicilerin tek önlemi var. Sahte zeytin yağını anlama tüyoları. İşte gerçek zeytinyağını ayırt etmenin en pratik yolu…
Zeytin yağına palm yağı, pamuk yağı, ayçiçek yağı katıp piyasaya süren sahtekarlara karşı uzmanlardan uyarı geldi.
Ülkemizde Ege ve Akdeniz kıyılarında yetişen zeytinlerden elde edilen zeytinyağları, altın gibi değerli hale geldi. Hal böyle olunca, sahte zeytinyağları da vatandaşların sofralarına kadar girdi. Peki tüketiciler sahte zeytinyağını nasıl anlayacak? Gerçek (hakiki) zeytinyağı nasıl anlaşılır? Bunun çok basit püf noktaları var. Ancak en etkilisi ve kolayı Türkçe’de deyime de konu olan su testi…
Su testi, zeytinyağının gerçek olup olmadığını ölçen en bilindik testtir. Gerçek bir zeytinyağı “zeytinyağı gibi üste çıkmak” deyimi gibi suyun üstüne çıkar. Burada en önemli nokta, zeytinyağının suyun üstünde nasıl kaldığıdır. Eğer zeytinyağı suyun stünde baloncuk şeklinde kalıyorsa kaliteli ve gerçek bir zeytinyağıdır. Gerçek olmayan ve kalitesiz zeytinyağları ise ilk başta suyun üstüne çıksa da zaman geçtikçe suyun içerisine karışacaktır.
Başka yöntemlerle de zeytinyağının kalitesi ve haste olup olmadığı anlaşılabiliyor. Örneğin donma testi:
Hakiki bir zeytinyağı 0 ile -6 derece arasında tamamen donar. Bir su bardağına zeytinyağını dökün ve buzdolabının dondurucu bölmesine koyup yarım saat bekleyin. Yarım saatin sonunda zeytinyağının her yeri eşit olarak donmuşsa kaliteli bir zeytinyağıdır. Eğer zeytinyağının bir kısmı donmuş fakat bazı kısımları sıvı kalmışsa , o zeytinyağı kalitesiz ya da sahte zeytinyağıdır.
Diğer yöntemler ise şöyle:
TADIM TESTİ
Zeytinyağının gerçek olup olmadığını anlamak için yapılabilecek en kolay test tadım testidir. Bir çay kaşığı zeytinyağının tadına bakılarak zeytinyağının hakiki olup olmadığına bakılabilir. Gerçek zeytinyağının yutulduğunda boğazı yakması gerekir.
KOKU TESTİ
Hakiki zeytinyağlarında zeytin kokusu çok baskın olur. Eğer kalitesiz ya da sahte bir zeytinyağı ise, boya, tiner ya da belli olmayan kokular alabilirsiniz.
Gıda Mühendisi Nurten Sırma, zeytinyağının fiyatını düşürmek için gerçek zeytinyağının içerisine palm yağı, pamuk yağı, ayçiçek yağı vb. gibi yağların katıldığını söyledi. Bu yağların sanki gerçek yağmış gibi hazırlanıp satıldığını dile getiren Nurten Sırma, zeytinyağının gerçek olup olmadığını anlamak için kezzap, tuz ruhu gibi bileşenleri katmanın yanlış olduğunu belirtti. Bu yöntemlerin tehlikeli olduğunu belirten Sırma, gerçek zeytinyağının tam anlamıyla ancak laboratuar ortamında anlaşılabileceğini söyledi.
Zeytinyağının asitlik oranı yükseldikçe kalitesinin düştüğünü belirten Nurten Sırma, kaliteli bir zeytinyağının asitlik oranının 0.8 olması gerektiğini belirtiyor. Yüzde 0 ile yüzde 0.8 arasındaki zeytinyağlar natürel sızma zeytinyağı olarak adlandırılıyor. Asit miktarı yüzde 0.8 ile yüzde 2 arasında olan zeytinyağlar ise natürel birinci olarak adlandırılıyor.