Instagram dolandırıcıları, siber suçlular arasında oldukça popüler hale geldi. Dolandırıcılar bazen sizi kandırmadan önce sizinle uzun süre konuşarak ilişki kurarlar. Bu sırada dolandırcı olduğunu anlamazsanız büyük bir tuzağa düşmemeniz işten bile değilir. Oysa dikkat ederseniz konuştuğunuz kişi dolandırcı olduğunun sinyallerini verir. Peki ama nasıl?
Dijital yaşamlarımız, hayatımızın her alanına daha fazla nüfuz ettikçe, çevrimiçi dolandırıcılıklar da karmaşıklaşıyor ve daha sinsi yöntemler devreye giriyor. Instagram da son zamanlarda özellikle kimlik avı dolandırıcıların hedefinde. Kimlik avı dolandırıcılarının sizinle iletişime geçtiğini anlamanın da yolları var. Nasıl ki her suçlu olay mahallinde iz bırakır, kimlik avı dolandırıcıları da sizinel iletişiminde mutlaka niyetini belli edecek açıklar verir. Aşağıda, Instagram’da karşılaşabileceğiniz potansiyel dolandırıcılıklardan korunmanıza yardımcı olacak en iyi sekiz yolu sizler için hazırladık;
1- Sizinle yeni tanışmış biri paylaşımlarınızı sık sık beğenmez. Her gönderinizi paylaşmaz. Eğer bunu yapıyorsa bir kenara not edin.
2- Güveninizi kazanmak için kendine ait sahte kimlik bilgilerini hiçbir gerekçesi olmadan paylaşır. Özel hayatına dair bilgiler verir. Örneğin kimliğini çekip üzerine emojilerle espriler yapar. Bu güven sağlamaya yönelik bir adım olabilir. Not edin.
3- Normalde uzun sayılabilecek bir iletişimin ardından yüz yüze görüşme talebi olur. Dolandırıcının işi aceledir ve biran önce amacını gerçekleştirmek ister. Bu nedenle görüşmeye yönelik gerekçeler üretmeye başlar. Görüşme talebi sizin ona güven duymanızı da sağlağı için peşinden kimlik bilgileriniz, adresiniz vs. konularına yönelik sohbet esnasında doğaçlama mesajlar gelmeye başlar. Not edin.
4- Sizin internet kullanımında güvenlik konusunda biliginizi ölçmek için bir çok site önerisi, uygulama önerisinde bulunabilir. Böylece kurban ne kadar zorlu anlamaya çalışır.
5- Sizinle paylaştığı siteler ya da uygulamalar genelde kimlik bilgilerinizi isteyen platformlarsa şüphelenmekte haklısınız ve bunu da not edin.
6- Dolandırıcı belli bir plan çerçevesinde hareket eder ve size ayıracağı zaman buna göredir. Çünkü başka kurbanları da ağına düşürmekle meşgüldür. Yani bir planı, mesaiisi olabilir. Bu nedenle sizinle iletişimi günün bellli saatlerinde gerçekleşiyorsa, bu zaman diliminde sizin mesajlarınıza geç dönüyorsa mutlaka not edin.
7- Ne sohbet açarsanız açın her konuda bilgileri varmış gibi davranırlar. Sizi etkilemek, güveninizi kazanmak için her konunun uzmanı gibi davranıyorsa not edin.
8- Tanışıklığınız yeni olduğu halde, bol bol vaatte bulunan bunun karşılığında hiçbir şey istemeyen, ‘ne demek, canın sağolsun’ diyen biri ile muhattap iseniz kötü emelleri olduğunu düşünmemeniz saflık olur. Böyle bir strateji yine sizin kişisel bilgilerinizi elde etmeye yönelik güven numarasıdır. Kesinlikle not edin.
Dolandırıcıların yöntemlerini de bilmek gerekiyor. Daha baştan sizinle iletişime geçen kişi ya da kuruluşların dolandırıcılık niyetlerini yöntemlerinden anlayabilirsiniz. İşte bazıları:
Takipçi ve Beğeni Hizmetleri: Instagram dolandırıcıları, kullanıcıların takipçi sayısını veya gönderilerinin beğenilme sayısını artırmayı vaat ederler. Bunun karşılığında sizden kişisel bilgilerinizi veya ödeme bilgilerinizi talep edebilirler.
Kimlik Avı Dolandırıcılıkları: Bu tür dolandırıcılıklarda, sahte bir Instagram giriş sayfasına yönlendirilirsiniz ve burada kullanıcı adınızı ve şifrenizi girmeniz istenir. Bu bilgileri girdiğiniz anda, hesabınıza erişimi dolandırıcılar elde etmiş olur.
Romantik Dolandırıcılıklar: Bir dolandırıcı romantik ilgiyi taklit ederek kurbanını aldatmaya çalışır. İlişki ilerledikçe, para veya hediye talepleri başlar.
Ödül Dolandırıcılığı: Dolandırıcılar, büyük markaların adını kullanarak sahte yarışma ya da ödül kazanma fırsatları sunabilirler. Genellikle kaydolmak için kişisel bilgilerinizi veya ödeme detaylarınızı vermeniz gerektiği iddia edilir.
Sahte Ürünlerin Satışı: Instagram üzerinden sahte veya kalitesiz ürünler satan dolandırıcılar da bulunmaktadır. Bu tür satıcılar düşük fiyatlarla lüks marka ürünleri sunarlar.
Instagram dolandırıcılıklarına karşı korunmanın 8 yolu şunlardır:
Eğer size bir şey “sunmanızı” talep eden bir ileti alırsanız, dikkatli olun. Dolandırıcılık genellikle banka hesaplarından, ürün satışlarından veya kişisel bilgilerinizi istemekten bahseder. Bu durum, hesabınıza giriş yapmanızı veya bir ödeme yapmanızı isteme şeklinde ortaya çıkabilir. Eğer şüpheli bulduğunuz herhangi bir doğrudan ileti veya e-posta alırsanız dikkatli olmanız gerekiyor.
İki faktörlü kimlik doğrulama, hesap oturum açma işlemleri için ek bir güvenlik katmanı sunarak şifreyle erişimi güçlendirir. Bu ek kontrol noktası, kullanıcının giriş yapabilmek için başka bir hesap veya cihaz üzerinden doğrulama yapmasını gerektirebilir. 2FA seçenekleri arasında SMS, e-posta, uygulama içi bildirimler, biyometri ve hatta fiziksel bir USB anahtarı gibi çeşitli yöntemler bulunmaktadır.
Mesajla gelen giriş bağlantısı kullanılmamalı. Resmi bir URL tercih edilmeli ve doğrudan hesaba erişim sağlanmalıdır. Bu özellikle Instagram kimlik avı e-postalarında önemlidir. Dolandırıcılar, aciliyet duygusunu tetikleyerek anlık tepki vermenizi ve düşünmeden tıklamanızı umarlar. Her zaman duraklayarak gerçek URL’yi kontrol etmek gerekir.
Gerçek bir sorun varsa, resmi giriş sizden doğru adımları takip etmenizi isteyecektir. Onaylamak için resmi destek kanallarını da kullanabilirsiniz; bunlar arasında e-posta, sohbet veya müşteri hizmetleri telefon numarası yer alabilir.
Bir şey çok iyi göründüğü için gerçek olmadığına inanıyorsanız, büyük ihtimalle haklısınızdır. Numune ürünler, iş teklifleri ve diğer türdeki aldatmacalar heyecan oluşturur ve mantıklı düşünme yeteneğinizi etkisiz hale getirir. Bu tür durumların çoğunlukla sahte olduğunu düşünmek daha akıllıcadır. Emin olmadığınızda, markalarla doğrudan ve resmi yollarla iletişim kurabilirsiniz. İnternet üzerinde meşru web sitelerini araştırın ve detayları öğrenmek için onlarla bağlantıya geçmelisiniz.
Herhangi bir mesaja yanıt vermeden önce, resmi hesapları kontrol etmeyi unutmayın. Onaylı hesapları (kullanıcı adının hemen yanında mavi tik olanlar) kullanarak gerçek kişi ya da markaları belirleyebilirsiniz. Büyük markaların resmi internet sitelerinde tüm sosyal medya linkleri bulunur. Eğer bir web sitesinde Instagram linki yer almıyorsa o markanın resmi bir Instagram hesabının olmadığı şeklinde yorumlanabilir.
Yabancı biri sizi takip etmeye başlarsa, bu konuda kuşkucu olun. Dolandırıcılığın çoğu, yabancıların sizinle ilişki kurup güveninizi kazanma üzerine kuruludur. Bilmediğiniz kişileri ya da ortak takipçisi olmayanları engellemek mantıklı bir hareket olabilir. Hesabınızı özel hale getirerek yalnızca tanıdığınız insanların sizi takip etmesine izin vermek daha da güvenli bir seçenek olabilir.
Bildiğiniz bir kişi tarafından alışılmadık bir mesaj alırsanız, hemen onunla doğrudan temasa geçin. Bu kişiye çevrimdışında bir telefon araması yapın ya da yüz yüze görüşün. Mesajı kendilerinin atıp atmadığını öğrenin. Bir dolandırıcının onun kimliğini kullanarak siz dâhil tanıdığı diğer kişileri hedef aldığı olabilir. Böyle bir durumda hesabı rapor etmeleri ve yakın çevrelerini bu konuda bilgilendirmek gerekir.
Tüm cihazlarınıza anti-virüs yazılımı yükleyin. Cihazınıza sızabilecek her türlü zararlı yazılımlardan (şüpheli bir bağlantıya tıkladığınızda) kendinizi koruyabilirsiniz. Virüsler ve fidye yazılımları gibi tehditlere karşı da savunma sağlarken kimlik hırsızlığına karşı önlem almanıza da yardımcı olur.