Kafeinsiz mi normal kahve mi daha sağlıklı? Efsane tartışmaya son noktayı koyuyoruz

Kahve çekirdekleri kalbe ve beyne fayda sağlayan antioksidanlarla doludur, ancak kafeinsizleştirme işlemi bu yararlı bileşikleri değiştirebilir. Kahvenin sağlığa faydalarının bu kadar uzun süredir tartışılmasının nedenlerinden biri de bazı durumlarda faydaların ve zararların değişkenlik göstermesidir. Peki kafeinli kahve mi yoksa kafeinsiz mi daha sağlıklı? Son araştırmalar ışığında efsane tartışmaya son noktayı dikkat çeken ayrıntılar koydu…

Kahve dünyanın en popüler içeceklerinden biri olabilir ancak insanlar sağlık endişelerinden dolayı kafeinsiz içeceklere giderek daha fazla yöneliyor. Anketler, sadece Amerika’da 26 milyon kişinin düzenli olarak kafeinsiz kahve içtiğini gösteriyor. Bunun sebebi yüksek tansiyonla ilgili endişeler, günün ilerleyen saatlerinde kafeini sınırlama isteği, uyku bozukluklarından kaçınmak veya kafein hassasiyeti olabilir.   

KAFEİNSİZ KAHVE POPÜLERLEŞİYOR  

Avustralya’nın Brisbane şehrindeki Queensland Üniversitesi’nde toplum sağlığı ve refahı profesörü Lauren Ball, kişinin kahveyi değiştirme nedeni ne olursa olsun, “kafeinsiz kahve giderek daha popüler hale geliyor” diyor. 

Ancak normal kahvenin, Tip-2 diyabet geliştirme riski ve demans gibi nörolojik rahatsızlıklar ile ölüm riskinin azalması dahil olmak üzere başlı başına sağlık açısından yararları vardır.  

KAFEİNSİZ KAHVE SAĞLIĞA YARARLI MI? 

Peki kafeinsiz kahvenin sağlığa faydaları nelerdir ve bu sağlık yararları normal kafeinli kahveyle karşılaştırıldığında daha mı az ya da daha mı çok? 

Houston Teksas’taki Baylor Tıp Fakültesi’nde diyetisyen, aile ve toplum hekimliği alanında yardımcı doçent olan Luis Rustveld, kahvenin sağlık için faydalarının birçoğunun hala kafeinsiz kahvede de bulunduğunu söylüyor.

Rustveld’in belirttiği gibi kahve, kafeini çıkardıktan sonra bile yararlı bileşikler içerir. Bunun nedeninin, kahve çekirdeklerindeki antioksidan düzeylerinden kaynaklandığı düşünülüyor; bunların çoğu, kafein çıkarıldıktan sonra bile varlığını sürdürüyor.

Texas Üniversitesi Sağlık Bilimleri Merkezi’nde kayıtlı diyetisyen Dolores Wood, “Kafeinin uzaklaştırılmasının farklı yolları var, ancak genel olarak kahve çekirdeklerindeki kimyasal bileşiklere bakıldığında hala bazı koruyucu faydaların olduğu görülüyor” diyor.   

Kafeinin kahve çekirdeklerinden nasıl çıkarıldığına bağlı olarak bu, normal kahveye kıyasla antioksidan miktarını azaltabilir, ancak genel olarak seviyeler hala yüksektir ve kahve birçok insan için önemli bir diyet antioksidanı kaynağıdır.  

ÇOK KAHVE İÇEN HASTALIĞA AZ YAKALANIR 

Bu durum, kafeinsiz kahve içenler için gerçek faydalar anlamına gelebilir. 2014 yılında 28 farklı çalışmanın meta-analizinde araştırmacılar, hem kafeinsiz kahve içenlerin hem de düzenli kahve içenlerin Tip-2 diyabet geliştirme riskinin azaldığını buldu. Bir kişi günde ne kadar çok kahve içtiğini bildirirse, hastalığa yakalanma riski de o kadar düşük çıkıyor. 

KAFENİN YARARLARI VE ZARARLARI  

Avrupa Önleyici Kardiyoloji Dergisi’nde yayınlanan bir çalışmada araştırmacılar, 12 buçuk yıl boyunca 449 bin 563 katılımcının sağlık sonuçlarını takip ederek, kahve içenlerle kahve içmeyen kişilerdeki kardiyovasküler hastalık oranına baktılar. Kafeinsiz içenler de dahil olmak üzere tüm kahve içenlerde kardiyovasküler hastalık ve ölüm riskinin azaldığını buldular. 

Araştırmacıların bulduğu en büyük fark, kafeinsiz kahvenin aritmilerde azalma ile ilişkili olmamasıydı. Avustralya’nın Melbourne kentindeki bir hastane olan The Alfred’deki Baker Kalp ve Diyabet Enstitüsü’nden kardiyolog Peter Kistler, bunun, kafeinin adenozin reseptörlerini bloke ederek kalp ritmi üzerinde dengeleyici bir etkiye sahip olmasından kaynaklanabileceğini söylüyor.  

Sonuç olarak, Amerikan Kalp Derneği ve Amerikan Kardiyoloji Koleji, doktorların hastalara kahve içmeyi bırakmaları yönündeki tavsiyelerinden vazgeçmeleri için bir öneri yayınladı.

KAFEİN MİGREN AĞRILARINA YARDIMCI OLABİLİR  

Kafein aynı zamanda migren ağrılarını hafifletmeye de yardımcı olabilir; araştırmalar epizodik migren yaşayan kişilerde düzenli kafein tüketiminin migren sıklığını azaltabildiğini göstermektedir. Araştırmalar ayrıca kafeinin migren ilaçlarının etkilerini artırmaya yardımcı olabileceğini ve onu daha etkili hale getirebileceğini öne sürüyor. Diğer insanlar için kafein baş ağrısını tetikleyebilir veya daha da kötüleştirebilir. 

Ancak Viyana Üniversitesi’nden beslenme araştırmacısı Ina Bergheim, bunun cevabının daha fazla kafein olduğu anlamına gelmediğini söylüyor. Bergheim, “Kahvenin faydalı olmasının tek nedeni kafein olsaydı, muhtemelen alkolsüz içeceklerde de benzer etkileri görürdük” diyor.  

TAVSİYE EDİLEN KAFEİN MİKTARI 

Mevcut FDA (Food and Drug Administration-Gıda ve İlaç İdaresi) tavsiyesi, günde 400 miligramı aşmamaktır. Yaklaşık 226 miligramlık bir fincan kahvede bulunan miktar ise 80 ila 100 miligram arasındadır. Kafeinin etkileri değişiklik gösterebilir; bazı insanlar çok daha hassastır. Kısa vadede çok fazla kafein tüketmek sinirliliğe, uyku bozukluklarına, mide-bağırsak rahatsızlığına, baş ağrılarına veya kalp çarpıntısına neden olabilir. Uzun vadede çok fazla kafein tüketmek, eğer kişi durmaya çalışırsa baş ağrısı gibi yoksunluk semptomlarına yol açabilir.