Büyük bir hızla gelişen ve 2000 öncesi doğan neslin anlamakta zorlandığı dijital dünyada, ebeveynlerin dijital okuryazarlığı artık bir seçim olmaktan çıktı. Uzmanlar çocuklarını bilinmeyen sularda güvenli şekilde yönlendirmek için her anne babanın gerekli bilgi ve becerilerle donatılması gerektiğini savunuyor. Peki ne yapmalısınız?
Kaiser Aile Vakfı’nın “M2 Kuşağı – 8-18 Yaş Arasındaki Çocukların Yaşamlarında Medya” başlığı ile yayınladığı çalışma, çocuklar arasında medya kullanımına ilişkin en kapsamlı bilgi kaynaklarından biri olan oldu. Araştırma cocukların medya tüketiminin önemli ölçüde artarak günde yaklaşık 8 saate çıktığını ortaya koydu.
BBC, ITV ve Disney’in Ebeveynlik Uzmanı ve The Divorce Journal for Kids’in Ödüllü Yazarı Sue Atkins, dijital okuryazarlığın ebeveynler için bir tercihten fazlası olduğuna, hatta ebeveynleri bu konuda eğitmenin en az çocuklar ve gençlerin eğitimi kadar hayati olduğuna dikkat çekiyor.
Atkins, ebeveynlerin, çocukların teknolojiye yönelik tutum ve davranışlarını şekillendirmede çok önemli bir yere sahip olduğunu vuruguluyor ve gelecek nesiller üzerinde de derin bir etkileri olduğunu belirtiyor.
Dijital okuryazarlığın, bireylerin dijital teknolojilerde gezinmesini, değerlendirmesini ve etkili bir şekilde kullanmasını sağlayan bir dizi beceriyi kapsadığına da sözlerine ekleyen Atkins, şu uyarıyı yapıyor:
Dijital okuryazarlık eğitiminin ebeveynler için hayati önem taşımasının temel nedenlerinden biri, nesiller arasındaki uçurumu kapatma ihtiyacıdır. Pek çok ebeveyn internet veya akıllı telefonlarla büyümedi, bu da çocuklarının kullandığı teknolojiyi anlamalarını zorlaştırıyor. Ebeveynler, dijital okuryazarlıklarını geliştirerek çocuklarıyla çevrimiçi etkinlikler hakkında daha iyi iletişim kurabilir, potansiyel riskleri belirleyebilir ve sorumlu dijital davranış konusunda rehberlik sağlayabilir.
Dijital okuryazarlık, ebeveynlerin çocuklarının çevrimiçi yaşamlarına aktif olarak katılmalarını sağlar. Eğitimli ebeveynler, müdahalesiz bir yaklaşım benimsemek veya kısıtlayıcı önlemlere başvurmak yerine, açık iletişimi teşvik ederek, sınırlar koyarak ve olumlu rol modelleri olarak hizmet ederek sağlıklı dijital alışkanlıkları teşvik edebilir.
Bu proaktif katılım yalnızca ebeveyn-çocuk ilişkilerini güçlendirmekle kalmaz, aynı zamanda çocukların karşılaşabilecekleri çevrimiçi zorluklarla ilgili rehberlik ve yardım arama konusunda kendilerini rahat hissedebilecekleri destekleyici bir ortam da geliştirir.
Dijital okuryazarlık eğitimi, ebeveynleri ailelerini çevrimiçi tehditlerden korumak için gereken becerilerle donatır. İnternet, siber zorbalık ve kimlik hırsızlığından kimlik avı dolandırıcılıklarına ve kötü amaçlı yazılımlara kadar her yaştan bireyi etkileyebilecek çeşitli riskler taşır.
Ebeveynler, bu tehditleri nasıl tanıyacaklarını ve azaltacaklarını öğrenerek kendileri ve çocukları için daha güvenli bir çevrimiçi ortam oluşturabilirler. Ayrıca çocuklarına mahremiyetin önemini, sorumlu sosyal medya kullanımını ve çevrimiçi içeriğin eleştirel değerlendirilmesini öğretebilirler.
Dijital okuryazarlık eğitimi, ebeveyn gözetimini artırmanın yanı sıra ebeveynlere kişisel ve profesyonel yaşamlarında da fayda sağlayabilir. Giderek dijitalleşen iş gücünde, teknolojide yeterlilik birçok iş için ön koşul haline geldi.
Ebeveynler dijital okuryazarlık becerileri kazanarak istihdam edilebilirliklerini artırabilir, kişisel gelişim için çevrimiçi kaynaklara erişebilir ve dijital alanda arkadaşları ve aileleriyle bağlantıda kalabilirler.
Ebeveynlere dijital okuryazarlığı etkili bir şekilde öğretmek için eğitim girişimleri onların ihtiyaçlarına ve tercihlerine göre uyarlanmalıdır.
Atölye çalışmaları, web seminerleri ve çevrimiçi kurslar, internet güvenliği, sosyal medya yönetimi ve dijital ebeveynlik stratejileri gibi konularda pratik rehberlik sağlayabilir.
Ek olarak, bilgilendirici kılavuzlar, etkileşimli eğitimler ve çevrimiçi forumlar gibi kaynaklar ebeveynlerin öğrenmeye devam etmelerini ve ortaya çıkan dijital trendler ve zorluklar konusunda güncel kalmalarını sağlayabilir.
Ebeveynlerin eğitimi sonrası çocuklara da dijital okuryazarlığı öğretmek konusunda XCL World Academy bazı ipuçlarını şöyle sıralıyor.
Çocuklarınızın dijital okuryazarlığını geliştirecek temel konuları listeleyin: Net bir plan oluşturmak, çocuklarınızla daha anlamlı bir sohbet yürütmenize yardımcı olacaktır.
Konuları kısa bölümlere ayırın: Çocuklarınızı tek oturuşta çok fazla bilgiyle boğmayın. Daha küçük parçalara bölün ve her seferinde tek bir konuya odaklanın. Bu onlara öğrettiğiniz her şeyi özümsemeleri ve işlemeleri için yeterli zamanı verecektir.
Oyunları uygulayın: Genç öğrencilerin dikkati oldukça kolay dağılır. Dolayısıyla dikkatlerinin size odaklanmasını istiyorsanız, öğrenmeyi onlar için eğlenceli hale getirmelisiniz. Dijital okuryazarlık seviyelerini değerlendirmek için oyunlaştırılmış testlerden de yararlanabilirsiniz.
Bırakın deney yapsınlar: Çocuklarıınzı bırakın ve öğrendiklerini pratiğe dökmelerine izin verin. Çevrimiçi ortamda daha bağımsız ve sorumlu olmalarına yardımcı olmak için teknolojiyi çok az denetimle veya hiç denetim olmadan kullanmalarına izin verin.