İncirin gerçekte çiçek olduğunu biliyor muydunuz? Meyve olmayan bu çiçeğin olgunlaşması ve çoğalması da oldukça ilginç. Her yediğimiz incir aslında bir arı. İşte incirin oluşma serüveni
Yaz mevsiminin vazgeçilmez meyvelerinden biri olan incir, diğer meyveler gibi rüzgar yardımıyla polen taşımaz. İncir, polen taşıma işini incir arılarına bırakır. Bu özel ilişkiyi daha yakından inceleyelim…
İncir, dutgiller ailesinden gelen küçük bir ağaç türü olan Ficus carica’nın yenilebilir meyvesidir. Teknik olarak incir, meyve değil, ters çevrilmiş çiçeklerdir. Şeftali, kayısı veya erik gibi ağaçlar gibi görünür şekilde çiçek açmaz. İncirin kabuklarında açar. Bu nedenle, incir ağacının çiçek açtığını görmeyiz.
İncirin içine oluşan çiçek olgunlaşıp çok sayıda meyveye döner. İncir yerken dişe gelen çıtır çıtır yediğimiz çekirdekler aslında meyvedir.. kabuk içinde olgunlaşan çiçekler, diğer ağaçlardan farklı bir tozlaşma yöntemine sahiptir. Bu ihtiyacı karşılayan ise incir arılarıdır.
İncir arıları, Agaonidae ailesine mensup olup, oldukça küçüktürler. İncir arıları ve incir meyveleri arasındaki ilişki, her iki taraf için de karşılıklı yarar sağlar. İncir arıları incir çiçeklerinin tozlaşmasına yardım ederken, kendilerinin üremesine de olanak tanır.
Şimdi incir meyvesinin tozlaşma sürecine bakalım. Bazı incir türleri, tozlaştırma yöntemi için incir arılarını çeken özel bir koku salgılar. Bu kokuyu takip eden dişi arılar, incirin tepesindeki küçük açıklıktan içeri girmeye çalışırlar.
Eğer dişi arılar, dişi bir incire girerse, doğdukları incirin polenlerini bu çiçeklere taşımış olurlar. Eğer erkek bir incire girerlerse, incirin içindeki çiçeklere yumurtalarını bırakırlar. Yumurtalarını bırakan dişi arılar, incire girerken kanatlarını kaybettikleri için çıkamazlar ve içeride ölürler. İncir, ölen arıyı sindiren bir enzim salgılar ve onu proteine dönüştürür.
Sonrasında, erkek incirin içine bırakılan yumurtalar larvaya, ardından olgun arılara dönüşür. Yeni doğan erkek arılar kanatsızdır ve uçma yetenekleri yoktur. Tek görevleri çiftleşmektir.
Doğdukları incirin içinde bulunan dişi arılarla çiftleşirler. Dişi arılar ise doğdukları erkek incirin polenini alarak uçar ve başka bir dişi incire taşırlar. Kısaca incir ve arılar birbirlerine ihtiyaç duyar. İncir arıları ve incir ağaçları arasındaki bu mutualist ilişki, doğanın ne kadar karmaşık ve bir o kadar da dengeli olduğunu gösteriyor…