Uzmanlar açıklıyor! Sabah saatlerinde kalp krizi riski diğer zamanlara göre daha yüksek.Peki kalp krizi neden hep sabah olur? Kalp krizi gece uykudan uyandırır mı? İşte tüm merak edilenlerin cevabı…
Kalp krizi, dünya genelinde en yaygın ölüm sebeplerinden biri olarak dikkat çekiyor. Günümüzde, 300 milyondan fazla insan kalp hastalığıyla mücadele ederken, 2 milyardan fazla insan ise kalp rahatsızlığı riski taşıyor. Kalp damar hastalıkları, her yıl 18,6 milyondan fazla insanın yaşamını yitirmesine yol açıyor. Yapılan araştırmalara göre, kalp krizi riskinin özellikle sabah saatlerinde daha yüksek olduğu vurgulanıyor. Bu durumu tetikleyen ise çoğumuzun farkında olmadan yaptığı bazı yaygın hatalar. Peki kalp rahatsızlıkları neden meydana gelir? İşte detaylar…
Kalp damar hastalıklarından ölenlerin üçte biri 70 yaşın altındayken, bu ölümlerin yüzde 85’i kalp krizi ve inme kaynaklıdır. Kalp krizleri, genellikle aniden ortaya çıktığından, zamanında müdahale etmek zorlaşabiliyor. Ancak, vücudunuzun verdiği bazı sinyaller, yaklaşan bir kalp krizini önceden haber verebilir. Araştırmalara göre, özellikle sabah saatlerinde yaşanan kalp krizleri daha ölümcül olabilir.
Harvard Tıp Fakültesi tarafından yürütülen bir çalışmada, sabah saatlerinde yaşanan kalp krizlerinin, kalp dokusunun yüzde 20 daha fazla zarar görmesiyle ilişkilendirildiği ortaya çıkmıştır. Heart dergisinde yayınlanan 2011 tarihli bir araştırma, sabah altı ile öğle saatleri arasında gerçekleşen kalp krizlerinin en ölümcül olduğunu doğrulamaktadır.
Çalışmanın başındaki Borja Ibanez, “Sabah saatlerinde yaşanan olaylar daha fazla hasarla bağlantılı. Bu ilişki oldukça güçlü,” dedi. Bu çalışma, kalp krizi riski ile sirkadiyen ritimler arasındaki ilişkiyi kanıtlayan ilk araştırmalardan biri olarak öne çıkıyor. 2020 yılında ‘Trends in Endocrinology and Metabolism’ dergisinde yayımlanan başka bir çalışma, modern yaşam tarzlarının sirkadiyen sistemdeki bozulmaların kardiyovasküler sağlığı olumsuz etkilediğini gösteriyor.
Sabahları sirkadiyen sistem, kan pıhtılarını çözmeyi engelleyen daha yüksek seviyelerde PAI-1 hücreleri salgılar. PAI-1 hücrelerinin kandaki seviyesinin artması, kalp krizine yol açabilecek bir pıhtı oluşumu riskini de artırır. Harvard Tıp Fakültesi’nin araştırması, sabah altı ile öğle saatleri arasında kalp krizi geçiren bireylerde, günün diğer saatlerinde kriz geçirenlere kıyasla daha yüksek PAI-1 hücre seviyeleri tespit etmiştir.
Uzman Profesör Srinath Reddy, bazı alışkanlıkların kalp krizi riskini artırabileceğini vurguluyor. Altta yatan koroner risk faktörlerine sahip olan, iyi uyuyamayan, yeterince su tüketmeyen ve yoğun egzersiz yapan kişilerde pıhtı oluşumu tetiklenebilir. Bu nedenle, sabahları kalp krizi riskini azaltmanın en iyi yolları, kaliteli bir uyku düzeni sağlamak ve sabah egzersizlerini hafif tutmaktır.
ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC), her gece 7 saatten az uyuyan yetişkinlerin kalp hastalıkları riskinin daha yüksek olduğunu belirtmektedir. Yeterince uyumamak, yüksek tansiyon gibi kalp krizinin habercisi olan sağlık sorunlarına da yol açabilir. Dolayısıyla, uykunun hem süresi hem de kalitesi büyük önem taşımaktadır.
Esnek bir çalışma programı olan kişilere, sabah yoğun tempolu egzersizler yerine hafif egzersizlerle başlamaları ya da öğleden sonra spor yapmaları tavsiye edilmektedir. Yoğun tempolu egzersizler, kalp üzerinde ani baskılar oluşturabilir ve bu da kalp krizine neden olabilir.