Kulak arkası ağrısının 9 nedeni ve tedavisi

Kulak arkasında (mastoid kemiği olarak da bilinen kemiğin yer aldığı kısım) birçok kan damarı ve sinirin bulunduğu, hassas bir alan olduğundan, bu bölgede görülebilecek en küçük problemde dahi ağrı ile karşılaşılabiliyor. Kulak arkasında ağrıya şişlik, yanma hissi gibi belirtiler de eşlik edebiliyor.

Kulak arkasında ağrı zaman zaman yaşanabilecek bir durum, bu bölgede çeşitli nedenlerden dolayı zonklayıcı, keskin ve şiddetli ağrı gelişebiliyor. Mastoidit, orta kulak iltihabı, kulak kiri birikmesi, oksipital nevralji, temporomandibular eklem bozukluğu gibi sağlık sorunları kulak arkasında ağrı yapabiliyor.

KULAK ARKASINDA AĞRI NEDEN OLUR?

Kulak arkasında ağrı kulak bölgesinin arka kısmında, sağ veya sol kulakta yahut her 2 kulakta da gelişebiliyor. Kulak arkasında ağrının genel nedenleri şöyle:

ORTA KULAK İLTİHABI

Orta kulak iltihabı, kulak zarı ile iç kulak arasında yer alan kulak boşluğunun iltihaplanmasıdır. Orta kulak iltihabı kulak içinde ve arkasında ağrı yapabiliyor. Canadian Family Physician’de  2007 Aralık’daki “Akut Orta Kulak İltihabı” çalışmaya göre orta kulak iltihabında kulak ağrısı, kulakta dolgunluk hissi, kulak çınlaması, kulaktan akıntı gelmesi, işitme kaybı, baş dönmesi, yüksek ateş gibi semptomlar görülebiliyor.

Tedavide hastanın durumuna göre ağızdan veya kulak damlası şeklinde antibiyotikler, ağrı kesiciler, dekonjestanlar, antihistaminikler veya nazal steroidler kullanılabiliyor.

DİŞ HASTALIKLARI

Diş çürüğü, dişte apse gibi diş problemleri kulak arkasında ağrı olarak belirti verebiliyor. Kulak arkasında ağrıya yanakta şişlik, diş ağrısı, diş hassasiyeti, lenf bezlerinde şişme gibi sorunlar da eşlik edebiliyor. Dişte çürük varsa dişin dolgu yapılması, çekilmesi, diş apseliyse drenaj uygulanması yahut antibiyotik ile diş hastalıklarının tedavi edilmesiyle kulak arkasındaki ağrı da zamanla geçecektir.

OKSİPİTAL NEVRALJİ

Oksipital nevralji boynun üst kısmında veya başın arkasında başlayıp gözlerin arkasına ve kafa derisine yayılabilen bir tür baş ağrısıdır. Oksipital nevralji omuriliğin tepesinden kafa derisi uzanan oksipital sinirler iltihaplanıyor. Kulak arkasında ağrı, baş ağrısı, ışığa karşı hassasiyet, gözlerin arkasında ağrı gibi belirtiler yapabiliyor.

Journal of Korean Medical Science’da 2016 Nisan’daki “Baş Nevraljileri: Oksipital Nevralji” adlı incelemeye göre oksipital nevraljide bıçak saplanır gibi ağrılar da görülebiliyor.

Oksipital nevraljini sinir sıkışması, kas gerginliği, baş ve boyun yaralanmaları gibi nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabiliyor. Oksipital nevraljide tedavide dinlenme, lokal anestezik enjekte edilmesi, bölgeye masaj uygulanması, sıcak/soğuk kompres, fizik tedavi ve cerrahi operasyon gibi yöntemler uygulanabiliyor.

MASTOİDİT

Mastoidit, kulak arkasındaki mastoid kemiğin iltihaplanmasıdır. Bu durum kulak arkasında ağrının ve şişliğin nadiren görülen nedenleri arasında yer alıyor. Mastoidit çoğunlukla çocuklarda ortaya çıkıyor ve orta kulak enfeksiyonundan, enfeksiyonun kulaktan mastoid kemiğine yayılmasından kaynaklanıyor. Pennsylvania Üniversitesi Sağlık Sistemi (Penn Medicine)’a göre mastoidit kulak arkasında ağrının yanı sıra, yüksek ateş, kulaktan akıntı gelmesi, işitme kaybı, baş ağrısı, kulak kızarıklığı, kulak arkasında şişlik gibi belirtiler verebiliyor.

Antibiyotikler mastoidit için ana tedavidir, ancak bazen de ameliyat gerekli olabiliyor.

DIŞ KULAK İLTİHABI

Kulak yapıları, dış kulak, orta kulak ve iç kulak diye üç bölümden oluşuyor. Dış kulak iltihabı kulak kanalının enfeksiyonu sonucu meydana geliyor. Dış kulak iltihabı da kulak arkasında ağrı nedenlerinden sayılıyor. Tedavide kulak kanalının temizlenmesi, antibiyotikli solüsyonlar ile yıkanması veya oral antibiyotikler etkili olabiliyor.

KULAK KİRİ BİRİKMESİ

Kulak kiri birikmesine bağlı olarak da kulak arkasında ağrı gelişebiliyor. Kulak kiri normalde kendi kendine kanaldan temizlenir. Çeşitli nedenlerden dolayı kulak kiri kanal derinliklerinde birikip sertleşebiliyorr, bu da kulak arkasında ağrı, kulakta dolgunluk hissi, kaşıntı, işitme kaybı, kulak çınlaması gibi belirtilere yol açabiliyor. Kulak kirini yumuşatan damlaların kullanımı, vakum cihazı ile kulak kiri temizliği ile kir giderilip kulak yolu açılabilir.

TEMPOROMANDİBULAR EKLEM BOZUKLUĞU

Temporomandibular eklem (TME) alt çeneyi kafa tasına bağlayan eklemdir. Temporomandibular eklem bozukluğu, bu eklem ve onu çevreleyen kaslardaki sorunlara deniyor. Çiğnerken kulak ağrısı, kulak arkasında ağrı, diş gıcırdatma gibi belirtiler verebiliyor.

American Family Physician’da Temmuz 1992 sayısındaki “Temporomandibular Eklem Bozukluğu” isimli çalışmaya göre temporomandibular eklem bozukluğu genellikle ameliyata gerek kalmadan anti-inflamatuar ilaçlar, yumuşak gıdalardan oluşan beslenme programı ve oklüzal terapi ile tedavi edilebiliyor.

KOLESTEATOM

Kolesteatom, kulak zarının arkasında oluşan kanserli olmayan bir büyümedir. Clinical Medicine & Research’de 2023 Nisan sayısındaki çalışmaya göre kolesteatomda bazen enfeksiyon gelişebiliyor ve buna bağlı olarak kulak arkasında ağrı ve şişlik gözlemlenebiliyor.

Kolesteatomda tek tedavi yöntemi ameliyattır. Ameliyat ile büyüyen doku alınır.

YÜZ FELCİ

Yüz felcinde de kulakta ağrı şikayeti ile karşılaşılabiliyor. Otolaryngology Online Journal 2020 Haziran sayısındaki “Yüz Siniri ve Bozuklukları” isimli incelemeye göre yüz felcinde kulak arkasında ağrı, etkilenen bölgede uyuşma, tat duyusu kaybı gibi belirtiler görülebiliyor.

Yüz felcinin medikal tedavisinde kortizon içerikli ilaçlar (kortikosteroidler) kullanılır.

KULAK ARKASI AĞRISI İÇİN HANGİ DOKTORA GİDİLİR?

Kulak arkasındaki ağrı için Kulak Burun Boğaz doktoruna gidilir.

KULAK ARKASINDA AĞRI NASIL GEÇER?

Kulak arkasındaki ağrının geçmesi bu durumun nedenine bağlı olarak farklılık gösterecektir. Örneğin, orta kulak iltihabı veya dış kulak iltihabı gibi bir kulak enfeksiyonu varsa doktor muhtemelen antibiyotik reçete edecektir.

Mastoidit durumunda IV antibiyotikler ve enfekte sıvının cerrahi olarak boşaltılması dahil olmak üzere çeşitli yöntemler gerekebilir.

Kulak kirinden dolayı kulak arkasında ağrı geliştiyse kulak kiri yumuşatıcı damlalar, kulak kirinin vakumla tedavisi etkili olacaktır.

Temporomandibular eklem bozukluğu ise tedavisinde kas gevşeticiler, steroid olmayan anti-inflamatuar ilaçlar ve oklüzal terapi gibi yöntemler kullanılabilir.