Lenf bezi şişmesi neden olur, hangi hastalığın belirtisidir, kendi kendine geçer mi?

Vücudumuzda yaklaşık 600-700 adet lenf düğümü (lenf bezi) yer alır. Kol altları, çene altı, boynun iki yanında, köprücük kemiğinin üzerinde, kasıkların her iki tarafında bulunurlar. Lenf bezleri, başta üst solunum yolu enfeksiyonu olmak üzere otoimmün hastalıklar, kullanılan ilaçların yan etkileri ve bazı kanser türleri gibi çeşitli nedenlere bağlı olarak şişebilir, büyüyebilir.

Lenf bezleri bağışıklık sisteminde önemli rol oynayan, kanı filtreleyen, vücudumuzu hastalıklara, enfeksiyonlara karşı korumakla görevli savunma sistemlerimizdendir.

Lenf bezi şişmesi lenfadenopati veya lenfadenit olarak da bilinir.

Lenf bezi şişmesi vücudun enfeksiyonla, yabancı maddeler ile savaştığını gösterir.

Şişmiş bir lenf nodunun boyutu bezelye kadar da olabilir yumurta büyüklüğünde de. 

LENF BEZİ ŞİŞMESİ NEDEN OLUR?

Lenf düğümleri küçük, yuvarlak veya fasulye şeklinde hücre kümeleridir.

Lenf bezleri bedenimizin mikropları, bakterileri, enfeksiyonları tanımasına onlarla savaşmasına, “kötü” hücreleri filtrelemesine ve diğer bölgelerine bulaşmadan önce yakalamaya yardımcı olurlar.

Lenf bezlerinin büyümesi yani şişmesi vücudunuzun bir yerinde bir şeylerin yolunda gitmediğine, sağlık sorunu olduğuna işaret eder. Bu durumda genellikle boyun, çene altı, koltuk altı ve kasık bölgesindeki lenf bezlerinde şişme görülebiliyor.

Lenf düğümü şişmesi çoğu zaman bakteri ve virüslerin neden olduğu enfeksiyon sonucu meydana gelir. Ancak nadiren de olsa kanser de bu duruma yol açabiliyor. Lenf bezi şişmesinin yaygın nedenleri şunlardır:

Lenf düğümlerinin şişmesi genellikle lenfadenit olarak adlandırılan iltihaplanmadan kaynaklanır. Bu genellikle vücudun bir yerindeki enfeksiyon sonucu meydana gelir. Bakteriyel, viral, parazitik ve fungal enfeksiyonlar lenf bezlerinde şişme yapabiliyor. Şu hastalıklarda lenf bezleri şişebiliyor:

• Üst solunum yolu enfeksiyonu (nezle, grip vb)
• Diş enfeksiyonu
• Kulak enfeksiyonu
• Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar (CYBE)
• Zona hastalığı
• Öpücük hastalığı
• Hepatit
• HIV
• Lyme hastalığı
• Kabakulak

• Atlet ayağı
• Alerjiler veya diğer aşırı duyarlılık reaksiyonları
• Metabolik bozukluklar
• Egzama, selülit gibi cilt veya yara enfeksiyonları
• Parazit kurtlar (helmintler)
• Toksoplazmoz
• Viral boğaz enfeksiyonu
• Stafilokok enfeksiyonu
• Boğaz ağrısı
• Bademcik iltihabı
• Tüberküloz

Bazı ilaçlar da yan etki olarak lenf bezlerinde şişme yapabiliyor. Seminars in Diagnostic Pathology’de Ocak 2018’deki “Otoimmün ve ilaç kaynaklı lenfadenopatiler” adlı çalışmaya göre ilaçların yan etkisi ve otoimmün hastalıklar da lenf bezlerinde şişmeye yol açabiliyor.

Kawasaki hastalığı, Lupus, Romatoid artrit (RA), Sarkoidoz, Sjögren sendromu gibi bağışıklık sistemi hastalıkları da lenf bezlerinde şişme nedenlerinden sayılıyor.

Kanser de lenf bezlerinde şişme yapabiliyor. Kan kanseri, meme kanseri, genital kanserler, baş ve boyun kanserleri, cilt kanseri ve metastatik kanser lenf bezlerinde şişme olarak belirti verebiliyor.

Lenf bezi şişmesi kanserden kaynaklanıyorsa istemeden kilo verme, şişliğin diğer bölgelere yayılması, iştahsızlık, istemeden kilo verme, ciltte kolay morarma ve gece terlemeleri gibi semptomlar bu duruma eşlik edebiliyor.

LENF BEZİ ŞİŞMESİ İÇİN HANGİ DOKTORA GİDİLİR?

Lenf bezi şişmesinden muzdaripseniz bir Genel Cerrahi doktoruna görünmelisiniz.

Doktor fiziksel muayne ile lenf bezlerini kontrol edip, kan tahili yapıp, bilgisayarlı tomografi (BT) gibi yöntemlerle lenf bezinin şişmesinin nedenini teşhis edecektir.

LENF BEZİ ŞİŞMESİ NASIL GEÇER?

Vücudun enfeksiyonla savaşması bittikten sonra lenf bezlerinin şişmesi geçecek, lenf bezleri normal boyuta dönecektir.

Lenf bezleri virüslerden kaynaklı şiştiyse viral enfeksiyon iyileştikten sonra şişlik normale dönecektir. Antibiyotikler viral enfeksiyonları tedavi etmek için etkili değildir. Lenf bezlerinin şişmesinde bu durumun nedenine göre şu yöntemler uygulanabiliyor:

Enfeksiyon: Enfeksiyon nedeniyle lenf bezleri şiştiyse tedavide çoğu zaman antibiyotikler kullanılır.

Bağışıklık sistemi hastalıkları: Lupus, Sarkoidoz veya romatoid artrit gibi bağışıklık sistemi hastalıklarına bağlı lenf bezlerinde şişme görüldüyse kortikosteroid ilaçlar tedavide yer alabilir.

İlaç değişimi: Lenf bezi şişmesi ilaçlara bağlı geliştiyse doktor ilacı muadili ile değiştirebilir.

Kanser: Kanser lenf bezlerinde şişme yaptıysa bu durum kanser tedavisi gerektirir. Kemoterapi, radyoterapi ve ameliyat gibi yöntemler tedavide kullanılabilir.

Lenf bezlerinin şişmesi ve diğer semptomlarla baş etmek için şu yöntemler de uygulanabilir:

Sıcak kompres uygulayın: Şişmiş lenf bezlerine sıcak su torbası tutabilirsiniz. Yahut ılık-sıcak arası suya temiz bir bezi batırıp sıkın, bunu etkilenen bölgeye tutun.

Reçetesiz satılan bir ağrı kesici kullanın: Doktorun önerdiği reçetesiz ağrı kesiciler de lenf bezi şişmesi semptomlarına iyi gelecektir.

Bol bol dinlenin: Dinlenmek bağışıklık sistemini güçlendirip iyileşmeyi hızlandırabilir.

Lenf nodu şişmesi genellikle bir süre sonra kendiliğinden iyileşir. Ancak, şişlik birkaç haftadan uzun sürerse veya yüksek ateş, mide ağrısı, gece terlemeleri gibi çeşitli semptomlar varsa doktora görünmeniz önerilir.

LENF BEZİ ŞİŞMESİ KENDİ KENDİNE GEÇER Mİ?

Lenf bezi şişmesi nedenine bağlı olarak 1-2 hafta içinde kendiliğinden geçebilir. Bu süreyi hızlandırmak için bol sıvı alın, günde 2-2,5 lt su için, bol dinlenin. Reçetesiz ağrı kesiciler de semptomlara iyi gelecektir.

LENF BEZİ ŞİŞMESİ NE ZAMAN TEHLİKELİDİR?

Lenf bezi şişmesi 1-2 haftada geçmiyorsa, şişlik başka bölgere yayılıyorsa, lenf bezi şişliğine gece terlemesi, yüksek ateş gibi belirtiler eşlik ediyorsa mutlaka doktora başvurmalıdır.