Bebeğini uyutmak için çeşitli alternatifler denense de en pratik ve işe yarar yöntem olarak görülen ayakta sallama davranışının bebek üzerindeki etkisini sizlere araştırdık. Peki bebekleri sallamak zararlı mı? Uyumayan bebekleri ayakta sallayarak uyutmanın sakıncaları neler?
Halk arasında bebek uyutmaya dair bazı yaygın inanışlara göre; ayakta sallayarak uyutmanın beyin sağlığı açısından zararlı olduğu düşünülür. Bundan dolayı annelerde bebekleri ayakta sallayarak uyutmaya dair hep bir önyargı olmuştur. Zamanında ‘Bebeğim olunca asla ayağımda sallamam’ ya da ‘bebeğimi sallayarak uyutmam’ şeklinde cümleler kurmanıza rağmen iş pratiğe gelince ve de işe yarar bir yöntem olduğu kanısında birkaç tecrübe yaşadıysanız ayakta sallama davranışı kurtarıcı bir alışkanlık haline gelebilir.
Bebekleri bebek arabasında gezdirerek, arabada tur attırarak, çingene salıncağı kurarak ya da kucakta sallayarak uyutmak gibi pek çok uyutma yöntemi olsa da anneler arasında en yaygın olanı ayakta sallayarak uyutmaktır. Peki bebekleri ayakta sallayarak uyutma davranışı sakıncalı mı? Bebek için herhangi bir zararı var mı?
Saati geçtiği için uyku başına vuran ya da bir türlü uyumak bilmeyen inatçı bir bebeğiniz varsa uyutmak için çeşitli yöntemler deneyebilirsiniz. Deneme amaçlı bile olsa beşiğe, örtü veya battaniye arasına koyup sallayarak uyutma sonucunda bebeklerinin şans eseri ya da gerçekten sallanmanın etkisiyle pes düştüğü uyku modelleri ile ayakta sallama davranışı sıklıkla tercih edilebilir. Bebekler bu şekilde uyumuş olsalar bile bu durum onların sağlıklı bir uykuya geçtiğini göstermekle kalmamakla beraber aynı zamanda sallanma davranışını da uyku aracı haline getirmiş olursunuz.
Bebeklerini ayakta sallayarak uyutmaya alıştırma davranışı ilerleyen dönemlerde hem bebeğin kilosu daha çok artıp sallamanızı zorlaştıracaktır hem de alışkanlık kazanıldığından dolayı çocukluk evresinde dahi çocuğunuzu ayağınızda sallayarak uyutmanız gerekebilir.
Görünüşte işe yarar, pratik ve masum bir uyutma yöntemi gibi görülen ama işin aslına bakıldığında henüz yeni gelişen beyinlerde büyük hasarlara yol açabilir. Sallanarak uyuyan bebeklerde bu etkinin görülmesi sersemleşmesinden ötürü olduğu düşünülür. Sallandıkça başı dönen ve sersemleme sonucunda uyumak mecburiyetinde kalan bebekler bir nevi hipnoz ve hafif dereceli bayılma ile uykuya geçiş sağlar.
Bebeklerin ayakta sallanarak uyumasını doğru bulmayan Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Mürşit Acemoğlu, “Bebeklere, boyun kaslarının zayıflığına bağlı baş hareketlerinin yapılması, beynin etrafını saran yapıların zedelenmesi anlamına gelmektedir. Bunun en büyük nedeni, bebeğin ani hareketle; ileri, geri, sağa, sola veya elle sarsılmasıdır. Anne babalar, bunu çoğunlukla fark etmeden yaparlar. Sarsılmış bebek sendromu dediğimiz bu olay, ani harekete bağlı bebeğin zarar görmesine sebep olmaktadır. Bebeği uyutmak veya ağladığında susturmak amacıyla hızlı salladığınızda; beyinde ciddi hasarlara yol açabilir, çocukta ileride epilepsiye neden olabilirsiniz” açıklamasında bulunarak ebeveynleri bu konuya karşı uyardı.
İçerisinde herhangi bir sallama davranışı olmadan bebeğini sağlıklı yollarla uyutmak isteyen annelerin ilk önce vermiş olduğu bu kararından emin ve tutarlı olması gerekir. Bebeğin ağlama nedeni saptandığı zaman daha kolay bir uyutma işlemi sağlanabilir. Örneğin; kolik olan bebeklerde gaz sancısından dolayı ağlama nöbetleri yaşanabilir buda bebeğin uykuya geçişini oldukça zorlar. Bu nedenle bu gibi bebeklerde işl önce rahatsızlığın giderilmesine yönelik çareler aranıp sonradan uyutma evresini geçilmesi sağlanmalıdır.
Bebeğiniz için ideal uyku ortamını oluştururken uyku rutinlerini de geliştirmelisiniz. Ayakta kalabileceği sürelerden çok fazla ayakta kalmasını bir şekilde önlemeli ve aşağı yukarı aynı saatlerde uyuması için günlük bir uyku düzeni oluşturmalısınız.
Bunları sağladığınız takdirde herhangi bir sağlık problemi yoksa bebeğinizin kendi kendine sağlıklı bir şekilde uyuyup uyanmasını sağlayabilir, kendini huzur içinde hissetmesine yardımcı olabilirsiniz.