Anti TPO yüksekliği nedir? Kan testinde TPO yüksek çıksa ne olur?

Tiroid peroksidaz (TPO), tiroid bezinde yer alan, troid hormonlarının üretiminde etkili olan bir enzimdir. Anti-TPO antikorları, bağışıklık sistemimizin tiroid bezinde bulunan tiroid peroksidaz enzimlerini hedef alması ve yanlışlıkla saldırması sonucu meydana gelir. Anti TPO yüksekliği çoğu zaman Hashimoto tiroiditi ve Graves hastalığı gibi otoimmün tiroid hastalıklarına bağlı ortaya çıkar.

Tiroid peroksidaz otoantikor testi olarak da bilinen Anti-TPO testi, kandaki TPO antikorlarının seviyesini teşhis etmek için kullanılır. TPO, tiroid bezinin ürettiği bir enzim olan tiroid peroksidaz demektir. Troid bezi, boyun tabanında, Adem elmasının hemen altında, yemek borusunun önünde bulunan kelebek şeklinde organdır. Troid bezleri hormon üretimi, metabolizma hızını düzenlemek, vücut sıcaklığının dengelenmesi, büyüme, gelişme, vücut ağırlığı ve iştahın kontrolü gibi pek çok vazifede rol alan troid hormonları üretir.  Anti TPO, çeşitli hastalıklar nedeniyle yükselen bir vücut bileşenidir. Anti TPO yüksekliği genellikle Hashimoto hastalığı ve Graves hastalığı sonucu meydana gelir.

ANTİ TPO NORMAL DEĞERİ NEDİR?

Anti TPO’nun normal değer aralığı 0-9 IU/ml’dir. (Bir mililitrede 0-9 uluslararası geçerlik taşıyan birim). Bu değer aralığı laboratuvardan laboratuvara hafif değişiklik gösterebilmektedir. Test sonucunu yorumlayacak kişi doktorunuzdur.

ANTİ-TPO YÜKSEKLİĞİ NEDEN OLUR?

Anti TPO, vücudun kendi ürettiği yapıları yok eden antikorlardır. Bağışıklık sistemimiz sağlıklı tiroid bezi hücrelerini ve tiroid hormonlarını yanlışlıkla düşman olarak görüp saldırdığında, kandaki Anti TPO seviyesinde yükselme meydana gelir.

Anti TPO yüksekliğinin en sık karşılaşılan nedeni hashimoto hastalığıdır. Hashimoto, tiroid bezinin iltihabıdır, troid bezlerinin tiroid üretimini azaltmasına bağlı bu hastalık ortaya çıkar.

Frontiers in Immunology’de 2017 Mayıs ayındaki 8. ciltte geçen, Dr. Eleonore Fröhlich ve Dr. Richard Wahl tarafından yapılan çalışmaya göre Anti-TPO antikorları Hashimoto hastalığı olan kişilerin yaklaşık %90’ında, Graves hastalığı olan kişilerin %75’inde ve tiroid kanseri olan kişilerin ise %10 ila %20’sinde de bulunur.

Anti TPO yüksekliğinin diğer nedenleri ise şöyle:

• Graves Hastalığı (tiroid hormonlarının aşırı üretimi)
• İdiyopatik Miksödem (tiroid hormonlarının ciddi derecede düşük üretimi).
• Tiroid kanseri
• Enfeksiyona maruz kalma
• Yüksek iyot seviyeleri
• Otoimmün hemolitik anemi
• Granülomatöz tiroidit
• Zehirli olmayan nodüler guatr
• Romatoid artrit
• Sjögren hastalığı (Gözyaşı ve tükürük bezlerine gelen hasarla birlikte ağız ve göz kuruluğuna neden olan bir hastalık)
• Sistemik Lupus Eritematozus
• İntrauterin bebek ölümü (Anne karnında, rahimde bebek ölümü)
• Hamilelik
• Gebelik kaynaklı hipertansiyon
• Düşük yapma
• Aile öyküsü (ailede birinde bu sorun varsa sizde de görülebilir)
• Preeklampsi (Gebelik zehirlenmesi)
• Permatüre doğum (Erken doğum)
• Romatolojik hastalıklar (Lupus, romatoid artrit)
• Romatoid artrit (Eklem iltihabı)
• Lupus (Eklem ağrılarına, yüksek ateşe ve cilt sorunlarına neden olan bir hastalık)
• Başarısız tüp bebek girişimi

Ayrıca, Anti-TPO antikorları, otoimmün tiroid bozukluklarında sık karşılaşılan bir durumdur, JAMA’da Haziran 2021’deki araştırmaya göre kadınlarda erkeklere kıyasla bu antikorlar daha yüksek seviyelerde görülüyor.

ANTİ-TPO YÜKSEKLİĞİ BELİRTİLERİ NELERDİR?

yashodahospitals.com’un haberine göre Anti-TPO yüksekliğinde şu belirtiler görülebiliyor:

• Halsizlik
• İstemeden kilo alımı
• Cilt ve saç kuruluğu
• Adet düzensizliği
• Libidodada azalma
• Depresyon ve ruh hali değişimleri.
• Soğuğa karşı hassasiyet
• Kabızlık

Ancak bazı kişilerde Anti-TPO yüksekliğinde herhangi belirti görülmeyebiliyor.

ANTİ TPO YÜKSEKLİĞİ NASIL DÜŞER?

Anti TPO yüksekliğinin tedavisinde çok yönlü bir yaklaşım gereklidir. Sigara, bazı ilaçlar Anti-TPO yüksekliği yapıyorsa bu tetikleyicilerden uzak durmalıdır.

Yaşam Tarzı Değişikleri: Sağlıklı beslenmeli, düzenli egzersiz yapmalı, uyku saatlerine dikkat etmeli, stresten uzak durmalı.

İlaçlar: Tiroid hormon düzeylerini düzenlemek ve otoimmün yanıtı baskılamak için doktorun reçete edeceği ilaçları düzenli olarak kullanmalı.

ANTİ TPO YÜKSEKLİĞİ KAÇ OLURSA TEHLİKELİDİR?

Anti-TPO seviyesi 9 IU/mL’den fazlaysa, yüksek kabul edilir, bu durum Hashimoto hastalığı veya Graves hastalığı gibi hastalıklara işare edebilir.

ANTİ-TPO YÜKSEKLİĞİ BİTKİSEL TEDAVİSİ

Anti TPO yüksekliği troid bezlerinin çalışmasına zarar vererek hipotiroidi denilen tiroid tembelleğine yol açabiliyor. Prof. Dr. İbrahim Saraçoğlu hem hipotiroid (tiroidin yavaş çalışması) hem de hipertiroid (tiroidin hızlı çalışması) tedavisi için dereotu tüketimini öneriyor.

ANTİ TPO TESTİ NEDEN YAPILIR?

Anti-TPO testinin başlıca kullanım alanları şunlardır:

• Otoimmün Tiroid Hastalıklarının Teşhisi: Anti-TPO testi, Hashimoto tiroiditi ve Graves hastalığı gibi troid hastalıklarının teşhisinde sıklıkla kullanılır.
• Tiroid Hastalıklarının Takibi: Troid hastalıklarının takibi, hastalığın seyri ve tedavinin nasıl gittiğine bakmak için de bu test uygulanabilir.
• Kısırlığın Değerlendirilmesi: Anti-TPO yüksekliği kısırlık olarak da belirti verebiliyor. Bu antikorların test edilmesi, kısırlık teşhisinde rol oynayabilmektedir.