Bir bebek dünyaya geldiğinde kime benziyor konuşması her evde yapılmaktadır. Fiziksel ve karakter özelliklerin bir kısmı anneden bir kısmı babadan alınıyor. Bilim adamlarına göre anne ve babadan çocuğa geçen genetik özellikler nelerdir?
Biyoloji dersinde DNA’mızın yüzde 50’sini annelerimizden, yüzde 50’sini de babalarımızdan aldığımızı öğrendik. Ancak bu biyolojik gerçek, her ebeveynin çocuklarına eşit miktarda fiziksel ve genetik özellik aktardığı anlamına gelmez. Bilim adamlarına göre anne ve babadan çocuğa geçen genetik özellikler farklılık göstermektedir. Aslında, çocukların babalarından aktif özellikleri miras alma olasılıkları yüzde 60’tır.
Bazı fiziksel özellikler baba genlerinden gelmektedir. Annenin diş sağlığı iyi olsa bile babanın diş sağlığının kötü olması durumunda, çocuğun yaşıtlarına göre diş problemleri yaşama olasılığı daha fazladır. Diş çürümesine ve tüm diş sorunlarına kadar her şey doğrudan babanın genlerinden aktarılır.
Birçoğumuz güneşe bakarken kontrolsüz bir şekilde hapşıran en az bir kişi görmüşüzdür. Bu da babanın sorumlu olduğu başka bir genetik özelliktir. Bu durum Achoo sendromu olarak bilinir ve baba tarafından geçme olasılığı daha yüksektir.
Bir bebek gen yapısının %60’ını babasından, %40’ını ise annesinden alır. Göz rengi, teni, boyu, çeşitli hastalıklar ve zekası gibi hem fiziksel hem zihinsel özellikler anne ve babadan geçen genetik özellikler ile
Ne kadar erken ve geç yaşlanacağınızı yaşantınız boyunca mitokondriyal DNA’nızda oluşan hasarlar belirler. Bu genleri yanlızca anneniz size taşır. Nature’da yayınlanan bir araştırmaya göre; aşırı güneşlenme, sigara içme ve sağlıksız beslenme gibi çevresel faktörler mtDNA hasarına neden olur. Annenizden ne kadar çok mutasyonlu mtDNA alırsanız, o kadar cildiniz yaşlanır, kırşıklıklar artar, saçlarınız beyazlar.
Renk körlüğü kişinin genleri ile aldığı kalıtsal bir özelliktir. Anneden çocuklara aktarılır. Renk körlüğüne sebep olan genleri çoğunlukla erkek çocukları alır. Bunun nedeni genetik yapıdaki X kromozomunun anneden gelmesidir.
“Babası gibi uzun” deyimini biliyor musunuz? Görünüşe göre bu ifade bilim tarafından destekleniyor. Çocuğun boyu, anne babadan gelen 700 genetiğin varyasyonu sonuc oluşur. Ancak her ebeveynin boy geni farklı şekilde çalışır. Örneğin babanın genleri büyümeyi ve dolayısıyla boyu teşvik etmede önemlidir.
Uzun boy geni anneden mi babadan mı?
Babalar yeni doğan bebeklerinin cinsiyetinden yüzde 100 sorumludur. Çocuğun cinsiyetini X ve Y kromozomları belirler. Kız çocukları babalarından X kromozomu alır. Erkek çocuklar babalarından Y kromozomu alır. Anneler yalnızca X kromozomu verebildikleri için cinsiyetinin ne olacağı tamamen babadan gelen gene bağlıdır.
Birçok kültürde gamzeler güzelliğin ve çekiciliğin işareti olarak görülür. Ancak bilim insanları gamzeleri, yüz kaslarının kısalmasından kaynaklanan bir kusur olarak tanımlar. Baskın bir genetik özellik olan gamze genleri babadan geçmektedir.
Birbirine tıpatıp benzeyen 2 parmak izi yoktur. Ancak bir bebeğin parmak izleri babasının parmak izlerine benzeyebilir! Parmak izi desenleri babalarımızdan miras kalan genetik özelliklerdir.
Yapılan araştırmalarda zekayı belirleyen genlerin büyük kısmı X kromozomu üzerinde taşındığı için bebeklerin zekasında anneler büyük rol oynar. Zekânın yüzde 40 ila 60’ının anne genleriyle bağlantılı olduğu geri kalanının çevre faktörüne bağlı olarak geliştiği ya da gerilediği görülmüştür. Erkek çocukların IQ’su genellikle annelerininkinden 15 puan yüksektir.
Yapılan çeşitli araştırmalar kilo geninin annelerden çocuğa geçtiğini göstermektedir. Çevresel ve diğer faktörler göz ardı edildiğinde anne çocuklarının kilosu üzerinde ilk aşamada belirleyici bir rol oynuyor.
Ten rengi insanda bulunan melanin sentezini düzenleyen genlerin etkisi sonucu oluşur. Melanin miktarı ten rengini belirler. Çocuk anne ve babasından genetik özellikleri alır. Bu nedenle ten rengini belirleyen anne ve babanın genleridir.
Siz (veya çocuğunuz) en çok kime benziyorsunuz, annenize mi yoksa babanıza mı? Yorumlarınızı bekliyorum.