Süt en sevilen ve en faydalı besinlerden olduğundan buzdolaplarımızda yer alan vazgeçilmez gıdalardan. Kalsiyum, fosfor, B vitaminleri, potasyum ve D vitamini açısından zengin bu besin sağlık için de çok faydalı.
Diyetisyen Nil Şahin Gürhan, süt içmenin kemik erimesiyle savaşmaya yardımcı olduğunu, kan basıncını dengelediğini, tok tuttuğunu, kilo verdirdiğini, göz sağlığına iyi geldiğini söylüyor. Ancak tüm bu faydalara kavuşabilmek için sütü mutlaka taze olarak tüketmeli.
Süt, buzdolabında en fazla 3-4 gün taze kalıyor, zaman geçtikçe sütte bakteriler çoğalıp bozulma başlıyor.
Bozuk süt içilmesi halinde birkaç saat içinde karın ağrısı, ishal, mide krampı gibi semptomlar ortaya çıkabiliyor.
Bozuk sütün çok miktarda tüketilmesi halinde gıda zehirlenmesi gibi ciddi ölüme yol açabilecek sorunlar da meydana gelebiliyor. Peki bozuk süt nasıl anlaşılır? Bozuk süt içince ne olur?
Süt, bal gibi uzun süre boyunca bozulmadan tazeliğini koruyan bir besin olmadığından zamanla sütte bakteriler üreyip bozulabiliyor.
Bozulmuş süt potansiyel olarak Salmonella, E. Coli, Listeria monocytogenes, Staphylococcus aureus ve Clostridium botulinum dahil olmak üzere çeşitli zararlı mikroorganizmaları içerebiliyor. Bozuk sütü anlamak için şunlara dikkat etmeli:
Taze sütün dokusu pürüzsüz ve ince, rengi ise beyazdır. Bozulmuş süt ise koyu veya hafif sarı, topaklı, olabilir.
Taze süt mis gibi kokar iken bozulmuş sütün kokusu kişiyi rahatsız eder.
Sütün bozulup bozulmadığını kontrol etmek için şeffaf bir bardağa sütü dökün ve ışığa tutun. Taze süt beyaz renkte, sıvı kıvamda ve temiz kokuyorken bozuk süt ise soluk veya sarı renkte, topaklı ve kötü kokuyor olacaktır.
Washington Eyalet Üniversitesi’ne göre, son satış tarihinden bir hafta sonrasına kadar sütü içebilirsiniz. İçmeden önce mutlaka kokusuna, dokusuna ve az miktarda tadına bakabilirsiniz.
The Scientific World Journal’da 2023 Ekim ayında yayınlanan çalışmada son kullanma tarihi geçmiş pastörize sütün ne kadar süreyle tüketilmesinin güvenli olabileceği araştırıldı, çalışma sonunda son kullanma tarihinin üzerinden ne kadar gün geçerse sütte o kadar çok bakteri çoğaldığı tespit edildi.
Bozulmuş süt, içerisinde bakterilerin çoğalmasına bağlı olarak kötü görünür, kötü kokar ve tadı da kötü olur. Az miktarda bozuk sütmek içmek hiç bir yan etkiye neden olmayabilir. Ancak bazen de bozuk süt içilmesi halinde kusma, ishal, mide ağrısı, mide krampları ve mide bulantısı gibi semptomlar da ortaya çıkabilir. Semptomlar bozuk süt içtikten birkaç saat, hatta birkaç gün sonra görülebilir.
Çok miktarda bozuk süt içilmesi halinde gıda zehirlenmesi ile karşılaşılabileceğinden 112 acil çağrı merkezini arayıp tıbbi yardım alabilirsiniz.
Bozuk süt içmeniz halinde yapmanız gerekenler:
Bol miktarda sıvı tüketin: Gıda zehirlenmesi geçirdiğinizi düşünüyorsanız yapmanız gereken ilk şey, kusma ve ishal nedeniyle kaybedilen sıvıyı yeniden kazanmak olmak olmalı. Bozuk süt içtiğinizde vücuttan toksinlerin atılması için bol su için ve sıvı almaya devam edin, sıvı tüketimi dehidrasyonun önlenmesine de yardımcı olacaktır. Dehidrasyona yol açabilecek ve semptomlarınızı daha da kötüleştirebilecek kafein ve alkol gibi içeceklerden kaçının.
Acile başvurduğunuzda doktor gerek görürse sıvı kaybını takviye için serum verebilir.
Yumuşak, sindirimi kolay yiyecekler yiyin: Baharatlı, yağlı veya asitli yiyecek sindirim sistemini tahriş edip semptomları alevlendirebilir. Bunun yerine pirinç, muz, kızarmış ekmek ve haşlanmış patates gibi yumuşak, sindirimi kolay yiyecekleri tercih edin.
Dinlenin ve rahatlayın: Dinlenmek iyileşme sürenizi hızlandıracağından bol bol dinlenin.
Belirtileriniz devam ederse veya kötüleşirse bir doktora görünün: Kusma, mide krambı, ishal veya karın ağrısı gibi belirtiler yaşıyorsanız veya belirtileriniz birkaç gün sonra düzelmiyorsa, doktora gidebilirsiniz. Doktor onayı olmadan herhangi bir ilacı kullanmaktan kaçının.