İlaçların birbiriyle etkileşime gireceğini birden fazla ilaç alanlar bilirler. Bazı gıdalar bazı ilaçlarla aynı anda tüketilmemelidir. İşte dikkat edilmesi gereken o ikililer…
Birden fazla ilaç kullananlar bilirler ki bazı gıdalar bazı ilaçlarla yan yana gelmemelidir. İşte tehlikeli olan o ikililer…
Genellikle kalp krizini önlemek amacıyla satılan Statinler aynı zamanda zamanda “kötü kolesterol” olarak bilinen LDL kolesterolün tedavisinde de kullanılabilmektedir. Bu ilç grubuyla tedavi edilen kişilerin aynı zamanda bol bol sebze meyve de tüketmeleri tavsiye ediliyor. Ancak statin alan kişilerin özellikle uzak durması gereken bir meyve var. O da greyfurt.
İngiltere Ulusal Sağlık Sistemi (NHS) yönergelerine göre, statin alan hastalarına uzmanlardan uyarı geldi. Doktorlar bu hastaların greyfurt tüketimini tamamen sonlandırmayı ya da mümkün olduğunca azaltmayı tavsiye ediyor.
İngiltere’de eczacıları aynı çatı altında toplayan meslek kuruluşunun üst düzey yöneticisi Dr. Leyla Hannbeck Statinler ile ilgili şu açıklamayı yaptı: “Statinler gibi bazı kolesterol düşürme ilaçlarının alındığı durumlarda greyfurt suyundan kaçınılmalıdır. Çünkü greyfurt suyu, statinlerin vücutta metabolize edilmesini sağlayan bir enzimi önlüyor. Böyle olunca ilaçlar vücutta birikebiliyor ve yan etki riski artıyor”
Brokoli ya da ıspanak gibi yeşil yapraklı sebzelerin bol bol tüketilmesini tavsiye edildiğini hepimiz biliriz. Ancak varfarin kullanan kişiler için durum biraz daha farklılık kazanıyor.
Dr. Hannbeck, “Kara lahana, brokoli, ıspanak gibi bazı yeşil sebzeler K vitamini açısından zengindir. K vitamini varfarinin etkilerini azaltabilir” derken Kingston Üniversitesi’nden eczacı Dr. Dipa Kamdar da, “Varfarin K vitaminini kullanan bir enzimi engeller. Koyu yeşil yapraklı sebzelerin K vitamini içeriği oldukça yüksektir. Bu K vitamini varfarinle etkileşime girerek vücuttan atımını hızlandırır. Bu da varfarin alan hastalarda inme riskinin artması anlamına gelir” şeklinde konuştu. Uzmanlar yeşil yapraklı sebze yemek isteyenleri ve varfarin alanları doz konusunda uyarıyor.
Varfarin kullanan kişilerin dikkat edeceği tek gıda yeşil yapraklı sebzeler değil. Turna yemişi yemek ya da suyunu içmek de tehlikeli olabiliyor. Buradaki asıl konu K vitamini etkileşiminde olabildiği gibi varfarinin etkilerinin azalması değil. Tam tersi ilacın daha fazla güçlenmesi. Bu durumda da hastalarda beklenmedik veya aşırı kanama olabiliyor.
Kantaron otu gıda takviyelerinde karşımıza çıktığı gibi farklı amaçlarla da kullanılmaktadır. Bu şifalı bitki çoğu zaman zararsız kabul edilse de dikkat edilmesi gereken bazı durumlar vardır.
Bir enzim uyarıcı olan Kantaron otu diğer maddelerin vücuttaki yıkımını hızlandırabilir. Bu maddelerden biri de doğum kontrol haplarıdır.
Birçok kişi tarafından zararsız bir bitki olarak kabul edilen kantaron otu hakkında açıklama yapan Dr. Kamdar, “Doğum kontrol hapının vücuttaki yıkımını hızlandırıyor. İkisi de aynı enzim üzerinden çalışıyor ve kantaron bu enzimi hızlandırıyor. Dolayısıyla doğum kontrol hapının vücuttaki yoğunluğu azalıyor ve olması gerektiği şekilde çalışamayabiliyor” dedi.
Depresyonda doğal bir çözüm olarak kullanılan Kantaron otu için eczacılardan farklı bir görüş geldi. Bazı eczacılar bu bitkinin özellikle antidepresan ilaç kullanan kişilerde, depresyonu daha da derinleştirebileceğini düşünüyor.
SSRI türü antidepresan ilaç kullanan kişilerin sadece kantarondan değil onun etken maddesi olan ibuprofen olan ve ağrı kesici olarak kullanılan antiinflamatuar ilaçlardan da uzak durması gerekir.
Eczacıların hastaları uyardığı diğer bir nokta ise antibiyotik alındıysa aynı zamanda alkoldan uzak durmalarıdır. Bu durum diş tedavilerinden sonra reçete edilen metronidazol içerikli antibiyotikler söz konusu geçerli olabilmektedir. Bu tehlikeli ikilinin birlikte alınması durumunda Dr. Hannbeck, ateş basması ve kusma gibi yan etkilerin görülebileceğini söyledi. Hannbeck ayrıca bu duruma “disülfiram benzeri tepki” adı verildiğini açıkladı.
Kemikleri güçlendirmek için tavsiye edilen kalsiyum takviyeleri özellikle yaşlı kişiler tarafından kullanılıyor. Ancak belli ilaçlarla etkilişime girmeleri nedeniyle faydadan daha çok zarara neden olabiliyor.
Antihistaminler bahar nezlesi gibi alerjilerin ya da böcek ısırıklarına verilen tepkilerin semptomlarını hafifletmek için kullanılan ilaçlar.
NHS’e göre difenhidramin, klorfenamin, hidroksizin gibi bazı antihistaminler uykuya neden olabiliyor. Bu ilaçların yan etkileri arasında, reaksiyon ve yargı hızının düşmesi, uyuşukluk ve uzuvların koordinasyonunun azalması yer alıyor.
Bu ilaçları alkolle karıştırmanın semptomları daha da ağırlaştırabileceğini belirten Dr. Kamdar, alokolü uyuşukluk yapan ilaçlarla hiçbir zaman karıştırmamalısınız yoksa iyice sersemleyebilirsiniz dedi.
Not: Daily Mail’in “Revealed: The mind-boggling drug interactions you MUST know – and it’s not just grapefruit juice and statins you need to beware of…” başlıklı haberinden derlendi.