İslamiyet’te ölüye yapılması gereken son vazifelerden biri de ölünün yıkanıp kefenlenmesidir.
Dinimizde kadın, erkek, çocuk, genç, yaşlı her insan öldükten sonra yıkanılıp ardından kefen denilen beze sarılır. Kefenleme farzı kifaye bir ibadettir. Bu makalemizde cenaze nasıl kefenlenir? Konusunu anlatacağız.
Cenaze, yıkandıktan sonra meyyitin kefen denilen bezle sarılarak örtülmesine kefenleme (tekfin) denir.
Cenazenin kefenlenmesi farzı kifaye bir ibadettir. Yani bir Müslümanın yerine getirilmesiyle diğerlerinin üzerinden bu sorumluluk kalkar.
Cenazenin kefenlenmesi için: Erkek meyyit için, önce lifafe denilen kefen düz bir zemine serilir, ardından izâr denilen kefenin parçası serilir. Daha sonra ölü bunun üzerine konulur. Kamis yani dikişsiz gömlek giydirilir, sonra izara, sonra da lifafeye sarılır. Kadınlarda bunlara ilaveten meyyite başörtüsü ve göğüs örtüsü sarılır.
Hadisi şerifte buyuruldu ki:
“Ey ümmetim ve Eshâbım! Siz ölülerinizin kefenini bol tutunuz. Zîrâ benim ümmetim kefenleriyle haşr olunurlar. Hâlbuki başka ümmetler çıplaktırlar.””
“Ölülerin kefenlerini güzel yapın. Zîrâ onlar kendi aralarında birbirlerini ziyâret ederler ve kefenlerinin güzelliği ile iftihâr ederler.”
“Âdem aleyhisselâm vefât edince, melekler Cennet’ten hanût ve kefen getirdiler. Su ve sedr yaprağı ile yıkadılar. Üçüncüsünde kâfûr koydular. Üç kefen ile kefenlediler. Namazını kıldılar. Lahd yaptılar. Defn ettiler. Sonra çocuklarına dönerek; “Ey Âdemoğulları! Ölülerinize böyle yapınız” dediler”
Erkeğin kefeni 3, kadının kefeni ise 5 parçadan oluşur. Erkeklerin kefenlenmesi için gömlek, izar, lifafe olmak üzere 3 parça, kadınların kefenlenmesi için ise bu üç parçaya ilaveten baş örtüsü ve göğüs örtüsü de kullanılır.
Erkekler, gömlek (kamîs), izar, lifafe 3 parça, kadınlar ise gömlek (kamîs), izar, lifafe, baş örtüsü ve göğüs örtüsü olmak üzere toplam 5 parça kefene sarılır. Daha fazla olması bidattir.
İzar: Kefenin baştan ayağa kadar olan ve genişliği bir metreyi bulan parçasıdır.
Kamîs: Entârî gibi uzun, dikişsiz gömlek. Uzunluğu, omuzlardan ayaklara kadar olan uzunluğun iki katıdır. Bu uzunluk ortadan ikiye katlanıp, kat yerinden, baş geçecek kadar, düz kesilir. Kol ve etek yerleri kesilmez.
Lifâfe: Başı ve ayakları geçecek uzunlukta ve baş üstünden ve ayak altından uçları büzülüp bezle bağlanan parça.
Kefenin makasla kesilmesinin dinen bir mahsuru yoktur. Kefen makasla kesilebilir. Hatta bıçakla da yırtılabilir.
Kefenin içerisine salihlerin, velilerin giysilerinden bir parça konulabilir.
Seyyid Abdülhakim Arvasi hazretleri buyurdu ki: “Sâlihlerin, velîlerin çamaşırından, elbisesinden kefen yapmak veya kefen içine bunlardan yüzüne göğsüne koymak faydalıdır.”
Ölen kadını kefenlerken avret yerine bez koymak caiz değildir.
Cenaze teneşire yatırılır, ayakları kıbleye gelecek şekilde sırt üstü yatırıp, göbeğinden dizlerine kadar bir örtü ile örtüldükten sonra yıkanır.
Dinimize göre cenaze kefenlenmeden elbiseyle gömülemez. Ancak Allah yolunda savaşıp şehit olan Müslümanlar kefenlenmeden elbisesiyle gömülebilir. Kefen miktârından fazla olan elbisesi soyulup çamaşırı ile defnedilir.
Erkek için 7 metre kadın için ise 8 metre beyaz patiska (pamuklu) kullanmak yeterli gelmektedir.