Çocuklar doğuştan merak dünyasıyla dünyaya gelirler. Çevresinde ve kendinde olup bitenleri keşfetmek isterler. Çocukların merakını çeken hususlardan biri de cinselliktir. Peki çocuklara cinsel eğitim ne zaman ve nasıl verilir? Cinsel eğitimi çocuğa kim vermelidir?
ÇOCUK GELİŞİM UZMANI ELİF ÖZCAN YAZDI
Çocuklar küçük kaşiflerdir, öğrenme istekleri hiç bitmez. Devamlı merak ve sorgulama içerisindedirler. Cinsellik de çocukların merak ettiği konuların başında gelir…
Öncelikle şunu ifade edelim ki çocukların cinselliği öğrenmeye başladığı zamanlarda sordukları soruları geçiştirmemek bu süreçte çok önemlidir. Cinsel eğitimin verilmesi gereken belli bir yaş aralığı yoktur. Her çocuk kendi gelişimsel olgunluğuna göre cinsellikle ilgili sorular sorabilir. Önemli olan sorduğu sorulara yaşına ve anlama kapasitesine göre cevaplar vermektir. Cinsel eğitimi çocuğun ebeveyni yahut bakım vereni vermelidir.
“Sus bakayım, bunlar çok ayıp” gibi cümlelerle çocuğun merak ve öğrenme duygusunu köreltmemek gerekir. Çocuğun sorduğu sorulara dikkatinizi vererek net ve basit cevaplar vermeye çalışın.
Okul öncesi çocuklarda mahremiyet eğitiminin tamamlanmış olması gerekir. Vücudundaki özel bölgeler tanıtılmalı ve kimsenin bu bölgelere dokunmaması gerektiği öğretilmelidir.
Çıplaklığın normal bir şey olmadığı, kıyafetlerin neden giyilmesi gerektiği anlatılmalıdır. Özellikle 2 yaş döneminden sonra çocukların kıyafet seçimlerinde söz hakkının olması bu bilincin oluşmasında oldukça etkilidir. Bu yaş dönemindeki çocuklar bazen giyinirken sorun çıkartabilirler, giyinmek istemezler. İşte böyle durumlarda çocuğa seçenek sunarak giyinmesini teşvik etmek uygun olacaktır. Örneğin; “Mavi kazağını mı sarı kazağını mı giymek istersin?” diye sorarak benliğini ispat etmeye çalışan çocuğa tercihi ona bırakmış oluruz.
Mahremiyet eğitiminin önemi okul döneminde daha fazla ortaya çıkmaktadır. Çocukların bu eğitimi almış olmaları arkadaşlık ilişkilerini de etkileyecektir. Bilinçli çocukların cinsel taciz gibi olumsuz müdahalelere karşı gelebildiği ve kendini doğru ifade edebildiğini unutmamalıyız.
Sürekli soru soran çocuklar gelişimsel açıdan sağlıklı olan çocuklardır. Ebeveynler bazen bu sorulardan sıkılsa da sabırla cevaplamaları en doğrusudur. Çocuk cinsellikle ilgili soru sorduğunda onunla göz hizasına inerek iletişim kurunuz. Asla sorusunu geçiştirmeyiniz. Yaşını baz alarak ona uygun cevaplar veriniz. Kaygılı davranmayınız, olabildiğince sakin ve normal davranınız.
Eğer cevabını anlayamayacak kadar küçükse ‘bu konuyu merak etmen çok güzel ama bunun cevabını sen büyüyünce konuşabiliriz ’diyerek dikkatini başka bir konuya çekebilirsiniz.
Sorulan sorulara basit yanıtlar vermek en doğrusudur. Örneğin;’Anne bebek nasıl olur?’ sorusuna ‘Anneler ve babalar evlenirler, sonra bebekleri olur’ gibi basit yanıtlar çocuğu tatmin edecektir. Tabii ki burada soru soran çocuğun yaşı çok önemlidir. Ergenlik dönemindeki bir çocuğa daha açık bir şekilde anlatılabilir. Örneğin; ’Kadın yumurtasıyla erkek spermi birleştiğinde bebek oluşur. ‘Gibi net ve bilimsel cevaplar vermek daha uygun olacaktır.