Elektrik çarpmasında ilk yardım nasıl olur? Elektrik çarpması belirtileri neler? Nasıl tedavi edilir?
Selma Yenidoğan
Vücudumuzdan bir elektrik akımı geçtiğinde elektrik çarpması meydana gelir. Bu durum elektrik akımının geçtiği yerlerdeki hem iç hem de dış dokuya zarar verebilir ve organ hasarına neden olabilir. Elektrikli ev aletleri, elektrik kabloları ve elektrik devreleri ile temas elektrik çarpmasına yol açabilir. Ayrıca, yıldırım çarpması da, elektrik çarpmasının doğal bir türü olarak kabul edilir.
Elektrik çarpması, vücuttan geçen elektrik akımlarına karşı fiziksel bir tepkidir. Elektrikli cihazlar günümüzün vazgeçilmez eşyalarındandır. Ancak arızalı, hasarlı elektrikli eşyalarını kullanmak, su ile temas eden elektrikli ev aletleri, elektrik çarpmasına neden olabilmektedir.
ELEKTRİK ÇARPMASI NEDEN OLUR?
Elektrik çarpmasının genellikle şu cihazlar ile temas sonucu meydana gelir:
- Arızalı cihazlar
- Hasarlı veya yıpranmış kablolar
- Su ile temas eden elektrikli ev aletleri. Su çok etkili bir elektrik iletkeni olduğundan, elektrikli bir cihazın ıslak elle tutulması da elektrik çarpmasına neden olabilir.
- Hasarlı veya bozulmuş ev kabloları
- Yıldırım düşmesi
ELEKTRİK ÇARPMASI BELİRTİLERİ NELERDİR?
Elektrik çarpmasının tipik belirtileri şunlardır:
- Nefes almada zorluk çekme
- Zayıf, düzensiz nabız veya nabzın hiç atmaması
- Özellikle elektriğin vücuda girdiği ve çıktığı yerde yanıklar
- Kalp durması.
- Bilinç kaybı
- Kas spazmları
- Elektrik çarpması olan bölgede uyuşma veya karıncalanma
- Solunum problemleri
- Baş ağrısı
- Görme veya işitme ile ilgili sorunlar
- Ciltte yanık
- Nöbet geçirme
- Düzensiz kalp atışı
- Çocuklarda, elektrik kablosunun ısırılmasından kaynaklanan elektrik çarpmasında dudakta yanık meydana gelebilir.
ELEKTRİK ÇARPMASI NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Ciltte herhangi bir belirti veya yanık ile sonuçlanmayan kısa süreli düşük voltajlı şoklar ile gerçekleşen elektrik çarpmaları tıbbi tedavi gerektirmeyebilir. Ciddi elektrik çarpması durumunda ise 112 acil çağrı merkezi aranmalıdır.
Yaralanmalara bağlı olarak, potansiyel elektrik çarpması tedavileri şunları içerir:
- Antibiyotikli merhem ve steril pansuman uygulaması dahil olmak üzere yanık tedavisi uygulanabilir. Küçük yanıkları tedavi etmek için topikal antibiyotik merhem ve pansuman kullanılabilir.
- Ağrı kesici
- Intravenöz sıvılar
- Şokun kaynağına ve nasıl oluştuğuna bağlı olarak bir tetanoz aşısı uygulanabilir.
- Şiddetli şok söz konusu ise bir veya iki gün hastanede kalmanız gerekebilir.
- Kollarda, bacaklarda veya ellerde ciddi yanıklar, hasarlı kasları çıkarmak için ameliyat veya aşırı durumlarda ampütasyon gerektirebilir.
ELEKTRİK ÇARPMASINDA İLK YARDIM NASIL OLUR?
- Elektrik çarpmasında ilk yardımda öncelikle mümkünse, elektriği kesin, sigortayı kapatın. Bu mümkün değilse, karton, plastik veya tahtadan yapılmış kuru, iletken olmayan bir nesne kullanarak elektrik kaynağını kendinizden ve elektrik çarpmış kişiden uzaklaştırın.
- Elektrik çarpmış kişinin solunum ve kalbini kontrol edin, gerekiyorsa kalp masajı ve suni solunum uygulayın.
- Kişide çarpmadan ötürü yanık oluşmuşsa mikrop kapmaması için temiz bir bezle sarın. Yaraya merhem ya da krem uygulamayın.
- 112’yi arayarak en yakın sağlık kuruluşuna başvurun.
ELEKTRİK ÇARPMASI KALICI SORUNLARA NEDEN OLUR MU?
Bazı elektrik çarpmalarının sağlık üzerinde kalıcı bir etkisi olabilir. Örneğin elektrik çarpması sonucunda ciltte ciddi yanıklar kalıcı izler bırakabilir. Yahut gözünüzden elektrik akımı geçtiyse, katarakt sorunu baş gösterebilir.
