En çok çocuklar etkileniyor! Deprem çocuklara nasıl anlatılmalı? Çocukların depremle ilgili bilmesi gerekenler

Türkiye’yi derinden sarsan deprem sonrası televizyon ekranlarına ya da sosyal medyada yayımlanan enkaz videoları çocukların ruh sağlığını olumsuz etkiliyor. Özellikle deprem konusunda bilgisi olmayan ve bu süreçte ebeveynlerinin hal ve hareketlerini gözleyen çocuklar ne olduğunu anlamaya çalışıyor. Peki, çocuklara depremle ilgili neyi, ne kadar anlatmalıyız? Çocuklara deprem nasıl anlatılır? Eğitim Uzmanı Bircan Tavas, depremin çocuklara nasıl anlatılması gerektiğini detaylarıyla açıkladı.

Deprem gibi can ve mal kaybına neden olabilecek büyük doğal afetler, özellikle çocuklarda travmatik etkiler doğurabilirken bu sonuçlar bazen kalıcı olabiliyor. Böylesi travmatik dönemlerde anne babaların kullanacakları kelimeler çocuğun bilinçaltında yıllar boyu iz bırakıyor. Ebeveynlerin deprem konusunu çocuğun yaşına uygun ve anlaşılır dille anlatması oldukça önemli. Ancak yetişkinler yoğun duygular barındırdıkları ve acısını derinden hissettikleri doğal afet konusunu çocuklarla konuşmakta epey zorlanabiliyor. Özel Eğitim Uzmanı Bircan Tavas içinde bulunduğumuz üzücü dönemlerde çocuk ile ebeveynlerin kuracakları iletişimle ilgili birkaç tavsiyede bulundu.

DEPREM ÇOCUKLARA NASIL ANLATILIR?

Doğal afet çocuklarda kaygı ve korkuya neden olabilir. Bunun için çocuğunuzun bu kelimeleri duymasını sağlayarak, kelimelerin normalliğine alışmasını sağlayın.” İfadelerini kullanan Eğitim Uzmanı Bircan Tavas çocuklara depremin nasıl anlatılması gerektiğini maddeler halinde sıralıyor:

DRAMATİK OLMAKTAN KAÇININ

Çocuğa bu durumu (deprem, sel vb.) anlatırken dramatik olmaktan ve aşırı bilgi vermekten kaçının. Amacımız, çocuğu bu duruma hazırlamak ve ne yapabileceği konusunda kafasında bir şema oluşturmasına yardım etmek. Yağmur yağması, şimşek çakması gibi bir doğa olayı olduğunu basit ve yalın bir dille, anlayacağı şekilde anlatın.

DEPREMİ OYUN OYNARKEN ANLATABİLİRSİNİZ

Çocuğun anlatılanları somutlaştırması için oyun, deney ve maketlerden yararlanabilirsiniz. “Yerin altındaki taşların ve kayaların hareket etmesi sonucu deprem oluşur. Evimiz sallanır. Eğer eşyaları sağlam şekilde bağlarsak/ monte edersek zarar görmez” şeklinde bir açıklama yapılabilir. Maket ile oynarken çocuğunuza deprem anında nerede ve hangi pozisyonda durması gerektiğini mutlaka anlatın.

AÇIKLAYICI VE BASİT CEVAPLAR VERİN

Çocuğunuzun sorularını geçiştirmeyin. Cevapları açıklayıcı ve basit bir dille, çocuğunuz ikna oluncaya kadar anlatmaya devam edin. Ona güvende olduğunu hissettirin. Oyunu kaç kez oynamak istiyorsa oynamasına izin verin. Oyun oynama şeklini, canlandırmalarını eleştirmeyin.

BİRLİKTE DEPREM ÇANTASI HAZIRLAYIN

Çocuğunuzla birlikte eşyaları sabitleyin, mobilyaları depreme uygun hale getirin. Birlikte deprem çantası hazırlayın. Çocuğunuz söylemese bile güvende olduğunu bilmek ister. Aldığınız önlemler ile depreme hazırlıklı olduğunuzu ve evinizin güvende olduğunu ekleyin.

DEPREM VİDEOLARI İZLEMEYİN

Çocuğunuzun yanında doğal afetler ile ilgili görüntüleri izlemeyin. Bu gördüğü görseller ve konuşmalar kaygısını artırarak psikolojisini olumsuz etkileyebilir.