Kedilerde hamilelik, ortalama olarak 63-65 gün sürer ve bu süreçte anne adayının beslenmesinden barınma koşullarına kadar birçok faktör, sağlıklı bir doğum için önem taşır. Bazı kediler hamileliğin ilk evrelerinde büyük değişimler göstermezken, kimilerinde erken dönemde iştah artışı veya göğüs ucunda belirginleşme gibi belirtiler görülebilir. Doğru gözlem ve veteriner kontrolleriyle hamilelik doğrulanarak, ihtiyaç duyulan bakım planlanabilir. Peki, kedilerde hamilelik belirtileri nelerdir, kedinin hamile olduğu kaç günde belli olur ve hamile kedi hangi davranışları sergiler? İşte detaylar.
Hamile bir kediyi anlamanın yolları arasında en yaygın olanı, davranışsal ve fiziksel değişikliklerini gözlemlemektir. Özellikle çiftleşmiş bir dişi kedinin, birkaç hafta içinde daha sakin veya tam tersi biçimde ilgi talep eden bir yapıya bürünmesi dikkat çekici olabilir. Bunun yanı sıra, meme uçlarının pembe renge dönüştüğü ve şiştiği “pinking up” denilen belirti, çoğu zaman çiftleşmeden yaklaşık 15-18 gün sonra gözlemlenebilir. Ayrıca kediniz normalden fazla yeme isteği gösterebilir veya eskiye göre daha uzun süre dinlenmek, uyumak isteyebilir.
Bunlara ek olarak, kedinin gövde yapısında hafif bir “yanlara doğru genişleme” söz konusu olabilir. Ancak kimi kedilerde karın bölgesindeki şişlik çok geç dönemde fark edilebilir veya cılız yapılı kedilerde erken dönemlerde bile karın belirginliği görülebilir. Bu belirtiler tek başına kedi hamileliğini doğrulamasa da, bir veteriner kontrolü yaptırmak en kesin sonucu almanın yoludur.
Çoğunlukla çiftleşmeden 3 hafta kadar sonra, kedinin göğüs ucunda renk değişimi ve iştah artışı gibi belirtiler öne çıkar. Gözle görünür karın şişkinliği ise gebeliğin dördüncü haftasından sonra daha belirginleşir. Kimi dişi kedilerde iştah patlaması yaşanırken bazılarında erken dönemde hormonal değişiklikler hafif mide bulantısına (dolayısıyla iştah azalmasına) bile yol açabilir. Bu nedenle her kedi, bireysel farklılıkları nedeniyle değişik belirtiler sergileyebilir. Yine de ortalama olarak, çiftleşmeyi takiben 20. günden itibaren veterinerde ultrason muayenesiyle hamilelik kesinleştirilebilir.
Bu dönemde kedinin yiyecek ihtiyacı artar ve enerjisi yerinde olsa da zaman zaman daha fazla uykuya yöneldiği gözlenebilir. Ayrıca anne adayı, sakin ortamlar arayarak kendine ve yavrularına güvenli alanlar oluşturmaya çalışabilir. Davranışlarındaki bu değişiklikler, “kediler hamileyken ne yapar?” sorusuna yanıt olabilecek en yaygın gözlemlerdir.
Hamile kedilerde fiziksel belirtiler kadar davranışsal değişimler de gözlemlenebilir. Kimi hamile kediler daha sevecen ve insanlarla temasa açık hâle gelirken, kimileri huysuz, içine kapanık olabilir. Ayrıca yüksek protein ve kalori içeren mamaların tercih edilmesi, yavruların gelişimini destekler. Hamile kedi, beslenme ihtiyacını karşılamaya yönelik olarak günlük kalori alımını artırmak isteyebilir; bu sebeple taze su ve uygun mama daima hazır bulundurulmalıdır.
Dişi kedi, doğuma yaklaştıkça içgüdüsel olarak sakin ve güvenli bir yer arayışına girer. Bu “yuva hazırlama” davranışı, hamilelik süresinin son haftalarında daha belirginleşir. Bu dönemde kediniz sık sık kendini temizleyerek veya bir köşeye kıvrılarak daha çok istirahat edebilir. Gerektiğinde veterinerden “doğum yatağı hazırlığı” gibi konularda destek veya öneri alabilirsiniz.
İdeal şartlarda çiftleşmeden 3-4 hafta sonra ultrasonla gebelik teyit edilebilir. Eğer “1 aylık gebelik” durumu söz konusuysa, artık yavruların kalp atışları dahi saptanabilir. Bu sürede düzenli veteriner kontrolü, kedinin genel sağlık durumunu ve yavruların gelişimini izlemek açısından önemlidir. Bazı kedilerde az sayıda yavru olabilirken bazı kediler de birden çok yavru taşıyabilir. Annenin sağlıklı beslendiğinden ve stresten uzak kaldığından emin olmak, doğumun sorunsuz atlatılmasına büyük katkı sağlayacaktır.
Kedimin hamile olup olmadığını nasıl anlarım?
Yaklaşık üç hafta sonra meme uçlarında pembeleşme ve şişkinlik, davranış değişiklikleri (daha sakin veya daha ilgi isteyen hâl), karın bölgesinde hafif şişlik gibi işaretler görülebilir. En kesin yöntem, veterinerin yapacağı ultrason veya muayene olarak kabul görür.
İlk kez hamile kalan kedi nasıl anlaşılır?
Belirtiler genelde aynı olsa da ilk gebeliğinde kedide daha bariz davranış değişimleri yaşanabilir. Karnındaki şişkinlik erken fark edilemeyebilir, fakat meme uçlarındaki belirgin renk değişimi ve iştah artışı gözden kaçmaz.
Hamile kedi kaç günde belli olur?
Çoğunlukla çiftleşmeden 20 gün sonra veteriner ultrasonunda gebelik tanısı koymak mümkündür. Bazı dış belirtiler 2. veya 3. haftada anlaşılmaya başlasa da, kesin doğrulama için ultrason muayenesi en kesin yol kabul edilir.
Kediler hamileliği ne zaman hisseder?
Kediler hormonal değişimleri ve fizyolojik farklılıkları en erken evrelerde hissedebilir, fakat fiziksel belirtilerin gözlenmesi insan gözüyle genellikle 3. haftayı bulur. Bu dönemde kedinin davranışlarında dinginlik, daha fazla ilgi isteme veya aksi hâl gibi tutum değişiklikleri de görülebilir.