Hamilelikte çatı ağrısı (pelvis, leğen kemiği ağrısı) neden ve nerede olur, doğum belirtisi midir?

Hamilelikte çatı ağrısı, pelvis (leğen kemiği) bölgesinde görülen kalçalarda ve kasıklarda da hissedilebilen ağrılardır. Gebelikte hormonal değişimler, rahmin büyümesi, ligamentlerin gerilmesi pelvik bölgeye baskı yaparak ağrıya neden olabilmektedir. Ancak pelvis ağrısı ve pelvis bölgesinde baskı hissi bazen de erken doğum belirtisi sayılabiliyor.

Çatı kemiği; vajina üstünde tüylenme olan bölgeye denir. Hamilelikte görülen çatı ağrısı; kasık ve çevresinde yaşanan şiddetli bir ağrı olup, bu ağrı kalçanın arka kısımlarına kadar yayılabilmektedir.

Bu ağrı genellikle; anne adaylarının bacaklarını açması, ayağa kalkması, yatarken pozisyon değiştirilmesi, ağır şeyler kaldırması, yürümesi ve merdiven çıkması vb durumlarda yoğun olarak hissedilebiliyor.

Spine’de 2004 Kasım’da geçen “Gebelikte pelvik ağrı: Birincil bakımda 870 hastanın belirti ve semptomlarının tanımlayıcı bir çalışması” adlı çalışmaya göre hamilelerin %48 ila %56’lık kısmında çatı ağrısı görülebiliyor.

Hamilelikte çatı ağrısı şu nedenlere bağlı ortaya çıkabiliyor:

HAMİLELİKTE ÇATI AĞRISI NEDEN OLUR?

Hamilelik, rahimde çoğu taşıyor olmak birçok rahatsızlık ve ağrıyı beraberinde getirebiliyor.

Hormonal değişiklikler kas ağrılarına ve vücut ağrılarına neden olabiliyor, büyüyen rahim yuvarlak bağların gerilmesine yol açabiliyor. Bunun sonucunda çatı bölgesinde ağrı da meydana gelebiliyor.

Bebeğin iri olması, çoğul gebelik, çok sayıda doğum yapmış olmak da pelvis bölgede ağrı oluşma riskini artırabiliyor.

Acta Obstetricia et Gynecologica Scandinavica’da Mayıs 2006’da “Gebelikle ilişkili pelvik kuşak ağrısının gelişmesinde risk faktörleri” adlı çalışmaya göre yüksek düzeyde stres gebeliğe bağlı pelvis kuşak ağrı görülmesinde rol oynayabiliyor.

Hamilelikte çatı ağrısının nedenleri şöyle sıralanabilir:

KİLO ALMA

Hamilelikle birlikte alınan kilolalar leğen kemiğindeki eklemler ve bağlar üzerinde ekstra baskı oluşturabiliyor, bu basınç da kalçada, belde ve kasıkta ağrıya yol açabiliyor.

Ayrıca fetüsün büyümesiyle pelvis alandaki sinirlere baskı yapabiliyor. Bu durumda yürüme veya merdiven çıkma gibi aktivitelerde ağrının yoğun hissedilmesine neden olabiliyor.

HORMONLARDA DEĞİŞİKLİK

Hamilelik döneminde hormonlarda çeşitli değişiklikler meydana geliyor.

Relaksin hormonunun artması da bu değişimlerden.

Relaksin hormonu doğum esnasında bebeğin daha kolay geçebilmesi için pelvisteki bağların gevşemesinde rol oynuyor.

Ancak relaksin hormonunun neden olduğu gevşeme hamilelikte çatı ağrısına yol açabiliyor. Ağrı genellikle gevşeme düzeylerinin en yüksek olduğu ikinci trimesterde daha da şiddetli hissedilir hale geliyor.

SİNDİRİM SORUNLARI

Gebelikte progresteron hormonundaki artışa bağlı olarak sindirim sistemi yavaşlar, bunun sonucunda kabızlık, şişkinlik ve gaz gibi sindirim sorunları meydana gelebilir.

Sindirim problemlerinden kaynaklanan bu durum pelvise baskı yaparak gebelikte pelvik bölgesinde ağrıya yol açabiliyor. Hatta bazen bu ağrı doğum sancısı gibi şiddetli olabiliyor.

İDRAR YOLU ENFEKSİYONU

Hamilelikte çatı ağrısı idrar yolu enfeksiyonuna bağlı olarak da gelişebiliyor.

İdrar yaparken yanma, sık idrara çıkma, idrarın bulanık renk olması gibi semptomlar da bu duruma eşlik edebiliyor. İdrar yolu enfeksiyonu tedavi edilmezse böbrekte enfeksiyon ortaya çıkabiliyor. Tedavide antibiyotikler kullanılabiliyor.

KASLARIN GERİLMESİ

Hamilelikte bebeğin ağırlığı artıkça çatı bölgesindeki kaslar ve bağlar gerilebiliyor, eklemler gevşeyebiliyor bunun sonucunda pelvikte, kalça, kasık gibi yerlerde ağrı görülebiliyor.

Acta Obstetricia et Gynecologica Scandinavica 2001 Kasım ayında geçen 163 hamile kadın üzerinde yapılan çalışmada sakroiliak eklemlerin asimetrik gevşemesinin hamilelerde pelvik ağrıyı tetiklediği görüldü.

PELVİK AĞRI DOĞUM BELİRTİSİ MİDİR?

Hamilelikte çatı ağrısı ve pelvik bölgesinde baskı hissi doğum belirtisi olabileceği gibi idrar yolu enfeksiyonu, rahmin büyüyüp pelvise baskı yapması, hormonal değişiklikler de hamilelikte çatı ağrısı yapabiliyor.

HAMİLELİKTE ÇATI AĞRISI NASIL GEÇER?

Dr. Bülent Tıraş hamilelikte çatı ağrısının hafiflemesi için doktorun verdiği ağrı kesicileri kullanmanın yanı sıra şu önerilerde bulunuyor:

• Bol bol dinlenin, mümkün mertebe az hareket edin.
• Uyurken iki diz arasına yastık koyup destekleyin.
• Ağrıyan bölgeye ılık kompres yapın. (Sıcak su torbasını ılık su ile doldurup bunu çatı bölgesine tutabilirsiniz.)
• Sırt üzeri yere yatarken dirsekleri zemine dayayarak, bacak arasına alınan yastığı sıkma hareketi çatı ağrısına iyi gelebiliyor.
• Yatak istirahatleri yapın.
• Beli destekleyici medikal kemer kullanabilirsiniz.
• Ani hareketten kaçının, yavaş hareket edin, ağır kaldırmayın, kıyafetlerinizi oturarak giyin.