Hamilelikte kansızlık hem anne adayının hem de bebeğin sağlığını etkileyen sık karşılaşılan bir sağlık sorunudur. Hamilelikte kansızlığın en yaygın sebebi demir eksikliğidir. Kansızlık demir eksikliğinden kaynaklandığında demir takviyeleri, tercihen demir sülfat tabletleri (300 mg) ile tedavi edilir. Bu takviyeler günde 2 kereden fazla alınmamalıdır. Peki, kansızlığı önlemek için hangi doğal besinler tüketilmeli?
Halsizlik
Baş dönmesi
Nefes darlığı
Hızlı veya düzensiz kalp atışı
Göğüs ağrısı
Cilt, dudak ve tırnak renginde solukluk
El ve ayaklarda soğukluk
Gözlerin altındaki koyu halkalar
Tırnakların hassaslaşması
Baş ağrısı
Odaklanmada zorluk
Sinirlilik (özellikle bir B12 eksikliğine bağlı)
El ve ayaklarda uyuşma
Pika: Hamilelik döneminde doğal olarak pika olarak adlandırılan sıra dışı yiyecek istekleri ortaya çıkar. Demir eksikliği anemisi de bu isteklere neden olabilir. Eğer kir ve boya gibi gıda dışı ürünler istenirse anne adayında kansızlığın olduğu anlamına gelebilir.
Besin eksiklikleri( demir, folat ve vitamin B12 eksiklikleri gibi)
Vitamin B12, kırmızı kan hücrelerini ve protein sentezini oluşturmada büyük öneme sahiptir. Vegan olan kadınlarda (hayvansal ürünler kullanmayan) B12 vitamini eksikliği daha sık görülür. Süt, et, yumurta ve kümes hayvanları gibi besinleri tüketmek B12 vitamini eksikliği oluşmasını önleyebilir.
Folat eksikliği: Folik asit olarak da adlandırılan folat, hücre büyümesi konusunda yardımcı olmak için demir ile çalışan bir B vitaminidir. Gebelikte folat eksikliği genellikle demir eksikliği ile ilişkilidir, çünkü hem folik asit hem de demir aynı tür gıdalarda bulunmaktadır. Yapılan araştırmalar folik asitin hamile kalmadan önce ve hamileliğin ilk dönemlerinde oluşan beyin ve omurilik doğum kusurlarına sahip bir bebek sahibi olma riskini azaltmaya yardımcı olduğunu göstermektedir.
Demir eksikliği anemisi: Hamilelik döneminde özellikle gebeliğin son 3 ayında bebek gelişmek için annenin kırmızı kan hücrelerini(alyuvarları) kullanır. Bu dönemde vücudunda yeterli demir depoları olmayan kadınlarda demir eksikliği anemisi görülebilir.
Akut veya kronik kan kaybı (gastrointestinal kanama ve yoğun kanamalı adet dönemleri gibi)
Enfeksiyonlar (sıtma ve HIV gibi)
Kronik hastalıklar (böbrek ve neoplazi gibi)
Parazitler
Hemolitik anemi
Hemoglobinopatiler (orak hücre ve talasemi gibi)
Hamilelikte Kansızlık İçin Risk Faktörleri
Çoklu gebelik
Kısa aralıklarla 2 veya daha fazla hamile kalmak
Demir açısından zengin besinler tüketmemek
Hamile kalmadan önce ağır adet dönemleri geçirmek
Sabah bulantılarının sonucu olarak düzenli olarak kusmak
Vejeteryan ya da vegan olmak (B12 vitamini eksikliği olma riski bu kişilerde daha yüksektir)
Çölyak hastalığı, Crohn hastalığı, mide veya midenin bir kısmının çıkarıldığı kilo verme ameliyatı geçirmiş olmak
Prenatal Vitaminler
Prenatal vitaminler demir ve folik asit içerir. Bu sebepten de günde bir kez doğum öncesi vitamin almak vücutta yeterli oranda kırmızı kan hücresi üretimi için gerekli vitamin ve mineralleri almanın kolay bir yoludur.
Demir Takviyeleri
Eğer yapılan testler sonucu demir seviyeniz düşük çıktıysa, doktorunuz günlük prenatal vitamine ek olarak demir takviyesi almanızı önerebilir. Hamile kadınların günde yaklaşık 27 miligram demire ihtiyacı vardır. Ancak tüketilen demir ve demir takviyesinin türüne bağlı olarak alınması gereken miktar değişecektir. Almanız gereken miktar hakkında mutlaka doktorunuza danışın.
Pekmez
Pekmez; özellikle de kansızlığı olan kişiler için mükemmel bir besindir. İçinde bulunan zengin demir, B vitamini ve diğer önemli mineraller sayesinde kırmızı kan hücresi (alyuvar) üretimini arttırmaya yardımcı olur. 1 yemek kaşığı pekmez günlük demir ihtiyacının yaklaşık %15’ini karşılamaktadır.
1 bardak sıcak su veya su içine 1 yemek kaşığı pekmez ekleyin. Bunu günde 1-2 kez tüketin. Bu içecek hamile kadınlar için oldukça faydalıdır.
Diğer bir yöntemde ise; 1 bardak su içine 2 tatlı kaşığı pekmez ve elma sirkesi karıştırın. Bunu da günlük olarak tüketin.
Kuru Hurma
Hurma zengin bir demir ve C vitamini kaynağı olması ile vücutta demir emilimi için büyük role sahiptir.
2 tane kuru hurmayı 1 bardak su içinde bir gece bekletin. Ertesi sabah aç karnına hurma ve sütü tüketin.
Diğer bir yöntem ise sabahları aç karnına birkaç tane kuru hurma tüketmektedir. Bunun ardından 1 bardak ılık süt tüketin.
Elma
Elma içeriğinde bulunan bol miktardaki demir sayesinde kansızlık tedavisinde çok yardımcıdır.
Anne adayları günde en az 1 tane elma tüketmelidir. Eğer mümkünse; yeşil elma tercih edilmeli ve kabuğu ile tüketilmelidir.
Ayrıca taze elma suyu, pancar suyu ve balı eşit miktarda karıştırıp günde 2 kez tüketilebilir.
Muz
Muz içeriğinde bulunan yüksek orandaki demir sayesinde kırmızı kan hücresi oluşumu için gerekli olan hemoglobin ve önemli diğer enzimlerin üretimini canlandırır. Aynı zamanda; muz hemoglobin sentezinde yardımcı olan iyi bir magnezyum kaynağıdır.
Anne adayları her gün 2 kez 1 tatlı kaşığı bal ile birlikte 1 muz tüketmelidir.
Ispanak
Ispanak gibi yeşil yaprakları sebzeler tüketmek kansızlık tedavisinde başvurulacak en iyi doğal yöntemlerden biridir. Ispanakta bulunan B12 vitamini ve folik asit vücutta kansızlıktan kurtulmaya yardımcıdır.