Hangi bitki sizi daha mutlu eder? Bilim insanları cevabı buldu

Yeni bir bilimsel çalışma, farklı ev bitkilerinin psikolojik etkilerini analiz ederek, refahımızı en üst düzeye çıkaran ve mutlu eden bitkileri sıraladı. Yeşil yapraklı bitkilerin psikolojik ve fiziksel sağlık üzerindeki etkileri şaşırttı.

İç mekanların tasarımının psikolojimizi nasıl etkilediğini biliyoruz. Çevrenin görsel çekiciliği, insanların stres seviyelerini belirleyebiliyor. Özenle seçilmiş birkaç ev bitkisi ile psikolojimizi olumlu yönde değiştirmek mümkün. Öyle ki ev ya da iş ortamlarını bitkilerle süslemek sağlık şikayetlerinin ve hastalık izinlerinin azalmasını sağlıyor.  

RHS Science ve Reading Üniversitesi’nin ortak yürüttüğü bir çalışmada, 520 katılımcının, Birleşik Krallık’taki ev ve ofislerde yaygın olarak bulunan 8 bitki türüne karşı psikolojik tepkileri incelendi.

Bitkilerin tümü sağlıklı ve yeşil yapraklıydı, bir istisna hariç: bakımsız bir palmiyenin kahverengi yaprakları vardı. Ayrıca, Benjamin bitkisi dört farklı şekilde – küre, sütun, piramit ve yayılma – gösterildi ve şekil tercihleri incelendi. 

Katılımcılar, tüm 12 bitki görüntüsünü inceledikten sonra, en sevdikleri ve en sevmedikleri bitkiyi belirlediler ve her bitkiyi çirkin-güzel, sıkıcı-ilginç, depresif-canlandırıcı, sağlıksız-sağlıklı ve sert-yumuşak ölçeklerinde değerlendirdiler. Ayrıca, her bitkinin refah ve hava kalitesi için ne kadar faydalı olduğunu değerlendirdiler. 

EN SEVİLEN BİTKİ BENJAMİN 

Pothos (salon sarmaşığı olarak da bilinir), Benjamin (küre ve sütun) ve palmiye, diğer tüm bitkilere göre önemli ölçüde daha çok tercih edildi. Pothos, katılımcıların yüzde 22’si için bir numaralı tercihti. Areka palmiyesi ise yüzde 60’ı için en düşük puan alan bitkiydi. Benjamin içinde en popüler şekil küreydi. Kaktüs ise en bölünmüş görüşleri topladı. 

Palmiye dışında, tüm bitkiler bir ölçüde güzel, canlandırıcı, refah ve hava kalitesi için faydalı olarak değerlendirildi. Canlandırıcılık ve ilginçlik, refah için en önemli özellikler olarak görüldü. Hava kalitesini iyileştirmek için bitki sağlığı ve yoğun, geniş, yeşil yapraklı bir yapıya sahip olması en önemli özellikler olarak değerlendirildi. Sağlıksız bitkiler depresif olarak görülüyor ve bitki bulunmamasından daha kötü olarak değerlendiriliyordu.

• En güzel – Benjamin (küre veya sütun), Palmiye, Pothos 
• En canlandırıcı – Benjamin (küre veya sütun), Palmiye, Pothos 
• En rahatlatıcı – Benjamin (küre, sütun veya piramit), Palmiye, Pothos 
• En ilginç – Pothos, Palmiye 
• Refah için en iyi – Benjamin (küre, sütun veya piramit), Palmiye, Pothos 
• Algılanan hava kalitesi için en iyi – Benjamin (küre, sütun veya piramit), Pothos 

EN İYİ 3 BİTKİ VE BAŞARI SIRLARI 

• Benjamin (Ficus benjamina): Yoğun yaprak alanı, sıkı yaprak yapısı, küre veya sütun gibi hoş şekillere budanabilir. 
• Pothos (Epipremnum aureum): Yoğun yaprak alanı, sarkan asmalar ilginç bulunur. 
• Palmiye (Dypsis lutescens): Yeşil, tanıdık, tatil veya tropikal yerlere dair mutlu çağrışımlar uyandırabilir. 

Katılımcılar, bitkilerin sadece dekoratif güzellik nesneleri olmadığını, aynı zamanda ilgi ve renk kattığını belirttiler. Yorumlar, farklı bitki şekillerini ve renklerini gruplandırmanın ilgi çekici olduğunu ve saksıların dekoratif etkiyi artırabileceğini öne sürdü. 

Bitkileri beğenen insanlar, onların refah ve hatta hava kalitesi üzerinde olumlu bir etkisi olduğunu düşünüyorlar.

Bu doktora projesini ortak denetleyen Reading Üniversitesi’nden Dr. Tijana Blanusa, “Bu araştırma, bireysel bitkilerin iç mekan hava kalitesi üzerindeki fiziksel etkisinin sınırlı olabileceği bir durumda basit bir ev bitkisinin psikolojik değerini gösteriyor” dedi. 

SONUÇLAR NE ANLAMA GELİYOR? 

Bitkilerin yerleştirilmesi ve yaprak yoğunluğunun bilişsel performans ve üretkenliği etkilediği zaten biliniyordu, ancak bu sonuçlar, bitkilerin görünümünün de refah ve hava kalitesi üzerindeki algıları etkilediğini ve muhtemelen performansı daha fazla etkilediğini gösteriyor. 

Bu bulgular, tasarımcılar, mimarlar, bina yöneticileri ve ev sahiplerine, bina sakinlerinin refahı için maksimum fayda sağlayan bitkileri seçmede ve farklı estetik ortamlar oluşturmada yardımcı olabilir. 

Katılımcı demografisi puanlar üzerinde çok az etkiye sahip olduğundan, bu sonuçlar farklı kullanım alanlarına sahip ortamlarda aynı şekilde uygulanabilir. Çalışmadan alınan bazı önemli dersler ise şu şekilde sıralandı: 

Kapalı alan bitkilerinin değerini hafife almayın

Katılımcıların yüzde 96’sı, çeşitli yaş ve geçmişlere sahip, iç mekan bitkilerini sevdiklerini belirtti. Yüzde 84’ü hem evde hem de işte bitki bulundurmaktan hoşlandıklarını söyledi. Bu, bir ofis tasarlarken veya evde bir odayı dekore ederken ev bitkilerini dahil etmenin önemini pekiştiriyor. 

Sağlıklı olmak için yumuşak, yuvarlak şekilleri tercih edin

Şekil, bir ev bitkisini çekici kılmak için en önemli özellik olarak kabul edildi. Yumuşak, yuvarlak şekiller esenlik için en iyisi olarak kabul edildi; ve daha güzel, rahatlatıcı ve canlandırıcı olarak görüldü. Esenliği en üst düzeye çıkarmak için, benjamin ve pothos gibi en güzel ve ilginç olarak oylanan bitkilerin sağlıklı örneklerini seçin. Daha az rahatlatıcı ve canlandırıcı olarak kabul edilen keskin görünümlü yapraklardan ve dikenlerden kaçının. 

Yüksek çevre kalitesi izlenimi için yoğun, yemyeşil bitkiler seçin 

Sağlıklı, gür, parlak yeşil yapraklı ve yüksek gölgelik yoğunluğuna sahip bitkiler, iyi iç mekan hava kalitesi algısını en üst düzeye çıkarır. 

Tüm ev bitkilerinin sağlıklı olduğundan emin olun 

İnsanların refahını ve hava kalitesi algılarını olumsuz etkileyebileceği için sağlıksız bitkiler iç mekanlardan uzaklaştırılmalıdır. 

Bakımı kolay bitkiler seçin ve bakım konusunda rehberlik sağlayın 

Katılımcıların yorumlarında bitki bakımı ve bitkileri öldürme korkusu birincil endişeydi. Kötü bakım bitki sağlığını etkileyebilir ve bu da bitkiye karşı psikolojik tepkileri etkileyebilir. Satış noktasında bitki seçimi ve bakımı konusunda rehberlik veya profesyonel bakım şirketlerinin kullanımı bu endişeleri hafifletmeye yardımcı olabilir. Bitkilere bakma eylemi ve sadece onları izlemek bile refahı iyileştirmek için ek potansiyel sağlar: bazı katılımcılar ev bitkilerini beslemenin ve büyümelerini izlemenin ödüllendirici olduğunu bildirdi.  

Bitki yerleşimi avantaj sağlayacak şekilde kullanılabilir 

Katılımcı yorumları, bitkilerin ofiste ses bariyeri sağlama ve masaların etrafında gizlilik oluşturma potansiyeline sahip yararlı paravanlar olduğunu belirtti. 

En güzel olarak derecelendirilen bitkileri dahil etmek sosyal davranışa fayda sağlayabilir 

Önceki araştırmalar, daha güzel bitkilere maruz kalmanın aynı zamanda prososyal davranışı (başkalarına veya topluma fayda sağlayan davranış) artırdığını göstermiştir. Bu çalışmanın ışığında, belki de en güzel olarak derecelendirilen bitkileri (benjamin, pothos ve palmiye gibi) bir ofise dahil etmek, işbirliğini, yardımı ve paylaşımı teşvik edebilir.