İstatistikler ortaya koydu! Ani kalp ölümlerindeki hızlı artışın nedeni belli oldu

Son yıllarda gittikçe artan ani genç ölümleri, toplumu endişelendiren önemli bir mesele haline geldi. Araştırmalar, COVID-19’un gençlerdeki etkilerinin bu ani ölümlerle bağlantılı olabileceğini gösteriyor ve ani kalp ölümlerindeki artışın nedenleri üzerine tartışmalar sürüyor.

Cleveland Clinic ve University of Southern California tarafından İngiltere’de yaşayan yaklaşık 250 bin kişinin sağlık verileri üzerinde yapılan bir araştırma, COVID-19’un kalp sağlığı üzerindeki etkilerini ortaya koydu. 

Araştırma, COVID-19 enfeksiyonu geçiren bireylerin, hastalık teşhisinden sonraki üç yıl boyunca kalp krizi veya felç geçirme olasılığının iki kat daha fazla olduğunu gösterdi.

“3 YIL BOYUNCA RİSK ÇOK YÜKSEK”

BBC Türkçe’ye konuşan Cleveland Clinic Lerner Araştırma Enstitüsü yöneticisi Dr. Stanley Hazen, COVID-19’un hastaların vücutlarını adeta yeniden yapılandırdığını söyledi. Bu durumun, kan pıhtılaşmasının artmasına ve dolayısıyla kalp krizi ya da inme riskinin yükselmesine neden olduğunu açıkladı. 

Dr. Hazen, dünya genelinde bir milyardan fazla kişinin COVID-19 geçirdiğini dikkate alarak, bu bulguların COVID nedeniyle kalp ve damar hastalıklarının artabileceğini gösterdiğini vurguladı. Araştırmanın sonuçlarına göre, bu risk üç yıl boyunca azalma göstermiyor.

İSTATİSTİKLERDE ORTAYA ÇIKAN VAHİM TABLO

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından Sağlık Bakanlığı ve MERNİS verilerine dayanarak yayınlanan istatistikler, pandemi öncesi ve sonrası kalp hastalıklarına bağlı ölümlerdeki artışı gözler önüne seriyor. (Geçici koruma statüsündeki Suriyeliler bu verilere dahil edilmemiştir.)

2019 yılında gerçekleşen toplam 436 bin 624 ölümün 163 bin 14’ü dolaşım sistemi hastalıkları nedeniyle kaydedildi. Bu ölümlerin 8 bin 54’ü 45-54 yaş, 19 bin 67’si ise 55-64 yaş grubunda gerçekleşti. Türkiye’de COVID-19 pandemisinin başlangıcı 11 Mart 2020 olarak kabul edildi ve bu tarihten sonra kalp hastalıkları ile pıhtılaşmaya bağlı ölümlerde artış görüldü.

DOLAŞIM SİSTEMİ HASTALIKLARINA BAĞLI ÖLÜMLER

2020: 183 bin 442 ölüm

2021: 189 bin 876 ölüm

2022: Ölümlerin %35,8’i dolaşım sistemi hastalıkları nedeniyle; iskemik kalp hastalıklarına bağlı ölümler %42,6

2023: Dolaşım sistemi hastalıklarına bağlı ölümlerin oranı %33,4; iskemik kalp hastalıklarına bağlı ölümler %42,4

Ayrıca, 2022 yılında COVID-19 kaynaklı ölüm sayısı 22 bin 54 olarak kaydedilmişken, 2023’te bu sayı 1.717’ye düştü.

Dolaşım sistemi hastalıkları; iskemik kalp hastalıklarının yanı sıra diğer kalp hastalıkları, serebro-vasküler hastalıklar ve hipertansif hastalıklar olarak sınıflandırılıyor. 

En yüksek ikinci ölüm nedeni olan serebro-vasküler hastalıklar, beyne kan taşıyan damarların ve kan akışının etkilendiği durumları tanımlamak için kullanılıyor. 

Bu hastalıklar şunlardır:

• İnme (felç)
• Geçici iskemik atak
• Subaraknoid kanama (anevrizma kanaması)
• Beyin anevrizması
• Beyin kanaması
• Karotid arter hastalığı (karotis arter darlığı)
• Vertebral ve intrakranial stenoz (beyin ve omurilikte damar daralması)
• Arteriovenöz malformasyon (AVM)

Son yıllarda pıhtı atması sorununda da önemli bir artış gözlemleniyor ve bu durum adeta salgın haline gelmiş durumda diyebiliriz.