Kedilerde iç parazit neden olur, nasıl geçer? Kedilerde iç parazitin belirtileri, tedavisi ve aşısı

Kedi sahipleri genellikle “Kedilerde iç parazit neden olur?” ve “Nasıl geçer?” sorularını, kedilerinde iştahsızlık, ishal, zayıflama veya dışkıda görülmekte olan kurt gibi işaretler fark ettiklerinde merak ederler. Bu parazitler, dışkıyla temas, çiğ et tüketimi veya başka enfekte hayvanlardan bulaşabilir. İleri vakalarda “Kedilerde iç parazit kediyi öldürür mü?” sorusu da akla gelir; zira tedavi edilmediğinde ağır enfeksiyonlar ciddi risk taşır.

KEDİLERDE İÇ PARAZİT (ENDOPARAZİT) NEDEN OLUR?

İç parazitler; solucanlar, protozoalar gibi canlılardan oluşur ve kedi bağırsakları başta olmak üzere farklı doku veya organlara yerleşebilirler. Bulaşma yolları şunlardır:

1. Ağız Yoluyla Alım: Sokakta gezinen kediler, dışkılarla kirlenmiş zemini yalayarak veya enfekte avları (fare, kuş vb.) yiyerek parazit yumurtalarını alabilir.

2. Dış Parazitler: Pire gibi bazı dış parazitler, kediyi ısırırken iç parazitlerin de taşınmasına aracılık edebilir.

3. Anne Sütü veya Rahim İçi Bulaş: Yavrular, daha doğmadan anne kedi aracılığıyla veya emzirme döneminde iç parazitlerle enfekte olabilir.
Ev kedilerinde de parazit riski sıfır değildir; eve giren böcekler, dış ortamla getirilen ayakkabılar veya kontamine olmuş gıdalar yoluyla iç parazit kapma olasılığı bulunur.

KEDİLERDE İÇ PARAZİTİN BELİRTİLERİ

Her parazit türü farklı belirtilere yol açabilse de genelde şu işaretler sık görülür:

• Kilo Kaybı, Zayıflama: Normal iştaha rağmen veya bazen iştah artışıyla birlikte bile kedi kilo veriyorsa şüphe doğurabilir.

• İshal ve Kusma: Özellikle solucanlar, bağırsaklarda rahatsızlık yaratarak dışkının sulu olmasına, karın ağrısına ve kusmaya sebebiyet verebilir.

• Tüylerde Matlık ve Deri Sorunları: İç parazitler besin emilimini bozarak tüy kalitesini düşürebilir.

• Karında Şişkinlik: Özellikle yavrularda görülür. Karın bölgesinin aşırı şişmesi bazen bağırsak parazitlerinin fazlalığını gösterir.

• Dışkıda veya Anüs Çevresinde Solucan ve Kurtçuk Görüntüsü: Gözle görülebilen küçük beyaz solucan parçaları veya pirinç tanesine benzer segmentler.
Bazı kedilerde belirtiler sinsi olabilir, dolayısıyla düzenli veteriner kontrolleriyle dışkı analizleri yapmak önemlidir. İleri vakalarda ciddi halsizlik ve kansızlık da eklenerek ölümcül sonuçlar oluşturabilir.

KEDİLERDE İÇ PARAZİT TEDAVİSİ VE AŞISI

Veteriner hekimler, dışkı testi veya kan testi aracılığıyla parazit türünü belirledikten sonra antiparaziter ilaçlar veya kurt dökme tableti gibi tedavileri reçete edebilir. Bazı ilaçlar, belirli solucan türlerine, bazıları da protozoalara etkilidir. Kediye hap şeklinde verilmesi veya enjeksiyon yoluyla uygulanması mümkündür. Tedavinin tekrarlanması önemlidir, çünkü ilk uygulama yetişkin parazitleri öldürürken, yumurtaları henüz tam olarak yok etmeyebilir. Ayrıca evde temizlik ve hijyen önlemlerini artırmak, tekrar enfeksiyonu önlemede kritik önem taşır.

Parazit aşısı dediğimiz kavram, genellikle “iç parazit aşısı” adı altında anılır, ama esasen bu bir aşı değil, düzenli aralıklarla uygulanan iç parazit ilaçlarıdır. Veterinerler, her 3 ila 6 ayda bir rutin iç parazit uygulaması önererek riskleri minimize ederler. Dış parazit damlaları veya tasma kullanımı da pire ve kene gibi dış parazitlerin kediyi enfekte etme olasılığını düşürür.

İÇ PARAZİTLER KEDİYİ ÖLDÜRÜR MÜ?

İç parazitler, tedavi edilmediğinde bağırsaklarda ciddi zararlar verebilir, kediyi aşırı besin kaybına uğratıp bağışıklık sistemini zayıflatabilir. Özellikle yavru kedilerde ağır enfestasyon, ölümü dahi beraberinde getirebilir. Erken teşhis ve düzenli takip, bu risklerin büyük ölçüde önlenmesini sağlar. Kedi sahiplerinin kedilerini yüksek riskli ortamlardan uzak tutması, çiğ gıda yerine pişmiş gıdalarla beslemeye özen göstermesi ve düzenli veteriner kontrolü yaptırması ana korunma yöntemleridir.
Ayrıca parazitlerin bazı türleri insanlara da bulaşabilir. Bu nedenle kedinin tuvalet kabını temizlerken eldiven kullanmak ve sonrasında elleri iyice yıkamak gibi hijyen kuralları büyük önem taşır. Özellikle küçük çocuklar ve bağışıklığı zayıf bireyler bu açıdan daha dikkatli olmalıdır.

SIKÇA SORULAN SORULAR

Kedide iç parazit olduğunu nasıl anlarım?

Zayıflama, ishal, kusma, karında şişlik ve dışkıda beyaz kurt parçaları görmek iç parazit belirtisi olabilir. Kimi zaman kedi aşırı tüy döker veya iştahı dalgalanır.

Kedi iç paraziti nasıl temizlenir?

Veterinerin önerdiği antiparaziter hap veya damlalar düzenli aralıklarla uygulanır. Dışkı testi sonucu parazit türü saptanırsa ona yönelik ilaç reçete edilir. Hijyenik koşulların sağlanması da önemli.

Parazit olup olmadığını nasıl anlarız?

Dışkı testi, veterinerin fiziksel muayenesi ve zaman zaman kan testleri paraziti tespit etmek için yeterli. Belirti görülmese bile koruyucu ilaç uygulamaları yapmak faydalı kabul edilir.

Kedi iç paraziti insana bulaşır mı?

Çoğu kediden insana doğrudan bulaşan parazit sınırlıdır, ama özellikle iyi hijyen sağlanmazsa veya kedi dışkısı teması olursa, bazı solucan türleri insanları da enfekte edebilir. Sonuç olarak hijyen kurallarına uymak bu riskleri asgariye indirir.