Kolostomi torbası nedir, ne işe yarar, kaç günde bir değiştirilir?

Kolostomi, bağırsağın bir ucunun karın duvarında açılan bir açıklıktan dışarı çıkarılmasıdır, kolostomi dışkının, idrarın ve gazın bu yolla atılmasını sağlar. Bunun için kolostomi torbası kullanılır. Kolostomi torbası geçici veya kalıcı olabiliyor.

Kolostomi genellikle kalın bağırsak tıkanması, bağırsak yaralanması, doğumsal bağırsak anormalleri, Crohn hastalığı, divertikülit, bağırsak kanseri, bağırsak delinmesi ve bağırsakta yapılan cerrahi işlemlerin iyileşmesini sağlamak için başvurulan bir yöntemdir. Bu sayede dışkının geçmesi için yeni yollar oluşturulur.

KOLOSTOMİ HANGİ HASTALARA VE NEDEN YAPILIR?

Kolostomi, dışkının anüsten çıkmasını önleyen problemlerden dolayı yapılan ameliyattır. The National Health Service (NHS)’e göre kolostomiye şu nedenlerden dolayı ihtiyaç duyulabiliyor:

• Bağırsak tıkanıklığı
• Bağırsak kanseri, anal kanser, vajina veya rahim ağzı kanseri
• Crohn hastalığı (Sindirim sisteminin bazı kısımlarının iltihaplanmasına yol açan ömür boyu süren bir hastalık)
• Divertikülit (bağırsağın iç kısmındaki divertikül ismindeki küçük keselerin iltihaplanması)
• Bağırsak İnkontinansı
• Hirschsprung hastalığı

Ethiopian Journal of Health Sciences’da 2016 Mart ayındaki “Kolostomi Tipleri ve Endikasyonları ve Ameliyat Sonrası Hastaların Sonuçlarını Belirleyen Faktörler” adlı çalışmaya göre kolostomi ameliyatı gerektiren en yaygın endikasyonlar bağırsak düğümlenmesi, kolorektal kanserler ve karın yaralanması.

KOLOSTOMİ TORBASI NEDİR?

Kolostomi torbası, dışkının stoma yerinden vücuttan dışarı atılmasını sağlayan çıkarılabilir ve atılabilir tıbbi nitelikli bir torbadır. Kolostomi torbası geçici bir süre veya kalıcı olarak kullanılabilmektedir. Geçici kolostomi torbasının bile kullanımı bazen aylar, yıllar sürebilmektedir.

Kolostomi ameliyatı olmak çoğu kişide depresyona yol açabiliyor. BMC Psychiatry’de Mayıs 2023’de yayınlanan “Stoma ameliyatı sonrası depresyon: sistematik bir inceleme ve meta-analiz” adlı çalışmaya göre stoma ameliyatı geçiren hastaların neredeyse yarısında depresyon belirtileri gözlemlendi.  

KOLOSTOMİ TORBASI NEDEN SIZDIRIR?

Nursing Open’da 2023 Haziran’daki “Stomalı hastalarda sızıntı ile ilişkili faktörler: Kesitsel bir çalışma” adlı incelemeye göre sızıntı kolostomi torbası kullanan kişilerin %17-87’sinde görülebilen bir problem, kolostomi torbasının cilde uymaması, ameliyattan önce yerleştirilmemiş olması, torbanın düşük veya geri çekilmiş olması, anormal bir karın konturuna sahip olmak bu duruma neden olabiliyor.

KOLOSTOMİ TORBASINI SGK KARŞILIYOR MU?

Kolostomi torbasının hepsini değil ancak bir kısmı karşılamaktadır.

KOLOSTOMİ TORBASI SATIN ALIRKEN NELERE DİKKAT ETMELİ?

Kolostomi torbası satın alırken dikkat edilmesi gerekenler:

Torbanın kolay çıkarılıp kolay takılacak şekilde olması

Kokuyu dışarı salmaması

3 güne kadar sızdırmaz olması

Kıyafetin altından görünmemesi veya çok zor görünmesi

KOLOSTOMİ TORBASI KAÇ GÜNDE BİR DEĞİŞTİRİLİR?

Kolostomi torbasının ne sıklıkla değiştirilmesi gerektiği torbanın türüne bağlı değişebiliyor. 1 ila 3 gün arasında kullanılabilen kolostomi torbaları tercih edilmeli.

The American College of Surgeons (Amerikan Cerrahlar Birliği) kolostomi torbasının üçte biri ila yarısı dolduğunda değiştirilmesini öneriyor.

KOLOSTOMİ TORBASI NASIL DEĞİŞTİRİLİR?

Kolostomi torbasını değiştirmek için uygulamanız tavsiye edilen işlemler şöyle:

• Eller su ve sabunla güzelce yıkanmalı.
• Kolostomi torbası stoma kısmından dikkatlice çıkarılmalı.
• Torbanın altını ayırıp yahut kesip klozete veya tuvalete boşaltmalı.
• Stomayı su ve sabunla yıkayıp temiz bir bezle kurutun.
• Stomanın dışına yapıştırıcı ile torbayı bağlayın.

Kolostomi torbasındaki kokunun önlenmesi amacıyla lavanta yağı kullanabilirsiniz. European Journal of Oncology Nursing’de 2019 Ekim’deki “Kalıcı kolostomisi olan kolorektal kanser hastalarında lavanta esansiyel yağının kokunun giderilmesi, yaşam kalitesi ve ostomi ayarlaması üzerindeki etkileri” adlı çalışmada kolostomi torbasına lavanta esansiyel yağı eklenmesinin kokunun giderilmesinde etkili olduğu, yaşam kalitesini artırdığı görüldü.