Neden bu kadar kendimize sert davranıyoruz? Yanlış sözler söyleyebiliriz. Hata yapmak bizi aptal yapmaz, insan yapar. Yanlış Aslında yanlış tepkiler veren bir arkadaşımızın kendisine ‘aptal’ dediğini duysaydık, hepimizin aynı şeyi yaptığını söyleyip onu şefkatle teskin ederiz. O halde öz şefkati artırmanın yollarını birlikte öğrenelim.
Gündelik yaşam pratiklerimizde, kendimizi suçlamak çoğu zaman kolay ve otomatik hale geliyor. Negatif düşünce döngüsüne kapılıyor ve kendimizle ilgili olumsuz yargılara varıyoruz. Bu sağlıksız inanç ve tutumlar ise eylemlerimizi etkiliyor.
Yargılar bizi gerçeklikten uzaklaştırır. Bir kurgunun gerçeklerini kurguyla değiştirirler. Kendimizi yargıladığımızda sıklıkla gözlemlemeyi bırakır ve izole oluruz. Yargılamalar öfke, suçluluk, utanç gibi olumsuz duyguları besleme eğilimindedir.
“Olumlu” yargılar bile risklidir. Eğer bir şeyler “iyi” olarak değerlendirilebiliyorsa, o zaman madalyonun diğer tarafı da her şeyi “kötü” olarak görmektir. Farkındalık uygulamak, kendimize daha fazla şefkatli olmamıza ve kendimizi daha az olumsuz yargılamamıza yardımcı olabilir.
Bir hata yaptığınızda veya bir hedefe ulaşamadığınızda kendinize nasıl davrandığınızı düşünmek için bir dakikanızı ayırın. İşler ters gittiğinde kendinizi hırpalama eğilimindeyseniz, çoğu insan gibi siz de hayatınızda biraz daha fazla öz şefkat kullanabilirsiniz.
Mükemmel bir dünyada olsaydık, her gün kendimize şefkat gösterme pratiği yapardık. Ancak gerçek şu ki, Klinik Psikolog ve Küresel Merhamet Koalisyonu sorumlusu Steven Hickman’a göre, pek çok insan bunun ne anlama geldiğini tanımlamakta bile zorlanıyor.
Hickman, “Merhamet”in “acı çekmenin farkındalığı ve bu acıyı dindirme arzusu” olarak tanımlandığını açıklıyor. Yani “öz-şefkat, mücadele ettiğinizde bunu fark etme, bunun aslında insan olmanın bir parçası olduğunu kabul etme ve kendinizi hırpalamak yerine kendinize karşı nazik olma eylemidir” diyor.
Austin’deki Texas Üniversitesi’nin Eğitim Psikolojisi Bölümünde doçent olan Kristen Neff, çoğu araştırmacının kullandığı öz şefkat tanımını geliştiren kişi. Neff, kendine şefkatin üç unsurdan oluştuğunu belirtir: Kendine şefkat, ortak insanlık ve farkındalık. Başka bir deyişle, kendinize şefkat göstermek, kendinize bu üç şeyin hepsini birden sunmak anlamına gelir.
İşte öz şefkat becerilerinizi hızlı bir şekilde artırmanın dört yolu:
Vücudunuzu rahatlatın: Sağlıklı bir şeyler yiyin. Uzanın ve dinlenin. Kendi boynunuza, ayaklarınıza veya ellerinize masaj yapın. Yürüyüşe çıkın. Fiziksel olarak nasıl hissettiğinizi geliştirmek için yapabileceğiniz her şey size bir doz öz şefkat verir.
Kendinize bir mektup yazın: Acı hissetmenize neden olan bir durumu düşünün (sevgilinizden ayrılma, iş kaybı, kötü karşılanan bir sunum). Kendinize, kendiniz de dahil olmak üzere kimseyi suçlamadan, durumu açıklayan bir mektup yazın. Duygularınızı beslemek için bu egzersizi kullanın.
Kendinize cesaret verin: En iyi arkadaşınız zor veya stresli bir durumla karşı karşıya olsaydı ona ne söyleyeceğinizi düşünün. Daha sonra kendinizi bu tür bir durumda bulduğunuzda, bu şefkatli tepkileri kendinize yönlendirin.
Farkındalık pratiği yapın: Birkaç dakika meditasyon yapmak gibi hızlı bir egzersiz bile acı çekerken kendimizi beslemenin ve kabul etmenin harika bir yolu olabilir.