Ramazan ayında mukabele geleneği yüzyıllardır devam etmekte, Ramazan ayı boyunca her gün evlerde, camilerde, Kuran-ı kerim kurslarında mukabeleler okunmaktadır. Peki mukabele nedir, nasıl mukabele okunur?
Mukabele karşılıklı okumak demektir. Mukabelede bir kişi Kuran-ı Kerim okurken diğer kişiler onu dinleyip takip eder.
Mukabele okumak, Peygamber efendimiz ile Cebrail aleyhisselam’ın Ramazan ayında karşılıklı Kuran-ı Kerim okumasına yani efendimizin okuyup Cebrail aleyhisselamın dinlemesine ve Hazretin Cebrailin okuyup Peygamber efendimizin dinlemesine dayanır.
Ramazan mukabelesi, Ramazan ayı boyunca her gün camilerde, mescitlerde, evlerde veya Kur’an-ı kerim kurslarında Kur’an-ı Kerim okumayı iyi bilen, tecvit kurallarına hakim, seri okuyan bir Müslümanın Kuran-ı Kerim okuyup diğer kişilerin onu dinlemesi, takip etmesi şeklinde yapılan bir ibadettir.
Mukabele, Sevgili ve Şerefli Peygamber efendimiz Muhammed aleyhisselam ve Cebrail aleyhisselama dayanır.
Dört büyük melekten olan Hazreti Cebrail Ramazan ayında peygamberimize gelir ve Kuran-ı Kerimi okur o yıl içinde gelen ayetlerin tekrarını yaparlar, peygamberimiz de Hazreti Cebraile okur, böylece Kuran-ı Kerim’in sağlamasını yaparlar. Kuran-ı Kerim’in günümüze kadar hiç değiştirilmeden gelmesinin temellerinden biri de bu okumalardır.
Mukabelede sadece gözle takip edilebilir. Gözler de ibadet etmiş olur. Okunan Kuran-ı Kerim’i daha rahat takip etmek için, hoca ayetleri okudukça kendi Kuran-ı Keriminden kalemle takip etmek de hatmin takibini kolaylaştırır.
Mukabele karşılıklı okumak demektir, mukabelede bir kişi Kuran-ı Kerim okurken diğer kişi veya kişiler okunan Allah kelamını dinler.
Hatim ise, Kuran-ı Kerim’i Fatiha suresinden başlayıp Nâs suresine kadar tamamını yüzünden veya ezbere okuyup Kuran-ı Kerim’in tamamını bitirmek demektir.
Ramazan mukabelesi dinlerken niyet etmek farz değildir.
Kuran-ı Kerim okumak sünnet, dinlemek ise farzdır. Dinlemek okumaktan daha sevaptır.
Mukabele okunurken içinden Allah rızası için Kuran-ı Kerim dinlemeye diye içinden geçirilebilir.
Mukabelenin amacı bir kişinin Kuran-ı Kerim’i okuyup diğerlerinin dinlemesi yoluyla ibadet sevabı kazanmak, Allah’ın rızasını kazanmaya çalışmaktır.
Mukabelede Kuran-ı kerim okumayı iyi bilen, seri okuyan kişi Kuran-ı kerim’i okurken diğerleri dinler. Kuran-ı Kerim okunurken dinlemek farz olduğundan başka şeyle meşgul olmamalıdır.
Ramazan mukabelesine Ramazan-ı şerifin 1.günü başlanıp, Ramazan’ın son gününe kadar devam edilir.
Adet döneminde olan kadın da Kuran-ı kerime dokunmadan mukabele dinleyebilir, ancak bu haldeyken camiye girmemelidir. Camiye girmesi haram olur.
(Evde mukabele okumanın sevabı olmaz) diyenler, dinimize iftira ediyorlar. Kadınların camiye gitmeyip, evde, kadın bir hocanın okuyacağı mukabeleyi dinlemeleri çok sevap olur.
Hatim, bir kişinin Kur’ân-ı kerîmi başından sonuna kadar okuması demektir. Mukabele dinlemek çok sevap olmasına rağmen, yalnızca dinlemekle hatim edilmiş olmaz. Dinleme sevabına kavuşulur.
Hatim okuyanı Mushaf’tan gözle takip etmek daha uygundur, gözler de ibadet etmiş olur. Hatim okunurken başka iş yapmayıp sadece dinlemelidir. Kendimiz de okursak, okuyanı dinlememiş oluruz. Baştan sonuna kadar kendisi de okursa hatim sevabı alır.
Mukabele dinlemek çok sevab olmasına rağmen, TV’den, radyodan veya kasetten dinlemenin ise, insan sesi olmadığı için hiç sevabı olmaz. Bunu ibadet diye yapmak, bid’at olur. Yalnız öğrenmek niyetiyle dinlenebilir.