Radyo Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), gündüz kuşağı programlarında daha fazla denetim ve düzenleme getirmek amacıyla yeni ‘etik ilke kararları’nı duyurdu. Bu kararlara uymayan yayın kuruluşlarına ciddi yaptırımların geleceği belirtildi. Peki, RTÜK’ün son kararlarıyla gündüz kuşağı programları nasıl etkilenecek?
RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin’in gündüz kuşağı programlarıyla ilgili yaptığı açıklama, medya dünyasında büyük yankı uyandırdı. Şikâyetlerin odak noktasındaki programlarla ilgili alınacak ‘etik ilke kararları’, belli oldu. RTÜK’ün internet sitesinde yayınlanan kararlar, sektörde önemli bir değişikliğe yol açabilir. İzleyicilerin ve sektör temsilcilerinin yakından takip ettiği bu gelişmeler, televizyon yayıncılığına yönelik yeni bir dönemin kapısını aralayabilir. RTÜK’ün aldığı kararların sektörde nasıl bir etki yaratacağını zaman gösterecek.
ŞİDDETLİ İÇERİKLİ KONULAR ELE ALINMAYACAK
RTÜK, aile değerlerine zarar veren konuların ekranlarda işlenmesiyle ilgili önemli bir adım attı. Özellikle çocukların izleme olasılığı bulunan saatlerde yayınlanan şiddet içerikleri ve uygun olmayan ilişkiler, RTÜK İletişim Merkezi’ne yapılan şikâyetler sonucunda gündüz kuşağı programları üzerinde inceleme başlattı.
Gündüz kuşağı programlarında şiddet, istismar, cinayet başta olmak üzere suç teşkil eden konuların yer aldığı takdirde ise sıkı takipte olacak olan Üst Kurul, ilke kararlarını sıkı bir şekilde uygulayacak. Ayrıca toplum nezdinde suç ve suçluluğa alışılması, gayrimeşru ve çarpık ilişkilerin sıradanlaştırılması gibi sorunları ortadan kaldırmayı hedefleyen RTÜK, Etik İlke Kararlarına uymayan programlara ise ağır yaptırımlar uygulanacak.
RTÜK’ÜN ALDIĞI KARARLAR
Etil İlke Kararlarında ise şu maddeler yer aldı:
- Özel hayatın gizliliğine saygılı olma ilkesi doğrultusunda kişilerin özel hayatına ilişkin bilgi, belge ve kayıtlar kesinlikle yayınlanmayacaktır. Katılımcılar kendilerinin ya da üçüncü kişilerin özel hayatlarına ilişkin konularda beyanda bulunmaya zorlanmayacaktır. Program sunucusu ve program konuğu uzmanlarla stüdyo konuklarının yorum ve ifadeleriyle katılımcılara karşı psikolojik şiddet uygulamalarına müsaade edilmeyecektir.
- Kuşak programında kullanılan yorum ve ifadelerle seçilecek program içeriği toplumun millî ve manevî değerlerine, genel ahlaka ve ailenin korunması ilkesine aykırı olmayacak, toplumsal yaşam alanı içerisinde sergilenemeyecek söz ve davranışlara izin verilmeyecektir.
- Editöryal sorumluluk kapsamında yayının canlı ya da bant yayını olması fark etmeksizin, teknik imkanlar da kullanılarak Türkçe’nin düzeysiz, kaba ve argo kullanımına izin verilmeyecektir.
- Tüm medya kuruluşlarımızın her çalışanının kanunlardan da önce tamamen insani ve vicdani hassasiyetle yaklaşmaları gereken ilk konu çocuklarımızdır. Kuşak programlarında çocuklar, gençler ve zihinsel engelli bireyler stüdyoya ya da canlı bağlantıya hiçbir surette konuk olarak alınmayacaktır. Konusu itibarıyla bu kitleye yönelik yayınlarda, istismarlara yol açabilecek konuşmalardan, suçlayıcı ve yargılayıcı ifadelerden kaçınılacaktır.
Cinsel taciz, tecavüz konuları için yeni karar
- Cinsel taciz, tecavüz gibi konuları meşrulaştırıcı, hafifletici ve kışkırtıcı yayın yapılmayacaktır.
- Kuşak programında kadına yönelik şiddeti teşvik eden veya kanıksatan, kadınları istismar eden içeriklerle editoryal sorumluluk gereği, program konuklarının veya katılımcılarının da bu anlama gelen yorum ve ifadelerine müsaade edilmeyecektir. Bu çerçevede üst kurulumuz tarafından açıklanan ‘Medyada Kadına Yönelik Şiddetle Mücadeleye İlişkin Etik İlkeler’e aykırı yayın yapılmayacaktır.
- Kuşak programında şiddet unsuru taşıyan konuların işlenmemesine özen gösterilecektir. Şiddet unsurunun yer aldığı konular, şiddeti özendirici veya kanıksatıcı, saldırgan davranış ve tutumları öğretici, şiddete karşı duyarsızlaştırıcı ve şiddeti normalleştirici şekilde sunulmayacaktır.
- Soruşturmanın gizliliği kapsamında soruşturma aşaması henüz tamamlanmamış olaylar kuşak programlarına konu edilmeyecektir.
- Lekelenmeme hakkı olarak da nitelendirilen kişilerin şeref ve itibarlarının korunmasını sağlamak adına kuşak programlarında aynı konuya tekraren yer verilmemesine özen gösterilecektir.