Şeker detoksuna girmeden önce dikkat! Sıfırlamak sağlıklı mı?

Diyet yaparken uzak durmamız gereken besinlerin başında gelen şekeri tamamen kesmek tehlikeli sonuçlar mı doğuruyor? Uzmanlar şeker detoksuna girmeden önce bilmeniz gereken önemli şeyler olduğuna dikkat çekiyor.

Vücudumuzun kullandığı en basit enerji biçimi olan şeker, oldukça karmaşık bir besin türü. Genellikle halk sağlığının bir numaralı düşmanı olarak görülen şeker, diyet dönemlerinde de terk edilen ilk gıda oluyor. 

Tatlılar, çikolatalar ve bisküvileri azaltmak kesinlikle kötü bir şey olmasa da beklenmedik yerlerde ortaya çıkan şeker bizi düşündüğümüzden fazla yemeye daha yatkın hale getirebiliyor. Uzmanlar, şekeri kötü göstermenin tehlikeli olabileceğini, kafa karışıklığına, gerçekçi olmayan beklentilere ve diyetlerimizdeki önemli besin gruplarını kesmeye yol açabileceğine dikkat çekiyor. 

HANGİ ŞEKERLER DİĞERLERİNDEN DAHA İYİDİR?

Şeker; meyveler, sebzeler, tahıllar ve süt ürünleri de dahil olmak üzere birçok gıdada doğal olarak bulunur. Vücudumuz karbonhidratları, hücrelerimiz tarafından enerji için kullanılacak şekerlere ayırır. Şekerin bir türü olan glikoz vücudun birincil enerji kaynağıdır ve beyin, vücudumuzun ihtiyaç duyduğu glikoz enerjisinin yarısını kullanır.

The Science of Nutrition kitabının yazarı Kayıtlı Beslenme Uzmanı Rhiannon Lambert, sütte, bütün meyve ve sebzelerde doğal olarak bulunan şekerlerin içsel şekerler olduğunu, çünkü şekerin gıdanın yapısında yer aldığını belirtiyor.

Lambert, “Tüm şekerler sonuçta vücudunuz tarafından aynı şekilde işlenirken, bu gıdalar aynı zamanda sağlık için önemli olan ve şekerin emilimini yavaşlatarak kan şekeri seviyelerini daha stabil tutan faydalı besinler, lif ve yağlar da içerir. Bu yiyecekler hakkında çok fazla endişelenmenize gerek yok ve her gün en az beş farklı meyve ve sebze tüketmek önemlidir” diyor.

GIDA ETİKETLERİ SİZE ŞEKER HAKKINDA NE SÖYLÜYOR?

Uzmanlar doğal şeker ile “doğal gibi görünen” şeker arasındaki farkı söylemenin zor olabileceğine işaret ediyor. Ürün içeriğinde şeker yazmasa da dekstroz, sakaroz, maltoz, glikoz, fruktoz, invert şeker gibi bilimsel terimlerden daha “doğal gibi görünen” pekmez, malt özütü, herhangi bir şurup veya nektar ve meyve konsantresine kadar birçok ismi bulunuyor.

REÇEL, ÇİKOLATA VE ŞEKERLEMELERE DİKKAT

Etiketleri okumadan bile, hangi yiyeceklerin şeker içerebileceğini tahmin edebilirsiniz. İngiltere’deki NHS web sitesinde yer alan bilgilere göre, eklenen şekerlerin yüzde 27’si masa şekeri, reçeller, çikolata ve şekerlemelerden gelir. Yüzde 21’i gazlı içeceklerden, meyve suyundan ve meyve suyundan gelir. Kurabiye, çörek ve kekler bu listede yüksektir, ayrıca alkollü içecekler ve dondurma gibi aromalı süt ürünleri de.

Eklenmiş şeker içermediği düşünülen ancak içeren ve daha az tatlı olduğu için anlaşılmayan ekmek, kahvaltılık tahıllar, atıştırmalık yiyecekler ve meyveli yoğurt da sağlıklı seçenekler gibi görünebilir. Ancak beklenmedik şekilde yüksek miktarda eklenmiş şeker içerebilirler. Marketten alınan soslar, marinatlar, reçeller ve ketçap gibi tuzlu ürünler de fazla eklenmiş şeker içerebilir.

ŞEKERİN SAĞLIK AÇISINDAN DOĞRU YÖNETİMİ

Eklenmiş şeker miktarını sınırlamanın sağlık açısından açık faydaları vardır, örneğin diş sağlığının iyileştirilmesi ve sağlıklı kilo yönetimi için kalori alımının azaltılması.

NHS, yetişkinlerin günde en fazla 30 gram serbest şeker tüketmesini önerir, bu da yaklaşık 7 küp/çay kaşığı şekerdir. Bu miktar bazen az olabilir veya bazen daha fazla olabilir. Tatlı bir ikram yemek sağlıklı dengeli bir diyetin bir parçası olarak yasaklanmış değildir ve şeker içeriğini tamamen kesmek sizi bu yiyeceklere daha fazla özlem duymaya itebilir, bu da zor ve yenilgiyi getirebilir.

ŞEKER ALIMINI KONTROL ALTINDA TUTMAK İÇİN 3 İPUCU

Besin etiketlerini okuyun:

Diyetinizdeki şekerin nereden geldiğini öğrenmek için besin etiketlerini okuyun. Böylece uygun bir alternatif bulabilirsiniz, mesela şekersiz bir versiyonunu seçebilir veya aynı üründen daha az tüketebilirsiniz. Örneğin, şekerli enerji topları yerine taze meyve dilimi ve tuzsuz fındıktan bir avuç alarak kolayca bir değişiklik yapabilirsiniz.

Meyve suyu için bir porsiyonla sınırlı kalın:

Günlük önerilen meyve veya sebze suyu limiti 150 ml’dir ve bu bir gün içinde almanız gereken beş porsiyondan birini karşılar. Şeker içeriği nedeniyle daha fazla meyve suyu içmek önerilmez.

Bir değişimle başlayın:

Herhangi bir diyet değişikliğinde olduğu gibi, önemli olan uzun vadeli olarak bunu sürdürebilmektir. Şekerli kahvaltılık tahıllar, atıştırmalıklar ve içecekleri, şeker içermeyen veya düşük şekerli seçeneklerle değiştirerek şeker tüketimini azaltabilirsiniz. Şeker alımınızı yavaşça azaltmak daha sürdürülebilir bir değişiklik olabilir.

ŞEKER SAĞLIK GIDASI OLMASA DA KÖTÜ GÖSTERİLMEMELİ

Vücudunuzun ihtiyacı olan eklenmiş şeker değildir ve araştırmalar gösteriyor ki çoğumuz bunun fazlasını tüketiyoruz. Ancak sağlıklı bir diyetin içinde bazı şekerlere hala yer vardır. Yiyeceklerinizdeki içerikleri bilmek faydalı olabilir, ancak bununla ilgili takıntı yapmamak da önemlidir, çünkü bu düzensiz yeme belirtisi veya semptomu olabilir.