Sonbaharda detoks için süper besinler: Karaciğerinize iyi gelecek sebze ve meyveler

Sonbahar detoksu için en iyi besinler neler? Karaciğer sağlığını destekleyen, bağışıklığı güçlendiren ve enerji veren süper besinleri sizler için derledik. Brokoli, lahana, sarımsak, yeşil çay ve daha fazlası…

Şimdi vücudunuzu toksinlerden arındırmanın tam zamanı! Özellikle karaciğerinizin sağlığı için büyük bir fırsat sunan sonbaharda yetişen bazı sebze ve meyveler gerçek birer süper besin haline geliyor. Bu besinlerle karaciğer enzimlerinizi harekete geçirip vücudunuzdaki toksinlerden daha hızlı kurtulabilirsiniz. İşte size sonbahar detoksu için en etkili 7 sebze ve meyve önerisi.

Mevsim geçişlerinde vücudun hormonal değişiklikleri, uyku düzenindeki farklılıklar, gündüzlerin kısalması ve hava sıcaklıklarındaki dalgalanmalar nedeniyle vücudun toksin atımı da yavaşlayabiliyor. Peki bu durumda neler yapabilirsiniz? Detoks etkili besinler imdadınıza yetişiyor. Sonbaharda yetişen sebze ve meyveler ile enzim sisteminizi tetikleyip vücudunuzun daha enerjik olmasını sağlayabilirsiniz. İşte Uzman Diyetisyen Selahattin Dönmez’in önerdiği sonbaharın detoks etkili süper besinleri…

VÜCUDA İLAÇ GİBİ GELECEK SEBZE VE MEYVELER

Sonbahar ve kış aylarında yetişen sebze, meyve ve baharatların karaciğerde faz 1 ve faz 2 enzimlerinin aktif olarak çalışmasında çok daha etkili olduğu düşünülmektedir. Bu besinleri tükettiğinizde faz 1 enzimleri toksinleri yakalarken, faz 2 enzimleri ise onları parçalayarak böbrek ve bağırsaklardan atılmasını sağlayacak forma dönüştürmektedir.

• Faz 2 enzimlerini destekleyici etkiye sahip pırasa, beyaz lahana, kara lahana, Brüksel lahanası ve brokoli gibi sebzeler

Özellikle karaciğer sağlığına olan faydalarıyla öne çıkan bu sebzeler, faz 2 enzimlerini aktif hale getirerek vücudumuzdaki detoks etkisi yapar. Bu sebzelerin ortak özelliklerinden biri, yüksek miktarda sülforafan içermeleridir. Sülforafan, güçlü bir antioksidan olup, karaciğer enzimlerini uyararak vücuttaki toksinlerin daha hızlı atılmasını sağlar.

• Allisin içeriği ile Faz 2 enzimlerinin önemli uyarıcısı olan taze sarımsak, taze ve kuru soğan

Doğal antibiyotik ve detoks uyarıcısı sarımsak, içeriğindeki allisin sayesinde faz 2 enzimlerini güçlü bir şekilde uyarır. Allisin, karaciğerdeki detoksifikasyon süreçlerini hızlandırarak vücuttaki toksinlerin atılmasını destekler. Ayrıca, güçlü antibakteriyel ve antiviral özellikleriyle bilinir. Allisin, sarımsak ve soğanın ezilmesi sırasında ortaya çıkan keskin kokulu bir bileşiktir. Bu bileşik, vücudumuzda çeşitli faydalı etkileri olan allisin olarak adlandırılan bir maddeye dönüşür.

• Epigallokateşin gallat antioksidan molekülünden zengin yeşil çay ve siyah çay

Epigallocatechin gallat (EGCG), özellikle yeşil çayda bolca bulunan çok güçlü bir antioksidandır. Epigallocatechin gallat, vücuttaki zararlı serbest radikalleri etkisiz hale getirerek hücreleri korur ve hastalıklara karşı savunma sağlar. Siyah çayda da EGCG bulunur fakat miktarı yeşil çaya kıyasla biraz daha azdır.

• Havuç, kereviz, pancar ve maydanoz ile hazırlanan taze sebze suları güçlü detoks uyarıcılarıdır

Havuç, kereviz, pancar ve maydanoz gibi sebzelerin sularından elde edilen içecekler vücut için adeta bir detoks iksiri gibidir. Bu sebzelerin her biri, farklı vitamin, mineral ve antioksidanlarla doludur ve birlikte tüketildiklerinde sinerjik bir etki yaparak vücudumuzun toksinlerden arınmasını sağlar.

• Baharatlardan kakule ve çubuk tarçın

Kakule gaz, şişkinlik ve hazımsızlık gibi sorunların giderilmesinde etkili olup hücrelerde ortaya çıkabilecek hasarın önüne geçer. Çubuk tarçın ise adeta metabolizmayı ateşler. Bu iki baharatı birlikte kullanarak yapacağınız çayla toksinleri vücudunuzdan hızlı bir şekilde atabilirsiniz. 

• Yumurta sarısı ve yumurta beyazı

Yumurtanın sarısı ve beyazı birbirinden farklı besin değerlerine sahiptir. Sarısı, vitamin, mineral ve yağ bakımından zengin olup beyazı ise neredeyse bir protein deposudur. Hangisinin daha sağlıklı olduğu ise vücudunuzun ihtiyacına bağlı olarak değişir. 

Yumurta sarısı, A, D, E ve K vitaminleri gibi yağda eriyen vitaminler ve B vitaminleri içerir. Özellikle B12 vitamini açısından oldukça zengindir. Demir, fosfor, selenyum gibi mineraller açısından iyi bir kaynaktır. İçeriğinde Omega-3 yağ asitleri gibi sağlıklı yağlar da bulunur. Ve en önemlisi yumurta sarısında beyin sağlığı için çok önemli olan kolin bol miktarda bulunur.

Yumurtanın beyazı da düşük kalorilidir ve protein içeriği sayesinde sizi tok tutar.

• Limon ve portakal kabuğu, kimyon ve taze dereotu

Doğal detoks için mükemmel karışım. Limon, portakal kabuğu, kimyon ve taze dereotu vücuttaki toksinlerin hızlıca atılmasını sağlar. 

C vitamini deposu olan limon, güçlü bir antioksidandır. Vücudu toksinlerden arındırır. Limon kabuğu ise pektin bakımından zengindir ve sindirimi kolaylaştırır.

Limon gibi portakal kabuğu da bolca vitamin ve mineral içerir. Özellikle D vitamini açısından zengindir.

Kimyon, şişkinlik ve hazımsızlık gibi sorunları hafifletir. Ayrıca anti-inflamatuar özelliği vardır.

Bol miktarda C vitamini ve demir içeren taze dereotu, idrar söktürücü özelliğiyle bilinir.

• İçerdiği flavonoidler ile Faz 1 enzimlerini destekleyen siyah üzüm, kırmızı üzüm ve nar kırmızı meyveler

Siyah üzüm, kırmızı üzüm ve nar gibi kırmızı meyvelerde flavonoidler bol miktarda bulunurlar. Bu meyveler, flavonoidler sayesinde vücudumuzda detoks etkisi yapar Faz 1 enzimlerini harekete geçirir.

Faz 1 enzimleri karaciğerde bulunan bu enzimlerdir. Vücuda giren zararlı maddeleri parçalamak ve zararlı toksinleri atmak için hayati öneme sahiptir.

• Safra salımını artıran, idrar atımını çoğaltan karahindiba

Karahindiba papatyagiller familyasından olan ve hemen hemen her yerde yetişen sarı çiçekli şifalı bir bitkidir ve geleneksel tıpta yüzyıllardır kullanılanmaktadır. Özellikle safra salgısını artırma ve idrar atımını çoğaltma gibi özellikleriyle bilinir. Kurutulmuş karahindiba yapraklarından hazırlanan çay, sindirim sorunları, karaciğer sağlığı ve detoks için kullanılır.

• İdrar atımını artırıcı etkiye sahip kereviz

Kereviz, yüksek su içeriği ve potasyum gibi mineraller bakımından zengin, lezzetli bir sebzedir. İdrar söktürücü özelliği sayesinde vücuttaki fazla suyu atmaya yardımcı olur ve böylece ödem, şişlik gibi sorunların giderilmesinde etkilidir.

• Ağır metallerin atılmasında süper etkili taze kişniş

Kişniş, özellikle Güney Asya mutfaklarında sıkça kullanılan aromatik bir bitkidir. Kendine özgü kokusu ve lezzetiyle bilinirken, aynı zamanda sağlığımız için de oldukça faydalı özelliklere sahiptir. Son yıllarda yapılan araştırmalar, kişnişin ağır metalleri vücuttan atmada oldukça etkili olduğunu göstermiştir.