Sumak, hanımların yemek yaparken en çok kullandığı malzemelerden biridir. Hastalıklara karşı koruyucu ve tedavi edici olan sumak, çalımsı ağaçlarda yetişir. Sumak ağaçlarında sulama, ilaçlama gibi işlemler uygulanmaz. Yani sumak yetiştiriciliğinde
Sumak Suyunun Faydaları Nelerdir Sumak Ağacı Nerede Bulunur?
Sumak, hanımların yemek yaparken en çok kullandığı malzemelerden biridir. Hastalıklara karşı koruyucu ve tedavi edici olan sumak, çalımsı ağaçlarda yetişir. Sumak ağaçlarında sulama, ilaçlama gibi işlemler uygulanmaz. Yani sumak yetiştiriciliğinde kimyevi maddeler kullanılmaz ve her şey doğal bir süreç içerisinde gerçekleşir. 1 kg sumak 20-30 TL arasında satılmakta, fiyatlar bölgeden bölgeye farklılık göstermektedir. Sumak ağacının yüzlerce değişik türü vardır. Sumak ağaçlarının en çok görüldüğü yerler ise Ege, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinin dağlık alanlarıdır. İç Anadolu bölgesinde bulunan ve karasal iklimin yaşandığı Karaman ilinin kuzeyinde sönmüş volkanik Karadağ yer almaktadır. İşte burada da endemik bir sumak türüne rastlanmaktadır.
Sumak Ağacı Türkiye’de Nerede Bulunur?
Sumak ağaçları, dünyanın her yerinde yetişmektedir. Kendi içinde pek çok türü bulunan sumak ağaçları, ülkemizde en çok Akdeniz Güneydoğu Anadolu ve Ege bölgelerinin dağlık alanlarında görülmektedir. Karaman ilinin kuzeyinde bulunan Karadağ ise, sumak ağacının yetiştiği en önemli bölgelerden biridir. Yemeklerin lezzetine lezzet katan sumak, yalnızca bir baharattan ibaret değildir. Bölgede yaşayan vatandaşlar da sumak sayesinde kazanç elde ederek aile bütçelerine katkıda bulunmaktadır.
Karaman’ın kuzeyinde yer alan sönmüş volkanik Karadağ, sumak ağaçlarına ev sahipliği yapmaktadır. Bölgenin etrafında ikamet eden Üçkuyu ve Madenşehri köylüleri ise topladıkları sumakları satarak ekonomik yönden fayda sağlamaktadır. Sumaklar ilk olarak 1200 ila 1700 metre yükseklikten toplanmakta, daha sonra güneşte kurutulup dövülerek işlenmektedir. Çoğu zaman 1 kg sumağın 30 liraya satıldığı bilinse de fiyatlar değişiklik gösterebilmektedir.
Madenşehri köyü, Karadağ’ın etrafında yer almaktadır. Köyün muhtarı Durmuş Ali Demir’in sumak ağaçları hakkındaki açıklaması şöyledir:
“Sumak, çalımsı bir bitkidir ve hiçbir kimyasal kullanılmadan yetişmektedir. Dünya üzerinde pek çok sumak çeşidi mevcuttur. Ancak bu bölgede yetişen sumaklar, 1200-1700 metre yüksekliklerde yetişmekte ve soğuk hava şartlarından hiç zarar görmemektedir. Ağustos girdikten sonra takriben Eylül’ün 15-20’sine kadar toplanabilir. Bilhassa köyümüzün kadınları bu işte ustadır. Sumakları toplayarak işlemden geçirirler ve yemeklerde kullanılacak bir malzeme haline getirirler. Bu aşamalar sırayla uygulanır. Evvela, sumakların uçlarındaki kırmızı tohumları alıyoruz. Bu taneleri güneşte kurutuyoruz. Savurup temizledikten sonra 2 saat boyunca taş dibeklerde dövüyoruz ve kabuklarını çekirdeklerinden ayırıyoruz. Yeniden eliyoruz ve yemeklere koyulan sumağı elde etmiş oluyoruz. Sumağı toplamak ve işlemek biraz yorucudur.”
Özetle; sumaklar toplanıp damlara serilmekte ve güzelce kurutulmaktadır. Toplanan sumak meyvelerinin çekirdekleri çıkarılmaktadır. O çekirdeklerin kenarlarında bulunan kabuklar, işte bizim sofralarımızı donatan sumak baharatı olmaktadır.
Sumak Çayı, Sumak Suyu Nasıl Hazırlanır? Fitoterapi Uzmanı Dr. Ümit Aktaş
Bunun için 1 litre içme suyu ve 100 gr. sumak kullanacağız. Sumağı büyük bir cam kaba alıyoruz. Üzerine sıcak su ilave ediyoruz. 15-20 dk demlenmeye bırakıyoruz. Bir sürahiye süzerek buzdolabına koyuyoruz. Hazırladığımız soğuk çaydan birkaç saat arayla içerek gün boyunca tüketiyoruz. Sumak çayı idrar üretimine yardımcı olmaktadır. Vücudun çeşitli yerlerinde meydana gelen ödemlere de iyi gelmektedir.
Sumak Suyunun Sağlığa Faydaları Nelerdir?
Enfeksiyon kaynaklı semptomları azaltan sumak, iltihaplanmalara iyi gelir. Bronşit ve yüksek ateş gibi rahatsızlıklara da faydalı olan sumağın, çeşitli hastalıkların tedavisinde etkin rol oynadığı ifade edilmektedir. Örneğin soğuk algınlığını da tedavi etmekte, enfeksiyonlara karşı dayanıklılığı artırmaktadır.
Sumak üzerine çeşitli bilimsel araştırmalar yapılmış, kanserin önlenmesinde etkili olduğu saptanmıştır. Kısaca sumak, anti-kanser özelliğe sahiptir.
Sumak idrar atılımını kolaylaştırmaktadır. Bu sayede antioksidan etkisi göstermekte, idrar oluşumunu artırarak vücudu temizlemektedir. Yani zararlı maddelerin vücudunuzda birikmesi engellenmektedir. Öte yandan sumak, mesane iltihabına ve idrar yaparken ağrı gibi şikayetlere de çözüm olmaktadır.
Prof. Dr. İbrahim Saraçoğlu’nun bildirdiğine göre sumak, anne sütünün çoğalmasına da yardımcıdır.