Z kuşağının yeni trendi: Yerde yatmak faydalı mı zararlı mı?

Konforlu yataklar yerine yerde yatmak fikri bazılarınız için saçma gelebilir. Peki Z kuşağı arasında trend olan yerde yatmak sağlık açısından faydalı mı zararlı mı? Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Doç. Dr. Mehmet Ağırman Mavi Kadın’a anlattı.

ELİF DEMİRTAŞ BİLİR | MAVİ KADIN

Sosyal medya platformu TikTok’ta #floortime etiketiyle paylaşılan videolar, bir kaç günde yüz milyona yakın izlendi. Bu akıma olan ilginin boyudu, gençlerin yerde yatmaya ilgisini gözler önüne serdi. Peki uzmanlar ne diyor? Yerde yatmak sağlık için faydalı mı zararlı mı? Medipol Mega Üniversite Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Doç. Dr. Mehmet Ağırman Mavi Kadın’ın sorularını cevapladı. 

Doç. Dr. Mehmet Ağırman, Bel ve boyun ağrıları toplumda en sık karşılaşılan sağlık sorunlarının başında geldiğini ve önemli derecede fiziksel ve psikolojik kayıplara neden olduğunu söyledi.

Doç. Dr. Mehmet Ağırman “Özellikle çalışan kişilerde ortaya çıkan bu sorunlar aynı zamanda ciddi ekonomik kayıplara ve iş gücü kaybına da neden olur. Yapılan araştırmalar 40 yaş üzerindeki kişilerin %80’inin hayatları boyunca en az bir kez bel ağrısı geçirdiğini göstermektedir. Yaşam kalitesinde bozulma, ağrı nedeni ile iş kayıpları, hastane başvuruları ve tedavi maliyetleri de düşünüldüğünde oldukça önemli bir halk sağlığı sorunu olduğu açıktır” dedi. 

BELİMİZ VE BOYNUMUZ NEDEN AĞIRIR?

Omurgayı bir bütün olarak değerlendirmek gerektiği için, bel ağrılarının sırt ve boyun ağrıları ile birlikte görülme olasılığı da artmaktadır. Hatta bu ağrılar yansıyan ağrı şeklinde kollara, bacaklara ve baş bölgesine de yayılabilir. 

Doç. Dr. Mehmet Ağırman, bu noktada “Kas iskelet sistemi hastalıkları çoğunlukla ağrı şikâyeti ile başladığı için hastaların da hekime başvurmasına neden olan ilk bulgu genellikle ağrıdır. Ağrıların süresi, karakteri (yanıcı, batıcı tarzda olması vs.) artıran veya azaltan nedenleri, ilk nasıl başladığı gibi durumlar altta yatan hastalıklar hakkında ipucu verebilir.” dedi.

Ağırman şunları söyledi: 

“Günlük kliniğimizde en sık karşılaştığımız ağrı nedeni kas kaynaklı ağrılardır. Bir travma sonrası başlayabileceği gibi, soğuk, ters hareketler veya ağır-ani hareketler sonrası da başlayabilirler. Bu ağrılar çoğunlukla kendini sınırlar, ancak kas problemlerinin kronikleşmemesi (süreklilik kazanmaması) açısından erken dönemde tedavi edilmeleri, neden olan faktörün de ortadan kaldırılması gerekmektedir.”

“Özellikle masa başı çalışanlarda, tekrarlayıcı hareket yapanlarda veya düzenli egzersiz yapmayanlarda bu problemler daha sık görülmektedir.”

YERDE YATMAK BEL-BOYUN AĞRISI RİSKİNİ AZALTIR MI?

Ağırman, TikTok’ta hızla yayılan yerde yatma akımının da kısa süreli yararlı olacağını söyledi. Ağırman şöylekonuşut:

“Uzun süre yanlış postürde duranlar; özellikle masa başı çalışanlar, gün içerisinde az hareket edenlerde omurgada öne-arkaya veya sağa-sola eğrilikler oluşabilir. Zaman içerisinde kaslarda başlayan kısalma veya bozukluklar omurga-kemik ve eklemlere doğru ilerleyebilir. Bunu engellemenin ve rahatlamanın yöntemlerinden birincisi yürümek iken ikincisi de düz bir zeminde kısa süreli uzanmaktır. Ancak uzanmak sadece kısa süreli rahatlama sağlayacaktır, yürümek kadar etkili olmayacaktır.”

YERDE YATMAK FAYDALI MI?

“Sert zemin üzerinde sırt üstü 5-10 dakikalık uzanmalar omurga ve kasların doğru postürü bulması açısından faydalı olabilir. Zemine temas etmek, propriosepsiyon denen beden-uzay algısının yerleşmesine katkı sağlayacaktır. Beyindeki bu algı ile uzuvlarımızın birbirlerine ve ortama uyumu, yerleşimi kuvvet ve hareket kabiliyeti denge hissi gelişir. Bunu besleyen en önemli husus da yer çekimi ile bedenin fiziksel teması-yükü hissetmesidir. Astronotlar uzun süreli yerçekimsiz ortama maruz kalmalarından dolayı uzay yolculuğu dönüşlerinde yürüme problemi yaşarlar. Zemin-beden algısının bozulması bunu yaşamalarının temel nedenidir.”

“Sırt üstü yatarken boynun altına ince bir yastık-yükseklik konmasını tavsiye ediyoruz. Gün içerisindeki sırt üstü yatış pozisyonun 15 dakikayı geçmemesi gerekir. Mide yanması, horlama veya uyku apnesi olanlar süreye dikkat etmelidir. Süre uzayacaksa yan yatış pozisyonu daha doğru olacaktır. Özellikle hamileliğin son dönemlerinde olanlar sırt üstü yatmaktan kaçınmalıdır.”

SERT ZEMİN Mİ YUMUŞAK ZEMİN Mİ DAHA FAYDALI?

“Yumuşak zeminlerde (yaylı yataklar veya viskositesi yüksek yataklar) omurganın düz dizilimini desteklemez, bu nedenle orta sertlikteki zeminler daha idealdir. Yine orta sertlikte, boyun boşluğunu dolduracak bir yastık ile boynun desteklenmesi gerekir.”

“YATARAK EGZERSİZ YAPIN”

“Sırt üstü yatar pozisyonda iken elleri baş üstünden geriye doğru iterek bir yere uzanıyormuş gibi esnemek hem kasların hem de omurgaların esnemesini sağlayacaktır. Yine sırt üst yatarken bacakları önce tek tek, sonra her ikisini beraber karna doğru çekmek kaça-bel kaslarının esnemesine yardımcı olacaktır. Bu egzersizleri 10 tekrar şeklinde 5’er saniyelik peryotlarla yapabilirsiniz.”

“Ancak uzun süreli oturarak çalışan, gün içerisindeki aktivitesi kısıtlı olanlara sırt üstü yatmaktan daha faydalı olan 15-20 dakikalık tempolu yürüyüşleri öneriyoruz.”