AK Parti 1 Kasım'da haritayı da değiştirdi

1 Kasım seçimlerinde tek başına iktidar olarak zafere ulaşan AK Parti, 7 Haziran'daki genel seçimlerde aldığı yüzde 40,87 oy oranını 8,61 puan artırarak yüzde 49,48'e çıkardı. AK Parti, 7 Haziran seçimlerine göre 7 ildeki birinciliği geri aldı.
MHP'nin parlamentodaki sandalye sayısı yarı yarıya azalarak 80'den 40'a geriledi. 7 Haziran seçimlerine göre milletvekili azalan diğer parti ise HDP oldu.

MHP, kaybettiği sandalyelerin 37'sini AK Parti'ye, 3'ünü CHP'ye gitti. Milletvekili sayısı 80'den 59'a düşen HDP'den ise 18 milletvekilliği AK Parti'ye, 3 milletvekilliği de CHP'ye geçti. Böylece AK Parti HDP'den 18, MHP'den 37, CHP'den ise 4 milletvekilliği alarak milletvekili sayısını 258'den 317'ye yükseltti. Bu sonuçla birlikte Türkiye'nin seçim haritası bir kez daha ilgi odağı oldu.

Bu seçimlerde Demokratik Sol Parti 136, Milliyetçi Hareket Partisi 129, Fazilet Partisi 111, Anavatan Partisi 86 ve Doğru Yol Partisi 85 milletvekilliği kazandı. Bu seçimlerde 22 yıl aradan sona 3 bağımsız aday TBMM'ye seçilmeyi başardı.
30 Temmuz 1998 tarihinde TBMM Genel Kurulu, erken genel seçimlerle yerel seçimlerin 18 Nisan 1999 tarihinde birleştirilerek yapılmasına karar verdi. Yerel seçimlerle bir arada yapılan ikinci genel seçimlerde Cumhuriyet Halk Partisi tarihinde ilk defa TBMM dışında kaldı. eçimlerde DSP oylarını yaklaşık yüzde 50 oranında artırarak sandıktan ilk sırada çıktı. Bir önceki seçimde yüzde 10 barajını aşamayarak TBMM'ye giremeyen MHP ise oylarını yaklaşık yüzde yüz oranında artırarak ikinci parti oldu. Yüzde 10'luk seçim barajını aşan 5 siyasi partiden Demokratik Sol Parti 136, Milliyetçi Hareket Partisi 129, Fazilet Partisi 111, Anavatan Partisi 86 ve Doğru Yol Partisi 85 milletvekilliği kazandı. Bu seçimlerde 22 yıl aradan sona bağımsız adaylar da TBMM'ye seçilmeyi başardı. Mehmet Ağar-Elazığ'dan Mehmet Ağar, Malatya'dan Ahmet Özal, Tunceli'den Bekir Gündoğan seçildi. 1999 seçimlerinde yüzde 10'luk seçim barajını geçen 5 parti ve bağımsızlar ile harita renklendi.

İLK DEFA 3 RENKLİ

2001'in Temmuz ayında kurulan ve ilk seçim tecrübesini 3 Kasım 2002'de yaşadı. Girdiği 5 seçimde birinci parti olan ve 4'ün de tek başına iktidar olma başarısını elde eden AK Parti, 1999'da 6 renkli olan Türkiye'nin seçim haritasını 1 Kasım'da üç renge indirdi. 2002 ve 2007'de 4 renk olan harita 2011'de 5 renge bulanmıştı. 7 Haziran'da 4 renk olan seçim haritası MHP'nin Devlet Bahçeli'nin memleketi Osmaniye'de AK Parti'ye kaybetmesi ile ilk defa 3 renkli oldu.

3 Kasım 2002 Genel Seçiminde toplam 10 milyon 808 bin seçmenin oyunu alarak ülke genelinde yüzde 34.28'lik bir oranı yakalayan AK Parti tek başına iktidar olmuştu. AK Parti bu seçimlerde 81 ilden 59'unda birinci oldu. DEHAP 12 ilde birinci olmasına rağmen yüzde 10'luk seçim barajını geçemeyince buralardaki milletvekillerinin büyük bir bölümünü AK Parti kazandı.

AK Parti bu seçimlerde 81 ilden 59'unda birinci oldu. CHP 10 ilde birinci oldu. DEHAP ise 12 ilde birinci olmayı başardı.
CHP LİDERİNİN ŞEHRİNİ KAYBETTİ

2007 seçimlerinde AK Parti oyların yüzde 46.58'ini alarak, 341 milletvekilliği kazandı. CHP'nin oyları yüzde 20.88'e çıktı. Buna karşın CHP'nin kazandığı milletvekilliği sayısı 112 idi ve bunların 13'ü DSP'li isimlerdi, ayrılmaları ile CHP yeni döneme 99 milletvekili ile başladı. MHP ise yüzde 14 oy ve 71 milletvekiliyle TBMM'de grup kuran son partiydi. Seçimlere katılmayan Demokratik Toplum Partisi gösterdiği bağımsız adaylardan 27'sinin seçilmesiyle yüzde 10 barajının altında kalmasına rağmen grup kurmayı başardı. Türkiye genelinde 81 ilin 68'inde birinci parti olarak çıkan AK Parti 2007'e göre oylarını yüzde 12,38 artırmayı başardı.

 

AK Parti oyların yüzde 46.58'ini alarak, 341 milletvekilliği kazandı. CHP'nin oyları yüzde 20.88'e çıkartarak 112 milletvekili kazandı. MHP ise yüzde 14 oy ve 71 milletvekiliyle TBMM'de grup kuran son partiydi. Demokratik Toplum Partisi'nin gösterdiği bağımsız adaylardan 27'si seçildi.
Seçimlerde AK Parti Aydın, Antalya, Artvin ve Ardahan'ı CHP'den aldı. Mardin, Batman, Siirt, Bitlis, Van ve Ağrı'yı ise Demokratik Toplum Partisi'nden aldı. MHP ise Mersin'i CHP'den Osmaniye'yi AK Parti'den aldı. MHP İçbatı Anadolu, Akdeniz ve Ege'de güçlenen bir parti haline geldi. Seçimlerde 112 milletvekili çıkaran CHP Edirne, Tekirdağ, Kırklareli, İzmir ve Muğla'da birinci parti oldu. Dönemin genel başkanı Deniz Baykal'ın aday olduğu Antalya'da ise AK Parti birinci oldu. Demokratik Toplum Partisi'nin desteklediği bağımsız adaylar Hakkâri, Şırnak, Diyarbakır, Muş, Tunceli ve Iğdır'da seçimi kazandı. DTP milletvekilleri 2009 yılında Selahattin Demirtaş başkanlığında kurulan Barış ve Demokrasi Partisi'ne geçti.

BAĞIMSIZLAR 35 VEKİL ÇIKARTTI

Türkiye Büyük Millet Meclisi 24. Dönem üyelerinin seçilmesi için 12 Haziran 2011'de yapılan genel seçimler 34 yıldan sonra Türkiye'nin "erken" yapılmayan ilk genel seçimidir. 2010 Nisan ayında seçim kanunda yapılan değişikliklerle seçimlerde Kürtçe propaganda yapılması serbest bırakıldı, tahta oy sandıkları yerine eni 40, boyu 55, yüksekliği 50 cm, şeffaf, ısıya ve kırılmaya dayanıklı sert plastikten yapılan sandıklar kullanıldı, billboardlarda propaganda süresi uzatılarak 20 günden 30 güne çıkarıldı. Seçimlerde ilk kez 25 yaşındakiler milletvekili adayı olabildi. Yüksek Seçim Kurulu'nun 5 Mart 2011 tarihli kararına göre, 27 siyasi parti seçime katılmaya hak kazandı.

 

Seçimlerde AK Parti 327, CHP 135 vekil, MHP ile 53 vekil çıkardı. Çoğunluğu bugünkü HDP'de yer alan bağımsızlar ise 35 milletvekili çıkardı.
Seçimlerde AK Parti 49.95 oy ile 327, CHP yüzde 25.93 ile 135 vekil, MHP yüzde 12.98 ile 53 vekil çıkardı. Çoğunluğu bugünkü HDP'de yer alan bağımsızlar ise yüzde 6.58 ile 35 milletvekili çıkardı.

Osmaniye ve Mersin'i MHP'den alan AK Parti, Aydın'ı CHP'ye Mardin, Siirt ve Van'ı bağımsızlara kaybetti. CHP, Tunceli'yi MHP ise Iğdır'ı bağımsızlardan aldı.

AK Parti'nin 7 Haziran şoku

Hiçbir partinin tek başına iktidar olacak vekil sayısına erişemediği 7 Haziran 25. Dönem Milletvekili seçiminde 45 milyon 119 bin 570 seçmen yurtiçi, 918 bin 311 seçmen yurtdışı, 123 bin 168 seçmen ise gümrük kapılarında oy kullandı. AK Parti, yüzde 40.8'e geriledi. 258 milletvekilinde kalarak tek başına iktidarı kaybetti. CHP oyları ise 2011'e göre 0.9 puan düştü. Vekil sayısı 135'ten 132'ye indi. Türkiye genelinde yüzde 16.4 oranında oy alan MHP 80 milletvekili ile meclise girmeye hak kazandı.

Bağımsız adaylarla girdiği 2011 seçiminde yüzde 6.5 oranıyla 35 milletvekili çıkaran HDP bu kez yüzde 13.1 oy aldı. Barajı geçen HDP 80 milletvekiline ulaştı.

2011 seçimlerine göre tüm illerde oy kaybeden AK Parti en fazla uğradığı 10 il Ağrı, Van, Siirt, Bitlis, Bingöl, Diyarbakır, Batman, Şanlıurfa, Iğdır gibi Kürtlerin yoğun olarak yerleşik olduğu iller oldu. AK Parti'nin 10-17 puan arasında oy kaybettiği iller arasında bulunan Erzurum, Gaziantep, Kayseri, Uşak, Kırıkkale gibi milliyetçi seçmenin yoğun olduğu illerde MHP artış sağladı.

 

AK Parti, yüzde 40.8'e geriledi. 258 milletvekilinde kalarak tek başına iktidarı kaybetti. CHP 132, MHP ise 80 milletvekili ile meclise girmeye hak kazandı. HDP yüzde 13.1 oyla 80 milletvekiline ulaştı.
AK Parti'nin vekil sayısı Adana ve Antalya'da 6'dan 5'e, Aydın, Eskişehir, Mersin, Zonguldak, Kırıkkale ve Giresun'da 3'ten 2'ye, Bitlis, Burdur, Çanakkale, Kars, Muş, Siirt , Batman ve Uşak'ta 2'den 1'e, Balıkesir, Denizli, Elâzığ, Kütahya ve Sivas'ta 4'ten 3'e, Bursa: 11'den 9'a, Diyarbakır: 6'den 1'e, Erzurum: 5'ten 4'e, Gaziantep'te 9'dan 6'ya, Kayseri: 7'den 5'e, Kocaeli'de 7'den 6'ya, Manisa'da 5'ten 4'e, Mardin'de 3'ten 1'e, Ordu'da 5'ten 3'e, Samsun'da 6'dan 5'e, Şanlıurfa'da 10'dan 7'ye, Van'da 4'ten 1'e düştü.

AK Parti Çanakkale, Eskişehir, Zonguldak ve Mersin'i CHP'ye kaybetti. MHP ise 2011 seçimlerinde kaybettiği Osmaniye'yi yeniden kazandı. Ardahan ve Kars AK Parti'den HDP'ye Iğdır ise MHP'den HDP'ye geçti.

Zaferi ilan eden 7 il

Türk siyasi tarihinde büyük bir başarıya imza atan AK Parti 1 Kasım seçimlerinde sandıktan zaferle çıktı. 7 Haziran'dan 5 ay sonra yapılan ikinci seçimde AK Parti kaybettiği illeri ve oyları geri aldı. 7 Haziran seçimlerinde yüzde 41 oy alan ancak hükümeti kuracak milletvekili çoğunluğunu yakalayamayan AK Parti, Hakkari, Şırnak ve Tunceli'de vekil çıkaramadı. AK Parti, 7 Haziran'da vekil çıkaramadığı Iğdır ve Ağrı'da birer vekil çıkardı. 7 bölgede oyunu artıran AK Parti, 316 vekil çıkardı. AK Parti, İç Anadolu ve Karadeniz'de MHP'ye, Doğu ve Güneydoğu illerinde de HDP'ye kaptırdığı oyları geri aldı. Yurt genelindeki 48 ilde milletvekili sayısını artıran AK Parti'nin, yeni dönemde parlamentoda 78 ilden temsilcisi bulunacak.

7 bölgede oyunu artıran AK Parti, 316 vekil çıkardı.CHP 134, MHP 40, HDP ise 59 milletvekili kazandı.

 

7 Haziran seçimleri ile karşılaştırıldığında, 21 sandalye kaybeden HDP'nin milletvekilliklerinin büyük bölümü AK Parti'ye geçti. AK Parti, HDP'den Adana, Ağrı, Antalya, Bursa, Diyarbakır, Erzurum, Gaziantep, Iğdır, Kars, Kocaeli, Mardin, Van'dan birer, Şanlıurfa'dan 2, İstanbul genelinden ise 4 milletvekilliği kazandı. Böylece, HDP'den AK Parti'ye geçen milletvekili sayısı 18 oldu. İkinci parti olan CHP'nin milletvekili sayısı 2 artarak, 132'den 134'e çıktı. CHP, AK Parti'ye kaybettiği 4 milletvekiline karşılık MHP ve HDP'den 3'er milletvekilliği kazandı.

Mersin, Çanakkale, Eskişehir ve Zonguldak'ı CHP'den alan AK Parti, Kars ve Ardahan'ı HDP'den Osmaniye'yi ise MHP'den alarak zafer ilan etti.

13 yılda 13 milyon yeni oy

Türk siyasi hayatına 2001'de adım atan AK Parti, 15 ay sonra 3 Kasım 2002'de yapılan genel seçimlerde iktidara geldi. İlk seçiminde yüzde 34.6 oy alan AK Parti, tek başına iktidar oldu. AK Parti, ilk zafer sonrası girdiği tüm yarışlarda da halkın tercihi olmayı başardı. Bugüne kadar AK Parti, biri tekrar seçim olmak üzere beş genel seçim, üç yerel seçim, iki referandum ve bir Cumhurbakanlığı seçiminde halkın ilk tercihi olarak tarihe geçti.

AK Parti 2002 yılında girdiği ilk seçimde aldığı 10 milyon 848 bin 704 oya Türkiye siyasetinde görülmeyen bir başarıya imza atarak 13 milyon oy eklemeyi başardı.
 
Kaynak : Yenişafak