DTÖ'den Rusya'ya 'misilleme' çıkabilir
Yaptırımların DTÖ'ye taşınması halinde, Rusya'nın haksız bulunması gündeme gelecek. Uzmanlara göre Rus tarafının çözüme yanaşmaması durumunda, örgüt tarafından Türkiye'ye 'misilleme hakkı' tanınabilecek.
Türkiye tarafından Rusya yaptırımlarının, Dünya Ticaret Örgütü'ne (DTÖ) taşınması durumunda, Rusya'nın haksız bulunması ve çözüme yanaşmaması halinde, Türkiye'ye 'misilleme hakkı' tanınabilecek. DTÖ verilerinden derlenen bilgilere göre, Türk menşeli ürünlerin ithalatına dönük yaptırımlarla gümrüklerde ürünlerin gereğinden uzun süre bekletilmesi nedeniyle doğan zararlardan dolayı Türkiye, Rusya'yı DTÖ anlaşmaları, Ticaret ve Tarifeler Genel Anlaşması (GATT) ile Hizmet Ticareti Genel Anlaşması (GATS) hükümleri kapsamında DTÖ'ye şikayet edebilecek. Böyle bir durumda konu DTÖ'nün Anlaşmazlıkların Halli Mekanizması'nda (AHM) ele alınacak.
BEŞ AŞAMADAN OLUŞAN SÜREÇ
"Danışmalar, panel, temyiz, onaylama ve uygulama" olmak üzere 5 aşamadan oluşan söz konusu mekanizmada, Türkiye ile Rusya arasındaki sorunda ilk aşamada çözüm sağlanabileceği gibi sonraki aşamalarda haksız olduğunun tespiti ve çözüme yanaşmaması halinde Rusya'nın "misilleme" uygulamasıyla karşı karşıya kalması gündeme gelecek. DTÖ, Rusya'nın yükümlülüklerini yerine getirmemesi dolayısıyla Türkiye'ye misillemede bulunma yetkisi verecek.
21'inci maddeye atıfta bulunulmuyor
TEPAV Çok Taraflı Ticaret Araştırmaları Merkezi Başkanı Bozkurt Aran, Rusya'nın Türkiye'ye karşı ekonomik ve ticari yaptırımlarının kesinlikle DTÖ anlaşması ve kurallarına aykırı olduğunu belirtti. DTÖ ülkelerinin "silah, patlayıcı, bir ülkeden tehdit algılaması" gibi belirli durumlarda GATT'ın 21. maddesi uyarınca mal ithalatını yasaklamasına izin verildiğini ifade eden Aran, Rusya'nın Türkiye'ye uyguladığı ambargoyu iç hukuk kurallarına dayandırdığını, 21. maddeye atıfta bulunmadığını söyledi.
