Kadınlarda Mastit (Puerperal) Hastalığı Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir?

Kadınlarda Mastit Hastalığı Nedir?

Bir çeşit iltihap olan mastit hastalığı, meme dokusunun ciltte oluşturduğu enfeksiyon olarak bilinir. Hastalık genellikle yenidoğan bebeklerini emziren kadınlarda arasında görülür. Bu enfeksiyon tıkanmış süt kanallarının bir takım mikroorganizmaların neden olduğu bilinmektedir. İltihabın çatlamış meme başından içeriye sızan bakterilerin neden olmaktadır. Kadınlar arasında mastit sık karşılaşılan bir hastalıktır ve hijyenle alakalı bir konudur.

Mastit Belirtileri 

Mastit belirtileri genel olarak; 

• Memede hassasiyet ve şişlik, 
• Memeye dokunulduğunda sıcaklık ve yanma hissi,
• Göksün dokusunda kalınlaşma ve kaşıntı oluşması,
• Emzirme esnasında göğüste ağrı ve yanma hissi,
• Meme cildinde kızarıklık,
• Meme ucunda yara
• Annede ateş ve yorgunluk hissi

olarak sayılabilir.

Kadınlarda Mastit Hastalığı Neden Olur?

Mastit iki sebepten oluşur.

• Süt yollarının tıkanması, 
• Memede oluşan çatlaktan ciltte ya da bebeğin ağzındaki bakterilerin meme dokusuna girmesidir.

İşte bu iki sebep emziren kadınlarda sıklıkla görülen mastit sebebidir.

Emzirmeyen kadınlarda veya erkeklerde mastit nedenlerine bakacak olursak; 

• Sigara içme
• Kullanılan piercing ve egzama gibi durumlar, bakterilerin meme ucundan vücuda girmesini kolaylaştırabilir.

• Bağışıklık sistemini zayıflatan diyabet gibi hastalıklara sahip olmak mastite sebep olabilir. 

• Meme ucu yakınındaki kılların tıraş edilmesi, koparılması da inflamasyona ve enfeksiyona sebep olabilir.

• Meme implantı olan kişilerde mastit görülebilir.

Göğüs Kanalı Tıkanıklığı Belirtileri 

• Memede ağrılı sertlikler oluşması
• Memenin bir bölgesinde olağandışı sıcaklık hissi
• Aynı bölgede kızarıklık ve ağrı
• Emzirme sonrası genel bir sertlik hissi
• Halsizlik

Mastit Oluşumunda Risk Faktörleri 

Mastitin risk faktörleri arasında; 

• Meme ucunda meydana gelen çatlak ve yara, 
• Sütün akışını kesen sıkı sütyen giyilmesi,
• Araç kullanırken emniyet kemerinin göğüs üstüne takılması,
• Ağır eşya taşınması,
• Uygunsuz bakım şekli,
• Sürekli stres, 
• Yetersiz ve dengesiz beslenme
• Sigara içmek

mastitin oluşması risk oluşturan durumlardır.

Mastit Tedavisi Nasıl Yapılır? Mastit Nasıl Geçer?

Mastit olmuş annelere enfeksiyonu yok etmek için genel olarak antibiyotik tedavisi uygulanır. Reçete edilen antibiyotiğin saatinde alınarak kullanılması mastite yakalanma riskini azaltır. 

Diğer taraftan, ağrı kesiciler, mastit tedavisinde ağrının azaltılması için kullanılabilir. Özellikle parasetemol, ibuprofen gibi ağrı kesicileri doktorunuz reçete edebilir. 

Mastiti olan annelerin bebeklerini emzirmeye devam etmesi gerekir. Çünkü ağrı sebebiyle emzirilmeyen bebek sütten kesilebilir ve bu durum annedeki mastit semptomların kötüleşmesine neden olur. Süt akışının düzenli olarak devam etmesi enfeksiyonun temizlenmesini sağlar.

Bebekler için anne sütü, anne için de bebeğin sütü emmesi bir lütuftur. Anne sütünün bebekler için çok faydalı olduğu da bilimsel bir gerçektir. Anne sütüyle beslenen bebeklerin bağışıklık sistemleri güçlü olur ve bebeklerin enfeksiyona yakalanma riskini azaltır. Bu durum bebeklerin daha sağlıklı büyümelerini sağlar. 

Bebeklerini sağlıklı bir şekilde büyütmek isteyen anneller, emzirme tekniklerinde yapacakları bazı değişimler mastit tedavisinde olumlu sonuçlar alabilir.

Bunun için annenin; 

• Bebek emzirilmeden önce memenin sütle aşırı dolması önlenmelidir.
• Bebeğin emzirme arası süre kısaltılarak memede aşırı süt birikmesi engellenmelidir.
• Emzirme işlemine geçmeden önce bebeğin meme ucunu rahat bulması için az miktarda sütün sağılması fayda sağlar. 
• Göksün yukarısandan meme ucuna kadar elle masaj yapılarak süt akışı kolaylaştırılmalıdır. 
• Bebeğin emmesi bittikten sonra memenin tamamen boşaldığından emin olunmalıdır.
• Bebeğin emzirileceği saatte annenin mastitli memeden bebeğini emzirmesi gerekir.
• Bebeği emzirirken farklı pozisyonlarda emzirmek mastit oluşumuna engel olabilir. 

Mastiti olan annelerin dinlenmesi, emzirme aralarında memeye soğuk uygulamalı, destekleyici sütyen kullanmaları mastitin geçmesine olumlu katkı sağlar.

Mastiti Önlemek İçin Ne Gibi Tedbirler Alınmalı?

Mastiti önlenmek için alınacak tedbirler arasında ilk olarak emzirme teknikleri ile ilgili profesyonel yardım alınmalıdır.

Diğer taraftan; 

• Doğru emzirme teknikleri uygulanarak, memeden sütün düzgün boşaltılması gerekir.
• Bebeğin sık sık ve farklı pozisyonlarda emzirilmesi, sütün meme ucundan düzgün çıktığının kontrol edilmesi gerekir.
• Meme ucunda meydana gelen çatlakların tedavi edilmesi gerekir.
• Annelerin, daha rahat sütyenler tercih etmesi gerekir. 
• Annelerin sigarayı bırakması mastit oluşumunu azaltır. 
• Bebeğin sütten aniden kesilmemesi gerekir. 
• Günlük tüketilen sıvı miktarının artırılması da mastit için koruyucu olabilir.
• Annenin hem kendisi hem de bebeğinin sağlığı için bağışıklık sistemini güçlü tutması için düzenli uyku, düzenli beslenmesi gerekir.
• Annelerin stres altında ve üzüntü içinde bulunmaması gerekir.