Karaciğere iyi gelen besinler, İşte karaciğeri yenileyen besinler...

Karaciğer organların güç kaynağıdır. Protein üretme, kolesterol ve safrayı üretmekten; vitaminleri, mineralleri ve hatta karbonhidratları depolamaya kadar çeşitli temel görevleri yerine getirir. Aynı zamanda alkol, ilaçlar ve doğal metabolizmadan kaynaklı toksinleri de parçalamaktadır. Karaciğerinizi sağlıklı halde tutmak, sağlığı korumak için önemlidir.

Karaciğere İyi Gelen Besinler

1.    Kahve

Kahve, karaciğer sağlığını geliştirmek için içebileceğiniz en iyi içeceklerden biridir. Araştırmalar, karaciğer problemleri yaşayanlarda bile kahvenin içmenin karaciğeri hastalıktan koruduğunu, göstermiştir. Örneğin, çalışmalar art arda kahve içmenin kronik karaciğer hastalığı olan kişilerde siroz veya kalıcı karaciğer hasarı riskini azalttığını göstermiştir. Kahve içmek aynı zamanda yaygın bir karaciğer kanseri türü riskini de azaltabilir ve karaciğer hastalığı ve iltihaplanma üzerine olumlu etkileri vardır. Kronik karaciğer hastalığı olan kişilerde bile günde en az üç bardak içmenin büyük fayda sağladığı belirlenmiştir. Kahvenin bu faydaları, karaciğer hastalığının başlıca belirtilerinden ikisi olan yağ ve kollajen birikimini önlemeye yardımcı olmasından kaynaklanmaktadır. Kahve ayrıca iltihabı azaltır ve antioksidan glutatyon seviyelerini yükseltir. Antioksidanlar, vücutta doğal olarak üretilen ve hücrelere zarar verebilecek zararlı serbest radikalleri etkisiz hale getirir.

2.    Yeşil Çay

Çayın genel olarak sağlığa faydalı olduğu düşünülmektedir ancak araştırmalar, karaciğer için daha fazla yararları olabileceğini göstermiştir. Japonya’da yapılan büyük bir araştırmaya göre, günde 5-10 bardak yeşil çay içmenin, karaciğer sağlığını iyileştirecek kan değerlerine sahip olunabileceğini göstermiştir.

Alkolden kaynaklanmayan yağlı karaciğer hastalığı (NAFLD) hastalarında, yapılan küçük bir çalışmada, 12 hafta boyunca içilen yeşil çayın, karaciğer enzim düzeylerini iyileştirdiği ve ayrıca karaciğerdeki oksidatif stres ve yağ birikimlerini azaltabildiği saptanmıştır.

Ayrıca, başka bir raştırmada, yeşil çay içenlerin karaciğer kanserine yakalanma ihtimalinin daha düşük olduğu tespit edilmiştir. En düşük risk, günde dört veya daha fazla fincan yeşil çay içen kişilerde görülmüştür.
Bununla birlikte, bazı kişiler, özellikle de karaciğer problemleri olanlar, ek olarak yeşil çay tüketmeden önce dikkatli olmalıdırlar.
Bunun nedeni yeşil çay ekstresi içeren takviyelerin kullanımından kaynaklanan birkaç karaciğer hasarı raporunun olmasıdır.

3.    Greyfurt

Greyfurt, karaciğeri doğal olarak koruyan antioksidanlar içerir. Greyfurtta bulunan iki ana antioksidan naringenin ve naringindir. Birçok araştırma, her ikisinin de karaciğeri hastalanmaya karşı koruduğunu göstermiştir.
Greyfurtun koruyucu etkilerinin iki şekilde gerçekleştiği bilinmektedir- iltihabı azaltarak ve hücreleri koruyarak.

Çalışmalar ayrıca bu antioksidanların karaciğerde aşırı bağ dokusunun biriktiği zararlı bir durum olan hepatik fibroz gelişimini azaltabildiğini göstermiştir. Bu genellikle kronik enflamasyondan kaynaklanır.
Ayrıca, yüksek yağlı besinlerle beslenenlerde; naringenin, karaciğerdeki yağ miktarını azalttığı ve yağ yakmak için gerekli olan enzimlerin sayısını arttırdığı, bunun da fazla yağın birikmesini önlemeye yardımcı olabileceği belirlenmiştir.
Son olarak; naringinin, alkolü metabolize etme ve alkolün bazı olumsuz etkilerini engelleme kabiliyetini arttırdığı gösterilmiştir.
Bununla birlikte, mevcut kanıtlar greyfurtun hasar ve iltihapla mücadele ederek karaciğerinizi sağlıklı tutmanın iyi bir yolu olduğuna işaret etmektedir.

4.    Yabanmersini ve kızılcık

Yabanmersini ve kızılcık, meyvelere kendine özgü renklerini veren antioksidanlar içerir. Ayrıca sağlığa da birçok faydalı vardır.
Yapılan bazı çalışmalar; kızılcık ve yaban mersininin ve bunların özlerinin veya meyve sularının, karaciğerin sağlıklı kalmasına yardımcı olduğunu göstermiştir.
Bu meyveleri 3-4 hafta tüketmek karaciğer hastalıklarından korunmanızı sağlayabilir. Ek olarak, yaban mersini, immün hücre yanıtını ve antioksidan enzimleri arttırmaya yardımcı da olur. Yaban mersini özü, karaciğer kanseri hücrelerinin büyümesini engellediği kanıtlanmıştır.

5.    Üzüm

Üzüm, özellikle kırmızı ve mor üzümler, çeşitli faydalı bitki bileşikleri içerir. En ünlüsü, sağlık açısından birçok faydası bulunan resveratrol'dur . Yapılan birçok araştırma, üzüm ve üzüm suyunun karaciğere fayda sağlayabileceğini göstermiştir. Bununla birlikte iltihabı azaltmak, hasarı önlemek ve antioksidan seviyelerini arttırmak gibi çeşitli yararları da vardır. NAFLD'li yani Nonalkolik yağlı karaciğer hastalığı olanların, üç ay boyunca üzüm çekirdeği ekstresi tüketmesi durumunda karaciğer fonksiyonlarının iyileştiği gözlenmiştir. Bununla birlikte, üzüm çekirdeği ekstresi konsantre bir form olduğundan, bütün üzüm tüketmenin aynı etkilerini göremeyebilirsiniz.

6.    Pancar suyu

Pancar suyu, kalp sağlığına yararlı olabilecek ve oksidatif hasarı ve iltihabı azaltabilecek betalainler adı verilen bir nitrat ve antioksidan kaynağıdır. Pancar yemeğinin de karaciğere faydalı olabileceği düşünülmektedir fakat karaciğere iyi gelen besinler kategorisinde yapılan tüm çalışmalar pancar suyu iledir. Pancar suyunu evde de kendiniz rahatlıkla elde edebilirsiniz.
Pancar suyu; karaciğerdeki oksidatif hasarı ve iltihabı azaltır ve ayrıca doğal detoksifikasyon enzimlerini arttırır.

7.    Sebzeler

Brüksel lahanası, brokoli ve lahana gibi yeşil birçok sebze, yüksek lif içeriği ve kendine özgü tatlarıyla bilinir. Ayrıca faydalı bitki bileşiklerine sahiptir.

Bazı araştırmalar, Brüksel lahanası ve brokoli ekstresinin detoksifikasyon enzimlerinin seviyelerini arttırdığını ve karaciğeri, hastalanmaktan koruduğunu göstermiştir. Hatta sebzeler pişirildiğinde bile bu etkilerinin devam ettiği tespit edilmiştir.
Yağlı karaciğere sahip özellikle erkeklerde yapılan son bir araştırmada, yararlı bitki bileşiklerinde yüksek olan brokoli filizinin özünün, karaciğer enzim düzeylerini arttırdığını ve oksidatif stresi azalttığını tespit edilmiştir. Aynı zamanda, brokoli filizi ekstrasının, karaciğer yetmezliğini önlediği de gözlemlenmiştir.
Sebzeleri, lezzetli ve sağlıklı bir yemek haline getirmek için hafifçe sarımsak ve limon suyu veya balzamik sirke ile kavurmayı deneyin.

8.    Kuruyemiş

Fındık gibi kuruyemişlerde; yağlar, besinler- antioksidan E vitamini dahil- ve faydalı bitki bileşikleri vardır. Bu bileşim özellikle kalp sağlığı için birçok fayda sağlamaktadır.

9.    Yağlı Balık

Yağlı balıklar, iltihaplanmayı azaltan ve kalp hastalığı riskini düşüren sağlıklı yağlar olan omega-3 yağ asitlerini içerir. Yağlı balıklarda bulunan yağlar karaciğer için de faydalıdır. Yağ oluşumunu önlemeye, enzim seviyelerini normal tutmaya, inflamasyonla savaşmaya ve insülin direncini arttırmaya yardımcıdır.

10.    Zeytinyağı

Zeytinyağı, kalp ve metabolik sağlığa olumlu etkileri de dahil olmak üzere sağlığımıza birçok faydası olan bir yağ olarak kabul edilir. Günde bir çay kaşığı (6,5 ml) zeytinyağı tüketmek, karaciğer enzimi ve yağ seviyelerini iyileştirmeye yardımcıdır. Ayrıca pozitif metabolik etkilerle ilişkili bir protein seviyesini de yükseltir.

Karaciğeriniz birçok temel işlevi olan önemli bir organdır. Bu nedenle, onu korumak için elinizden geleni yapmamız gerekir ve yukarıda listelenen yiyecekler karaciğer üzerinde yararlı etkiler göstermiştir.

Bunlara ek olarak karaciğere iyi gelen besinler;

11.    Su
12.    Yulaf ezmesi
13.    Sarımsak
14.    Karpuz
15.    Hint inciri veya dikenli armut
16.    Avokado
17.    Muz
18.    Arpa
19.    Esmer pirinç
20.    Havuç
21.    Limon
22.    Papaya
23.    Badem
24.    Ispanak
25.    Et
26.    Süt
27.    Doğal yağ
28.    Tarçın, körü tozu ve kimyon

Karaciğer sağlığı için uzak durulması gereken besinler;

1.    Şeker
2.    Tuz
3.    Alkol
4.    Cips
5.    Unlu mamüller
6.    Paketli gıdalar
7.    Asetaminofen içeren soğuk algınlığı ve grip ilaçları